MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi
2-... Bakanlığı Vek.Av. ...
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne ilişkin ilk derece mahkemesinin kararına karşı davacılar ile davalı ... vekillerinin istinaf başvurusu üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesince istinaf isteminin davacılar yönünden esastan reddine, davalı ... yönünden kabulü ile HMK" nun 353/1-b-3 maddesi uyarınca esas hakkında yeniden karar verilmesine dair yukarıda gün ve sayıları yazılı kararının Yargıtay"ca incelenmesi davalı ...vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
-K A R A R-
Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davalı ... Belediyesi vekili yönünden davanın kabulüne, davalı ...yönünden ise husumetten reddine dair verilen karara karşı davacılar vekili ile davalı ... Belediyesi vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun ... Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesince kabulü ile HMK’nın 353/1-b-3 maddesi uyarınca yeniden esas hakkında karar verilmiş olup, hüküm davalı ...vekilince temyiz edilmiştir.
Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinde; dava konusu ...ilçesi ... Mahallesi 24490 ada 4 parsel sayılı taşınmazın 1/1000 ölçekli imar planında Meslek Lisesi Alanında kaldığından mahkemece yapılan keşif sonrasında dosyaya sunulan fen bilirkişisi raporuna ekli krokisinde C harfi ile gösterilen kısmı hakkında davaya bakma görevinin idari yargıya ait olduğundan ...yönünden açılan davanın görev yönünden reddine karar verilerek Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 7/3.bendi uyarınca vekalet ücretine hükmedilmemiştir.
21.04.2016 tarihinde açılan davada... Bakanlığının sorumluluğu yönünden fiili el atmanın varlığı kabul edilmeyerek; 20/8/2016 tarihli 6745/34 md.si ile mülga olan Kamulaştırma Kanununun geçici 6. maddesinin 10.fıkrasının 3. cümlesi ile öngörülen; “Uygulama imar planlarında umumi hizmetlere ve resmî kurumlara ayrılmak suretiyle veya ilgili kanunların uygulamasıyla tasarrufu kısıtlanan taşınmazlar hakkında, 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununda öngörülen idari başvuru ve işlemler tamamlandıktan sonra idari yargıda dava açılabilir. Bu madde hükümleri karara bağlanmamış veya kararı kesinleşmemiş tüm davalara uygulanır.” hükmü, gerekse iptal olan geçici 6. maddenin 10. fıkrasının 3. cümlesi yerine 6745 sayılı Yasanın 33. maddesi ile eklenen Kamulaştırma Kanununun EK 1. maddesinin birinci fıkrasının ""Uygulama imar planlarında umumi hizmetlere ve resmi kurumlara ayrılmak suretiyle mülkiyet hakkının özüne dokunacak şekilde tasarrufu hukuken kısıtlanan taşınmazlar hakkında, uygulama imar planlarının yürürlüğe girmesinden itibaren beş yıllık süre içerisinde imar programları veya imar uygulamaları yapılır ve bütçe imkanları dahilinde bu taşınmazlar ilgili idarelerce kamulaştırılır veya her halde mülkiyet hakkını kullanmasına engel teşkil edecek kısıtlılığı kaldıracak şekilde imar planı değişikliği yapılır/yaptırılır. Bu süre içerisinde belirtilen işlemlerin yapılmaması halinde taşınmazların malikleri tarafından, bu Kanunun geçici 6 ncı maddesindeki uzlaşma sürecini ve 3194 sayılı İmar Kanununda öngörülen idari başvuru ve işlemleri tamamlandıktan sonra taşınmazın kamulaştırmasından sorumlu idare aleyhine idari yargıda dava açılabilir."" hükmü uyarınca ...yönünden davanın idari yargıda görülmesi gerektiğinden, davanın usulden reddine karar verilmiş ise de;
Anayasa Mahkemesinin 05/04/2019 tarihinde Resmi Gazete"de yayınlanan 20/12/2018 gün 2016/181 Esas, 2018/111 Karar sayılı kararı ile ""Kamulaştırma Kanununun EK 1. maddesinin "" Bu süre içerisinde belirtilen işlemlerin yapılmaması halinde taşınmazların malikleri tarafından, bu Kanunun geçici 6 ncı maddesindeki uzlaşma sürecini ve 3194 sayılı İmar Kanununda öngörülen idari başvuru ve işlemleri tamamlandıktan sonra taşınmazın kamulaştırmasından sorumlu idare aleyhine idari yargıda dava açılabilir. "" kısmı iptal edilmiştir.
Bu durumda; Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 16.05.1956 gün ve 1/6 sayılı kararı ile HGK.nun 15.12.2010 gün ve 2010/5-662/651 sayılı kararı da gözetildiğinde, uzun yıllar programa alınmayan imar planının hayata geçirilmemesi nedeniyle kamulaştırma ya da takas cihetine gitmeyen davalı İdarece, pasif ve suskun kalınmak ve işlem tesis edilmemek suretiyle taşınmaza müdahale edildiği; bu haliyle İdarenin, mülkiyet hakkının özüne dokunan ve onu ortadan kaldıran bu eylemi ile kamulaştırmasız el koyma olgusunun gerçekleştiğinin kabulü gerekir. Kamulaştırmasız el koyma olgusunun varlığının doğal sonucu, İdarenin hukuka aykırı eylemiyle mülkiyet hakkı engellenen taşınmaz mal sahibi davacının, dava yoluyla kamulaştırmasız el koyma hükümleri doğrultusunda mülkiyetin bedele çevrilmesini, eş söyleyişle idareden değer karşılığının verilmesini isteyebileceği açıktır.
Görev kamu düzenine ilişkin olup, resen nazara alınması gerekmektedir.
Bu itibarla davalı ... Bakanlığının sorumluluğu yönünden kamulaştırmasız el atma olgusu gerçekleşmiş olup, taşınmazın aynına ilişkin bu davaya bakmak Adli Yargının görevi dahilinde olduğu anlaşılmıştır.

Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı ... Bakanlığının sorumluluğu yönünden adli yargı görevli olduğundan işin esasına girilerek karar verilmesi gerektiğinden, ... Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesince yazılı şekilde hüküm kurulması,
Doğru görülmemiştir.
Davalı ...vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle H.U.M.K.nun 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 12/10/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.