MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Elatmanın Önlenmesi Ve Ecrimisil

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, ecrimisil isteminin kabulüne karar verilmiş olup hükmün davacı vekili ile davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.

K A R A R

Dava dilekçesinde, davacı adına tapuda kayıtlı ... İlçesi ... Mahallesi 61 ada 6 parsel sayılı taşınmazı davalının haksız olarak kullandığı ileri sürülerek davalının vaki elatmasının önlenmesi ile fazlaya dair haklar saklı tutularak 40.000,00 TL ecrimisil istenmiştir.
Cevap dilekçesinde, davanın kesin hüküm/hak düşürücü süre/zamanaşımı yönünden reddi, esasa girilecek olursa davanın esastan reddi, istenen ecrimisilin fahiş olduğu ve ticari faiz istenemeyeceği savunulmuştur.
Davanın ecrimisil yönünden 40.000,00 TL üzerinden kabulüne dair mahkeme kararı davacı ve davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, mülkiyet hakkına dayalı elatmanın önlenmesi ile ecrimisil istemine ilişkindir.
1.Davacı vekilinin temyiz itirazları yönünden;
Mülkiyet hakkı gerek Anayasa ve yasalarla gerekse Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve ek protokolleri ile kabul edilmiş temel haklardandır.
Eşyaya bağlı ayni haklardan olan mülkiyet hakkı herkese karşı ileri sürülebileceği gibi, hakka yönelik bir müdahale durumunda ne zaman gerçekleştiğine bakılmaksızın, ileri sürüldüğü andaki hak sahibi tarafından her zaman koruma istenebileceği de kuşkusuzdur. Anılan korumanın istenmesi durumunda da hakkın kötüye kullanıldığından söz edilebilmesine hukuken olanak yoktur.
Diğer yandan; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 683. maddesinde; malikin hukuk düzeninin sınırları içerisinde o şey üzerinde dilediği gibi kullanma, tasarrufta bulunma, yararlanma yetkilerine sahip olduğu, malını haksız olarak elinde bulunduran kişiye karşı her türlü elatmanın önlenmesi davası açabileceği öngörülmüştür.
Ayrıca, 6100 sayılı HMK"nin 297/ 2. fıkrasında hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesinin zorunlu olduğu ifade edilmiştir.
Somut olaya gelince; davacı vekili dava dilekçesinde, harcı yatırılarak açıkça dava konusu 61 ada 6 parsel sayılı taşınmaza davalının haksız elattığı ileri sürülerek elatmanın önlenmesi istemesine rağmen, Mahkemece elatmanın önlenmesi konusunda olumlu ve olumsuz bir karar verilmemiş olması doğru görülmemiştir.
2.Davalı vekilinin temyiz itirazları yönünden;
a) Gerek öğretide ve gerekse yargısal uygulamalarda ifade edildiği üzere ecrimisil, diğer bir deyişle haksız işgal tazminatı, hak sahibinin, hak sahibi olmayan kötüniyetli zilyetten isteyebileceği bir tazminat olup, 08.03.1950 tarihli ve 22/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında; fuzuli işgalin tarafların karşılıklı birbirine uygun iradeleri ile kurduğu kira sözleşmesine benzetilemeyeceği, niteliği itibarı ile haksız bir eylem sayılması gerektiği, haksız işgal nedeniyle oluşan zararın tazmin edilmesi gerekeceği vurgulanmıştır. Ecrimisil, haksız işgal nedeniyle tazminat olarak nitelendirilen özel bir zarar giderim biçimi olması nedeniyle, en azı kira geliri karşılığı zarardır. Bu nedenle, haksız işgalden doğan normal kullanma sonucu eskime şeklinde oluşan olumlu zarar ile kullanmadan kaynaklanan olumlu zarar ve malik ya da zilyedin yoksun kaldığı fayda (olumsuz zarar) ecrimisilin kapsamını belirler. Haksız işgal, haksız eylem niteliğindedir (YHGK"nin 25.02.2004 tarihli ve 2004/1-120-96 sayılı kararı).
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 26.maddesi gereği, hakim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez.
Davacı vekili dava dilekçesinde 05.10.2012 ila 05.08.2013 arası dönem için ecrimisil talep edilmiş iken hükme esas bilirkişi raporunda 05.10.2012 ila 10.09.2013 (dava tarihi) arası dönem için hesaplama yapılarak talebin aşılmış olması doğru değildir.
b) Ecrimisil hesabı uzmanlık gerektiren bir husus olup, taşınmazın niteliğine uygun bilirkişi marifetiyle keşif ve inceleme yapılarak ve taleple bağlı kalınarak haksız işgal tazminatı miktarı belirlenmelidir. Alınan bilirkişi raporu, somut bilgi ve belgeye dayanmalı, tarafların ve hakimin denetimine açık değerlendirmenin gerekçelerinin bilimsel verilere ve HMK"nin 266 vd. maddelerine uygun olarak açıklanması gereklidir.
Eğer, özellikle arsa ve binalarda kira esasına göre talep varsa, taraflardan emsal kira sözleşmeleri istenmeli, gerekirse benzer nitelikli yerlerin işgal tarihindeki kira bedelleri araştırılıp, varsa emsal kira sözleşmeleri de getirtilmeli, dava konusu taşınmaz ile emsalin somut karşılaştırması yapılmalı, üstün veya eksik tarafları belirlenmelidir.
İlke olarak, kira geliri üzerinden ecrimisil belirlenmesinde, taşınmazın dava konusu ilk dönemde mevcut haliyle serbest şartlarda getirebileceği kira parası, emsal kira sözleşmeleri ile karşılaştırılarak, taşınmazın büyüklüğü, niteliği ve çevre özellikleri de nazara alınarak yöredeki rayiçe göre belirlenir. Sonraki dönemler için ecrimisil değeri ise ilk dönem için belirlenen miktara ÜFE artış oranının tamamının yansıtılması suretiyle bulunacak miktardan az olmamak üzere takdir edilir.
Hükme esas alınan bilirkişi raporu yukarıda açıklanan ilke ve yöntemlere riayet edilmeksizin ecrimisil miktarı herhangi bir emsal mukayesesi yapılmadan soyut değerlendirmeler ile keşif tarihi itibari ile miktar tespit edilerek endeks oranı uygulanarak önceki dönemlerin ecrimisil miktarının belirlenmesi doğru olmamıştır.
Mahkemece yapılacak iş, yukarıdaki ilkeler uyarınca taraflara imkan ve süre verilerek emsal kira sözleşmeleri istenmesi, taşınmazın bina niteliği dikkate alınarak, inşaat mühendisi ve gayrimenkul değerleme uzmanı, gayrimenkul değerleme uzmanı bulunamazsa emlakçıdan oluşacak bilirkişi kurulundan, emsaller de gözetilerek 05.10.2012 ila 05.08.2013 arası dönem için ilk dönem ecrimisil bedelinin tespit edilmesi ve diğer dönem ecrimisil bedellerinin ise ilk dönem ecrimisil bedeline ÜFE artış oranının tamamının yansıtılması suretiyle bulunacak değerden az olmamak üzere takdir edilmesi ve sonucunda talep miktarı da gözetilerek sonucuna göre karar vermek olmalıdır.
SONUÇ: Davacı vekilinin temyiz itirazlarının yukarıda (1) nolu bentte gösterilen nedenle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının ise (2/a-b) bentlerinde gösterilen nedenlerle kabulü ile hükmün 6100 sayılı HMK"nin Geçici 3. maddesi yollaması ile HUMK’un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK"nin 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, peşin harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine, 03.02.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.