20. Hukuk Dairesi 2015/13632 E. , 2017/3602 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar ve davalı ... vekilleri tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacılar vekili 05/12/2013 tarihli dilekçesinde; ... ilçesi, ... mahallesi 120 ada 6 parsel sayılı taşınmazın 79,60 m²"lik kısmının, 121 ada 1 parsel sayılı taşınmazın 1.729,27 m²"lik kısmının, 121 ada 2 parsel sayılı taşınmazın 638,46 m²"lik kısmının, 121 ada 3 parsel sayılı taşınmazın 94,65 m²"lik kısmının, 122 ada 1 parsel sayılı taşınmazın 2.934,21 m²"lik kısmının, 122 ada 2 parsel sayılı taşınmazın 3.074,64 m²"lik kısmının, 125 ada 4 parsel sayılı taşınmazın 6,67 m²"lik kısmının, 125 ada 5 parsel sayılı taşınmazın 547,04 m²"lik kısmının, 125 ada 6 parsel sayılı taşınmazın 44,37m²"lik kısmının, 126 ada 1 parsel sayılı taşınmazın 408,71 m²"lik kısmının, 126 ada 2 parsel sayılı taşınmazın 3,98 m²"lik kısımlarının ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2010/666 - 2012/77 sayılı kararı ile davacılara ait olduğunun tespit edildiğini ancak yargılama devam ederken 3367 sayılı Kanun uyarınca yapılan uygulama neticesinde köy tüzel kişiliği adına tescil edildiklerinden bu kayıtların iptal edilerek davacılar adına tescilini talep etmiştir.
Mahkemece, açılan davanın kısmen kabul kısmen reddi ile 28/06/2014 tarihli bilirkişisi raporunda (F) harfi ile gösterilen 120 ada 6 sayılı parsel içerisindeki 79,60 m²"lik; (D) harfi ile gösterilen 121 ada 1 sayılı parsel içerisindeki 1.729,27 m²"lik; (E) harfi ile gösterilen 121 ada 2 sayılı parsel içerisindeki 638,46 m²"lik; (C) harfi ile gösterilen 121 ada 3 sayılı parsel içerisindeki 94,65 m²"lik; (H) harfi ile gösterilen 122 ada 1 sayılı parsel içerisindeki 2.934,21 m²"lik; (G) harfi ile gösterilen 122 ada 2 sayılı parsel içerisindeki 3.074,64 m²"lik; (L) harfi ile gösterilen 125 ada 4 sayılı parsel içerisindeki 6,67 m²"lik; (K) harfi ile gösterilen 125 ada 5 sayılı parsel içerisindeki 547,04 m²"lik; (M) harfi ile gösterilen 125 ada 6 sayılı parsel içerisindeki 44,37 m²"lik; (J) harfi ile gösterilen 126 ada 1 sayılı parsel içerisindeki 408,71 m²"lik; (N) harfi ile gösterilen 126 ada 2 sayılı parsel içerisindeki 3,98 m²"lik, kısımlar üzerinde davacıların kullanımında bulunduğunun tespitine karar verilmiş, hüküm davacılar ve davalı ... vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde dava tarihinden önce 6831 sayılı Kanuna göre 1970 yılında seri usulde yapılıp kesinleşen ... kadastrosu ve 3302 sayılı Kanuna göre 1991 yılında yapılıp 12.05.1992 - 12.11.1992 tarihleri arasında ilân edilerek kesinleşen aplikasyon ve 2/B uygulaması vardır.
6100 sayılı HMK’nın 50. maddesinde medeni haklardan yararlanma ehliyetine sahip olanın davada taraf ehliyetine de sahip olacağı, 51. maddesinde dava ehliyetinin medeni hakları kullanma ehliyetine göre belirleneceği, 114/d maddesinde ise taraf ve dava ehliyetinin dava şartlarından olduğu ve 115. madde uyarınca da mahkemenin dava şartlarının mevcut olup olmadığını davanın her aşamasında kendiliğinden araştıracağı belirtilmektedir.
4721 sayılı TMK’nın 47, 48, 49 ve 50. maddelerinde de tüzel kişiliğin kazanılması, hak ehliyeti ile fiil ehliyeti ve bunun kullanılmasına ilişkin hükümler yer almaktadır.
442 sayılı Köy Kanununun 37/7 maddesi uyarınca da köy tüzel kişiliği adına dava açmak ve açılan davayı takip yetkisi köy muhtarına aittir. Köy muhtarının hukukî bir engelinin çıkması durumunda bu yetki aynı Kanunun 33/b maddesine göre köy derneğinin seçeceği temsilciye tanınmıştır.
Ancak, On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair 6360 sayılı Kanunun 1. maddesi gereğince;
1) ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... illerinde, sınırları il mülki sınırları olmak üzere aynı adla büyükşehir belediyesi kurulmuş ve bu illerin il belediyeleri büyükşehir belediyesine dönüştürülmüştür.
2) ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... büyükşehir belediyelerinin sınırları il mülki sınırlarıdır.
3) Birinci ve ikinci fıkrada sayılan illere bağlı ilçelerin mülki sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği kaldırılmış, köyler mahalle olarak, belediyeler ise belde ismiyle tek mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılmıştır.
Aynı Kanunun Geçici 1. maddesinin onüçüncü fıkrasında; "1. maddeye göre tüzel kişiliği kaldırılan belediye ve köylerin mahkemelerde süren davalarında katıldıkları ilçe belediyesi taraf olur" hükmü yer almaktadır.
Bu hüküm, Kanunun “Yürürlük” başlıklı 36. maddesi uyarınca ilk mahalli idareler genel seçiminin yapıldığı 30.03.2014 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
Somut olaya gelince; davalı köyün 6360 sayılı Kanunun yukarıda belirtilen hükümleri gereğince tüzel kişiliği karar tarihinden önce kaldırılarak mahalle olarak ilçe belediyesine katılması nedeniyle görülmekte olan davada taraf sıfatı kalmadığından 6360 sayılı Kanunun Geçici 1. maddesinin onüçüncü fıkrası gereğince işlem yapılması için köyün bağlı bulunduğu ilçe belediye başkanlığı yanında ayrıca ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı davaya dahil edilerek, taraf teşkili sağlanmalı, bundan sonra bildireceği deliller de toplanıp oluşacak sonuç kapsamında işin esası hakkında hüküm kurulmalıdır. Taraf teşkili sağlanmadan işin esasına girilip karar verilmesi isabetsizdir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacılar ve davalı ... vekillerinin temyiz istemlerinin kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, temyiz harcının istek halinde iadesine 25/04/2017 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.