Danıştay 8. Daire 1991/3839 Esas 1993/1137 Karar Sayılı İlamı

Daire : SEKİZİNCİ DAİRE
Karar Yılı : 1993
Karar No : 1137
Esas Yılı : 1991
Esas No : 3839
Karar Tarihi : 03/03/993

PASTA, PASTA ÜRÜNLERİ İLE TOST, SANDVİÇ, SİMİT, PİDE VE SÜTLÜ EKMEK ÜRETİMİ İZNİ BULUNAN İŞYERİNDE EKMEK ÜRETİMİ YAPILAMAYACAĞI HK.

İşyerinin ekmek üretimi iznine sahip olmaması ve sağlık koşullarına uyulmaması nedeniyle Belediye Encümeni kararıyla çalışmaktan alıkonulması ve buna dayanılarak yapılan kapatma işleminin iptali istemiyle açılan davada; işyerinin iki ayrı izni olduğu bunlardan birisinin sütlü ekmek üretimi diğerinin ise pasta ve pasta ürünleri üretimine ilişkin oldukları görüldüğü ve davalı idarenin işyerinin izni olmadığı yönündeki savlarının yerinde olmadığı, yerinde yapılan keşif incelemesi sonucunda sağlık koşullarına ilişkin savlarında gerçek olmadığının anlaşıldığı gerekçesiyle dava konusu işlemi iptal eden … İdare Mahkemesinin …gün ve … sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istemidir.

1580 sayılı Belediye Yasasının 15/3.maddesinde; Belediyelere, halkın yiyip içmesine özgü yerlerin sağlığa uygun olup olmadığına bakmak ve bu yerleri tarifelerine göre izne bağlayıp açmak veya kapatmak yetkisi verilmiştir. Sözü edilen madde ve ilgili maddeler uyarınca çıkarılan … Belediyesi Zabıta Küşat Yönetmeliğinin 96/5-b maddesinde; özel yapı tarzını gerektiren fırınlar için yapı kontrol müdürlüğünden alınacak yapı kullanma izni belgesi ile başvurularak açma izni istenebileceği öngörülmüş, aynı maddenin (j) bendinde, 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha yasası kapsamında bulunan gayri sıhhi müesseselerinde belediye açma iznine bağlı olduğu kuralı getirilmiştir. Yine anılan Yönetmeliğin 98.maddesinde sıhhi ve teknik bakımdan aranacak koşullar belirtilmiştir. Ayrıca, ... Büyükşehir Belediyesi İmar Yönetmeliğinin 76.maddesinde de fırınlar için bulunması gereken koşullar tek tek sayılmış bulunmaktadır.

Pasta, sandviç ve tost ekmeği üretim işyerleri daha küçük çapta olup üretimleri değişik çevre ve insan sağlığına olumsuz etkileri çok daha az olduğundan ekmek fırınları için daha ayrıntılı koşullar aranması doğaldır. Uyuşmazlık konusu olayda, davacıya ait işyerine pasta, sandviç ve tost ekmeği gibi ürünler için açma ve çalışma izinleri verilmiş olup; bu izne dayanılarak ekmek üretimi yapılması ve satılması olanağı bulunmamaktadır. Ekmek üretimi yapılabilmesi için işyerinin İmar Yönetmeliğinin 76.maddesinde belirtilen koşullara uygun bulunması ve buna ilişkin yapı kullanma izni alınması gerekmektedir. Yasal koşulları taşımayan ve izin alınan ürünler dışında ekmek üretimi ve satışı yapılan işyerinin çalışmaktan alıkonulmasında ve kapatılmasında hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle İdare Mahkemesi kararının bozulması ve dosyanın anılan mahkemeye gönderilmesine karar verildi.

AYRIŞIK OY:

Davacının, İşyeri Açma ve Çalışma ruhsatlarına dair 3572 sayılı yasanın 3.maddesi c fıkrası ca ve cb bendi hükümlerine uygun olarak Büyükşehir Belediye Başkanlığından hamburger, tost, sandviç, simit, pide, çörek ve sütlü ekmek imal yeri ve 2.sınıf gayrisıhhi müessese olarak; … Belediye Başkanlığından pasta ve pasta ürünleri imalatı için, aldığı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarının bulunduğunda uyuşmazlık yoktur.

Öte yandan yerel mahkemece yaptırılan bilirkişi incelemesi sonunda düzenlenen rapora göre gayrisıhhi şartlarda imalat yapıldığına ilişkin davalı idare savınında yerinde olmadığı anlaşılmaktadır. 1580 sayılı Belediye Yasasının 15.maddesi 3.fıkrasıyla belediyelere halkın yiyip içmesiyle ilgili yerlerin sağlığa uygun olup olmadığına bakmak, bu yerleri izne bağlayıp açmak ve kapatmak yetkisi verildiğinde; … Belediye Zabıta Küşat Yönetmeliğinin 96.maddesi 5/b fıkrası na göre özel yapı şeklini gerektiren fırınlar için yapı kontrol müdürlüğünden alınacak yapı kullanma izin belgesi ile başvurularak fırın açma ve işletme izni isteneceğinde ve aynı yönetmeliğin 98.maddesi ile … Büyükşehir Belediyesi İmar Yönetmeliğinin 76.maddesinde sıhhi ve teknik yönden fırınlar için izin bulunması ve aranması gereken koşulların tek tek belirtildiğinde kuşku olmayıp binnetice "ekmek üretimi" için yukarıda açıklandığı şekilde ayrı bir açma ve işletme ruhsatı alınması zorunludur.

Davacının böyle bir açma ve işletme izni almadan ekmek üretmesi mümkün değilsede bunun engellenmesinin yaptırımı, başka ürünlerin imali için usulünce alınan iki ayrı açma ve işletme ruhsatı bulunan ve işyerinde
gayrisıhhi imalat yapılmadığı yerel mahkeme tarafından yaptırılan bilirkişi raporuyla saptanan davacının çalışmaktan alıkonulması ve işyerinin kapatılması olmayıp örneğin 1608 sayılı yasaya dayanılarak para cezası verilmesi, ruhsatsız çıkarılan ekmeklere el konulması ve bütün bunlardan sonra ruhsatsız ekmek çıkartılmasında ısrar edildiğinin saptanması halinde yukarıda belirtilen diğer ruhsatlarının da usulünce iptali sağlanarak çalışmaktan alıkonulması ve işyerinin kapatılması yoluna gidilebilir.

Aksine yapılacak işlem ruhsatlı olan imalat çalışmalarınında durdurulması sonucunu doğuracaktırki, bunun kabulüne hukuken olanak bulunmamaktadır.

Temyiz isteminin reddi ile yukarıda açıklanan ve belirtilen gerekçenin ilavesiyle yerel mahkeme kararının onanması gerekeceği görüş ve oyuyla aksine oluşan çoğunluk kararına katılmıyorum.