MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi



Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki ... tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı tarafından 31 AJ 603 plakalı araçla ilgili olarak 07/05/2015 tarihinde taşınır rehninin paraya çevrilmesi yolu ile takibe geçildiği, takip devam ederken, rehin konusu araca uyuşturucu madde ticareti yapmak suçunda kullanıldığı gerekçesiyle ... 2. Ağır Ceza Mahkemesince 24/11/2016 tarihinde müsadere kararı verildiği, alacaklının aracın satışını talep etmesi üzerine icra müdürlüğü tarafından bu taleplerinin reddedildiğini, hukuka aykırı olarak tesis edilen işleme karşı alacaklı tarafından mahkemeye şikayet yoluna başvurulduğu, mahkemece şikayetin kabulüne karar verildiği anlaşılmıştır.
Uyuşmazlık konusu; rehin alacaklısının rüçhan hakkının müsadereye konu eşya üzerinde de söz konusu olup olmadığıdır.
Rehin hakkı; bir alacağı temine yarayan, başkasına ait menkul mal veya hak üzerinde tesis edilen sınırlı bir ayni hak olup, alacaklıya borçlulardan alacağını alamaması halinde rehinli malın satış bedelinden alacağını tahsil yetkisi veren bir haktır.
Rüçhan; kelime anlamı olarak öncelik, üstünlük, imtiyaz gibi anlamlara gelmektedir.
Müsadere, bir şeyin mülkiyetinin devlete geçmesini sonuçlayan bir müeyyidedir. Diğer bir deyimle işlenen bir suç karşılığı olarak, suçlunun malvarlığının tamamı veya bir bölümü üzerindeki mülkiyete son verilmesi ve bu mülkiyetin kamusal bir teşekküle (Devlete) devredilmesi anlamına gelen bir yaptırım çeşididir.
Suça konu araca el konulması ile araç sahibinin (borçlunun) mülkiyet ve tasarruf hakkı elinden alınmış olur. El koyma ile araç sahibinin (borçlunun) araç (eşya) üzerinde her hangi bir hakkı kalmamaktadır. Araç sahibinin mülkiyet ve tasarruf hakkı sona erdiğinden (el koyma işlemi ile) bu eşya üzerinde (araç) borçlu ile alacaklı arasındaki ilişkiden kaynaklanan bir başkasının rüçhan hakkından da söz edilemez. Zira; rüçhan hakkının varlığının devam edebilmesi için eşya (araç) üzerinde eşya sahibinin tasarruf ve mülkiyet hakkının devam ediyor olması gerekmektedir.
Somut olayda, satışı yapılan araçla ilgili olarak henüz ceza mahkemesince verilen ve 17/06/2018 tarihinde kesinleşmiş bir müsadere kararının bulunduğu, ... 2. Ağır Ceza Mahkemesi"nin 2015/263 E. sayılı dosyası üzerinden müsadere kararı verildiği, 29/09/2015 tarihli icra müdürlüğüne verilen cevabi yazısında tedbirin devam ettiğine ilişkin yazının icra dosyasında mevcut bulunduğu, müsadereye ilişkin ceza yargılamasının kesinleştiği anlaşılmaktadır.
O halde mahkemece, rehinli aracın müsaderesine ilişkin ceza mahkemesindeki karar esas alınarak şikayetin reddi kararı verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ: Hazine Ve ... Bakanlığının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK"nun 366 ve HUMK"nun 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 12/02/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.