14. Hukuk Dairesi Esas No: 2015/4550 Karar No: 2017/6719 Karar Tarihi: 21.09.2017
Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2015/4550 Esas 2017/6719 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davacı, malik olduğu taşınmazın yararına davalı Hazine'ye ait bir taşınmazdan 2,5 metre genişliğinde geçit hakkı kurulmasını istemiştir. Davacının taşınmazı yola bağlantısı yoktur ve Türk Medeni Kanunu'nun 747. maddesi uyarınca geçit hakkı kurulması isteği dile getirilmiştir. Mahkeme davanın kabulüne karar vermiştir. Ancak davalı vekili temyiz etmiştir. Yapılan keşif sonucunda geçit yerinin 1051 parsel sayılı taşınmazdan geçmesi gerektiği tespit edilmiştir. Ancak bu karara göre diğer komşu taşınmazların nitelikleri, davacı parsel için geçit hakkı tesisine daha uygun alternatiflerin olup olmadığı araştırılmamış ve karar hatalı bulunmuştur. Türk Medeni Kanunu'nun 747. maddesi uyarınca genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunmasına rağmen mevcut bu yolu gereksinimini karşılamayan taşınmaz maliklerinden zorunlu geçit isteminde bulunulabilir. Geçit gereksinimi, kişinin subjektif arzularına göre değil, objektif esaslara göre belirlenmeli ve taşınmaz mülkiyetinin sınırlandırılması konusunda genel bir ilke olan fedakarlığın denkleştirilmesi prensibi de gözetilmelidir.
14. Hukuk Dairesi 2015/4550 E. , 2017/6719 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 12.09.2013 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı kurulması talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 17.11.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı Hazine vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Davacı, maliki bulunduğu 6 pafta 1050 parsel sayılı taşınmaz yararına, davalı hazineye ait 1051 parsel sayılı taşınmazdan 2,5 metre eninde geçit hakkı kurulmasını istemiştir. Davalı vekili, dava konusu taşınmazın 2/B sınırları içerisinde kaldığını, kullanım kadastrosu çalışmalarının tamamlanmadığını, davacının dava açmakta hukuki yaranının bulunmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmü davalı vekili temyiz etmiştir.Dava, Türk Medeni Kanunu"nun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir. Bu madde uyarınca genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunmasına rağmen mevcut bu yolu gereksinimini karşılamayan taşınmaz maliki komşu taşınmaz maliklerinden zorunlu geçit isteminde bulunabilir. Geçide ihtiyacı olan kişi, davasını öncelikle taşınmazların önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun taşınmaz malikine karşı ve daha sonra bundan en az zarar görecek olana yöneltmesi gerekir. Geçit gereksiniminin nedeni, taşınmazın niteliği ile bu gereksinimin nasıl ve hangi araçlarla karşılanacağı davacının subjektif arzularına göre değil, objektif esaslara göre belirlenmeli, taşınmaz mülkiyetinin sınırlandırılması konusunda genel bir ilke olan fedakarlığın denkleştirilmesi prensibi de gözetilmelidir.Somut olayda, davacıya ait taşınmazın yola bağlantısı yoktur. Davacı sadece 1051 parsel sayılı taşınmaz maliki hakkında dava açarak bu taşınmazdan geçit hakkı kurulmasını istemiştir. Yapılan keşif sonucunda ziraat mühendisi ve mülk bilirkişileri en uygun geçit yerinin krokide gösterildiği şekilde 1051 parselden geçen yer olduğunu belirtmişlerse de, yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda diğer komşu taşınmazlara ait tapu kayıtları da getirilerek bu taşınmazların nitelikleri, davacı parsel için geçit hakkı tesisine daha uygun ve elverişli alternatiflerin bulunup bulunmadığı araştırılmamış, geçit yerinin objektif esaslara göre ve fedakarlığın denkleştirilmesi ilkesi de gözardı edilerek eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ: yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 21.09.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi.