MAHKEMESİ : ...BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL

Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin verilen karara karşı davalıların istinaf başvuruları ...Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesi tarafından kabul edilerek muvazaa iddiasının usulünce ispatlanamadığı gerekçesiyle ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacılar tarafından yasal süre içerisinde duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla, duruşma günü olarak saptanan 20.04.2021 Salı günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacı vekili Avukat ... ile temyiz edilen davalılar vekili Avukat ... geldiler, davetiye tebliğine rağmen temyiz eden dahili davalı ... v.d. gelmediler, yokluklarında duruşmaya başlandı, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı. Bilahare Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü:

-KARAR-

Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Davacılar, miras bırakanları anneleri ...’un dava dışı oğlu ...’i vekil tayin ettiğini, vekilin miras bırakana ait 27 numaralı bağımsız bölümü davalı oğlu...’a; 28 numaralı bağımsız bölümü ise diğer davalı oğlu ...’a mirastan mal kaçırma amacıyla satış suretiyle devrettiğini, temlik tarihi itibarıyla miras bırakanın taşınmaz satmaya ihtiyacı olmadığı gibi davalıların da alım güçlerinin olmadığını ileri sürerek tapu iptali ve mirasbırakan adına tescil istemişler, yargılama sırasında taleplerini daraltarak miras payları oranında istekte bulunmuşlardır.
Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, temlikin mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne ilişkin verilen karara karşı davalıların istinaf başvuruları ...Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesi tarafından kabul edilerek muvazaa iddiasının usulünce ispatlanamadığı gerekçesiyle ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak davanın reddine verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; miras bırakan ...’un 27.06.2012 tarihinde vekil tayin ettiği dava dışı oğlu Salih’in 02.07.2012 tarihinde 27 numaralı bağımsız bölümü davalı 1990 doğumlu...’a, 28 numaralı bağımsız bölümünü ise 1981 doğumlu davalı ...’a satış suretiyle devrettiği, mirasbırakanın 27.01.2014 tarihinde ölümü ile geriye mirasçı olarak davacı oğulları ... ve... dava dışı kızı ... ve oğlu ...’in kaldıkları anlaşılmaktadır.
Uygulamada ve öğretide "muris muvazaası" olarak tanımlanan muvazaa, niteliği itibariyle nisbi (mevsuf-vasıflı) muvazaa türüdür. Söz konusu muvazaada miras bırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir. Ancak mirasçısını miras hakkından yoksun bırakmak için esas amacını gizleyerek, gerçekte bağışlamak istediği tapulu taşınmazını, tapuda yaptığı resmi sözleşmede iradesini satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi doğrultusunda açıklamak suretiyle devretmektedir.
Bu durumda, yerleşmiş Yargıtay içtihatlarında ve 01.04.1974 tarihli 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanununun (TMK) 706., Türk Borçlar Kanunu"nun (TBK) 237.) ve Tapu Kanununun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
Hemen belirtmek gerekir ki; bu tür uyuşmazlıkların sağlıklı, adil ve doğru bir çözüme ulaştırılabilmesi, davalıya yapılan temlikin gerçek yönünün diğer bir söyleyişle miras bırakanın asıl irade ve amacının duraksamaya yer bırakmayacak biçimde ortaya çıkarılmasına bağlıdır. Bir iç sorun olan ve gizlenen gerçek irade ve amacın tespiti ve aydınlığa kavuşturulması genellikle zor olduğundan bu yöndeki delillerin eksiksiz toplanılması yanında birlikte ve doğru şekilde değerlendirilmesi de büyük önem taşımaktadır. Bunun için de ülke ve yörenin gelenek ve görenekleri, toplumsal eğilimleri, olayların olağan akışı, miras bırakanın sözleşmeyi yapmakta haklı ve makul bir nedeninin bulunup bulunmadığı, davalı yanın alım gücünün olup olmadığı, satış bedeli ile sözleşme tarihindeki gerçek değer arasındaki fark, taraflar ile miras bırakan arasındaki beşeri ilişki gibi olgulardan yararlanılmasında zorunluluk vardır.
Yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda somut olaya gelince; miras bırakanın taşınmaz satmaya ihtiyacının bulunmadığı, temlik tarihi itibarıyla davalıların taşınmaz alım güçlerinin olmadığı, miras bırakanın taşınmazları ölene kadar kullandığı, kira bedellerini topladığı ve temlik harici terekenin bulunmadığı hususları gözetildiğinde temlikin gerçek bir satış değil, bağış niteliğinde olduğu anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca, davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken delillerin takdirinde hataya düşülerek davanın reddine karar verilmiş olması doğru değildir.
Davacıların yerinde görülen temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 371/1-a maddesi uyarınca Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi kararının BOZULMASINA, Hukuk Muhakemeleri Kanununun 373/2. maddesi gereğince dosyanın kararı veren Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 24.11.2020 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince gelen temyiz eden davacılar vekili için 3.050.00.-TL. duruşma vekâlet ücretinin temyiz edilen davalılardan alınmasına, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 20/04/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.