MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
... sonucu ... Mahallesi çalışma alanında bulunan 186 ada 1 parsel sayılı 15.031,25 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğu gerekçesiyle davalı ... adına tespit edilmiş, ...’un ... Mahkemesi’nde açtığı davanın reddi üzerine hükmen tescil edilmiştir. Davacı ..., kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak çekişmeli taşınmazın bir bölümünün tapu kaydının iptali ve adına tescili istemi ile dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli taşınmazın 28.10.2015 havale tarihli bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 1.882,03 metrekarelik bölümün tapu kaydının iptali ile davacı ... adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava; kadastrodan önceki nedenlere dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Mahkemece, çekişmeli taşınmazın 28.10.2015 havale tarihli fen bilirkişisi raporunda (A) harfi ile gösterilen 1.882,03 metrekarelik bölümde davacı lehine zilyetlikle mülk edinme şartlarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de; yapılan araştırma ve inceleme karar için yeterli bulunmamaktadır. Keşfe katılan ziraatçı bilirkişiler tarafından tanzim edilen 19.10.2015 havale tarihli bilirkişi raporunda; “çekişmeli taşınmazda tarımsal faaliyet bulunmadığı” açıklanmış, mahkemenin talebi ile tanzim edilen ve hükme esas alınan bilatarihli ziraatçı bilirkişi ek raporunda ise; "fen bilirkişisi raporunda (A) harfi ile gösterilen bölümün uzun yıllardır tarımsal amaçlı olarak kullanıldığı, davacıya ait 186 ada 2 parsel sayılı taşınmaz ile bütünlük arz etmediği, çekişmeli taşınmazın (B) harfi ile gösterilen bölümünden doğal sınır, yükseklik farkı ve bitki örtüsü bakımından ayrıldığı" belirtilmiştir. ... isimli kişi tarafından aynı bölüme yönelik olarak açılan ve ... ... Mahkemesi’nin 2009/23 Esas sayılı dosyasında görülen dava dosyasına sunulan ziraatçı bilirkişi raporunda da; "taşınmazda uzun yıllardır herhangi bir bitkisel üretim yapılmadığından hali arazi niteliğinde olduğu" belirtilmiştir. Dosyada aynı bölüme yönelik birbiri ile çelişen iki ayrı ziraatçı bilirkişi raporu bulunmasına rağmen mahkemece bu raporlar arasındaki çelişkinin giderilmesi adına yeni bir bilirkişi raporu alınmamıştır. Öte yandan; taşınmazın kullanım süresi ile niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi olan hava fotoğraflarının uzmanı tarafından incelenmesi metodundan da yöntemine uygun bir biçimde yararlanılmamıştır. Bir arazinin kullanım süresi ile niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğraflarıdır. Hava fotoğraflarının en az üç ayrı zamana ilişkin olması gerekir. Bu konuda sağlıklı bir yargıya ulaşmak için çekişmeli taşınmazın tespit tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik çift hava fotoğraflarının getirtilerek bu fotoğrafların jeodezi ve fotogrametri uzmanı tarafından stereoskopla incelenmesi gerekir. Stereoskopik çift hava fotoğrafı, bir stereoskop altında incelendiğinde arazinin üç boyutlu görülmesi, taşınmazın çekim tarihindeki sınırlarının ve niteliğinin belirlenebilmesi, bu yolla ekilemeyen alanların net bir biçimde tespitinin yapılabilmesi mümkündür. Mahkemece 1972 ve 1990 yıllarına ait hava fotoğrafları dosyaya getirtilmiş, tespit tarihi olan 2007 yılından 20 ve 25 yıl öncesine ait hava fotoğraflarının bulunup bulunmadığı araştırılmamış, ayrıca dosyaya getirtilen hava fotoğrafları işin uzmanı olan jeodezi ve fotogrametri uzmanı tarafından değil ... mühendisi bilirkişi tarafından incelenmemiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak hüküm kurulamaz. Hal böyle olunca; öncelikle, ... ... Mahkemesi’nin 2009/23 Esas sayılı dava dosyası bulunduğu yerden getirtilmeli, çekişmeli taşınmaz bölümünü içine alan tespit tarihinden 20 ve 25 yıl öncesine ait hava fotoğraflarının bulunup bulunmadığı Harita Genel Komutanlığı"ndan tarihleri açıkça yazılmak suretiyle sorularak var ise istenilerek dosya arasına konulmalı, dosya bu şekilde keşfe hazır hale getirildikten sonra; yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, fen bilirkişisi, önceki keşifte yer alan ziraatçı bilirkişilerden farklı üç kişilik ziraat mühendisi ünvanına sahip bilirkişi heyeti hazır olduğu halde yapılacak keşifte; yerel bilirkişi ve tanıklardan, çekişmeli taşınmaz bölümünün öncesi, niteliği, kim tarafından ne zamandan beri ne şekilde kullanıldığı, çekişmeli taşınmaz bölümünün sınırında bulunan davacıya ait 186 ada 2 ada parsel sayılı taşınmaz ile bir bütün olarak davacının kullanımında olup olmadığı, zilyetliğin terki söz konusu ise nedeni ve süresi, ... ... Mahkemesi’nin 2009/23 Esas sayılı dosyasındaki yerel bilirkişi ve tanık beyanları ile alınan beyanlar arasında çelişki oluşması halinde bunun nedenlerinin ne olduğu, tespit tarihine kadar davacı yararına 20 yıllık kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği süresinin dolup dolmadığı hususlarında olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, beyanlar arasında doğabilecek çelişkiler yüzleştirme yapılarak giderilmeye çalışılmalı; ziraatçı bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmaz bölümünün niteliğini, toprak yapısını, üzerindeki bitki örtüsünü, ne kadar süredir nasıl kullanıldığını bildirir, komşu taşınmazlar ile karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve ... ... Mahkemesi’nin 2009/23 Esas sayılı dosyasındaki ziraatçı bilirkişi raporu ile hükme esas alınan ziraatçı bilirkişi ek raporu arasındaki çelişkinin nedenini izah edecek şekilde ve çekişmeli taşınmaz bölümünün değişik yönlerden çekilecek fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalı, fen bilirkişisinden ise keşfi takibe elverişli krokili rapor alınmalı, hava fotoğrafları jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye tevdi edilerek belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda incelemesi yaptırılmalı, bu kapsamda çekişme konusu taşınmaz bölümü hava fotoğraflarında gösterilmeli, bu yerin önceki ve şimdiki niteliğinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazinin kısmen veya tamamen ekonomik amacına uygun olarak zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine yönelik rapor alınmalı, tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Belirtilen ilkelere uygun olmayacak şekilde eksik araştırma ve inceleme ile karar verilmesi isabetsiz olup, davalı ... vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 12.12.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.