9. Hukuk Dairesi 2019/3626 E. , 2019/18804 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davalı işyerinde 26.01.2000-28.02.2010 tarihleri arasında kesintisiz olarak garanti asgari ücret ve sefer primi ile tır şoförü olarak çalıştığını, iş akdinin haksız ve bildirimsiz olarak feshedildiğini, ücretin garanti kısmının son altı ay dışında ödenmediğini, sefer pirimlerinin eksik ödendiğini, yıllık izinlerini kullanamadığını, tüm ulusal bayramlarda çalışmasına rağmen ücretinin ödenmediğini iddia ederek, kıdem, ihbar tazminatı, yıllık izin, bayram genel tatil ve sefer primi alacağının faizleri ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının devamsızlık nedeniyle iş akdinin haklı neden ile feshedildiğini, ödenmeyen sefer primi bulunmadığını, yıllık izinlerin kullanıldığını, ulusal bayram genel tatil günlerinde çalışma olmadığını, ödenmeyen ücret alacağı bulunmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti ve Yargılama Süreci:
Mahkemece, yapılan yargılama sonucunda 05.06.2013 tarihli 2010/252 Esas, 2013/322 karar sayılı ilamı ile kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, izin ücreti, bayram-genel tatil ücreti, sefer primi ücreti alacaklarının kabulüne, garanti ücret alacağı talebinin reddine dair kararının, Yargıtay 9. Hukuk Dairesi"nin 27.01.2015 gün ve 2013/7665 Esas ve 2015/2407 Karar sayılı ilamıyla "Taraflar arasındaki uyuşmazlık, sefer primi,genel tatil ve yıllık ücretli izin alacaklarının hesabı noktalarında toplanmaktadır.
Davalı işveren dosyaya izin belgelerini sunduğu halde bu belgeler herhangi bir değerlendirmeye tabi tutulmadan karar verilmiştir. İzin belgeleri gerekirse davacıya gösterilerek ve beyanı alınarak sonucuna göre yıllık izin konusunda bir karar verilmelidir.
3- Davacının ayda kaç sefer yaptığı ve sefer primlerinden hangilerinin ödenmediği ve dosyaya sunulan belgelerde değerlendirilerek, sefer primi alacağı hususunda karar verilmesi gerekir.
4 -Somut olayda, davalı işveren, davacıya 31/01/2008 tarihinde emekli olduğunda 3.479,00 TL kıdem tazminatının ödendiğini savunmaktadır.
Bu nedenle dosyaya sunulan kıdem tazminatı bordrosu ve ödeme makbuzu davacıya gösterilerek, ödeme olup olmadığı hususunda beyanı alınıp, bu miktar davacıya ödenmişse hesaplanan kıdem tazminatından mahsubunun yapılması, ödeme yoksa kıdem tazminatı konusunda şimdiki gibi karar verilmesi gerekmektedir.
5- Davacı dava dilekçesi ile genel tatil alacağı talebinde bulunmuş ve bunu ıslah etmemiştir. Mahkemece dava dilekçesi ile 10,00 TL talep edildiği ve ıslah edilmediği halde talep aşılarak 4.879,33 TL genel tatil alacağına hükmedilmesi hatalıdır. Ayrıca genel tatil ücret alacakları davacının yurda giriş çıkış kayıtları dikkate alınarak hesaplanmalıdır. " gerekçeleri ile bozulduğu, bozmaya uyulduğu, bozma sonrası;
11.04.2017 tarihli 2015/150 Esas, 2017/73 Karar sayılı kararı ile kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, izin ücreti, bayram-genel tatil ücreti, sefer priminin kabulüne, garanti asgari ücret alacağı talebinin reddine dair kararın Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 07.11.2017 tarih ve 2017/23888 Esas ve 2017/17585 Karar sayılı ilamı ile "...2- Her ne kadar yerel mahkemece, kararın gerekçesinde izin bordrosu ve kıdem tazminatı belgelerinin asılları ile sefer primlerine dair ödeme belgeleri sunulmadığı belirtilmiş ise de, bu belgelerin dosya içerisinde yer aldığı anlaşılmakla, gerekçenin bu yönü ile hatalı olduğu tespit edilmiştir.
3- Dairemizin bozma ilamı doğrultunda yerel mahkemece, kıdem tazminatı bordrosu ve ödeme makbuzu davacıya gösterilmiş, davacı asil beyanında herhangi bir ödeme yapılmadığını ayrıca imzalarında kendisine ait olmadığını ileri sürmüştür. Davacının bu beyanı üzerine mahkemece, imza incelemesi yaptırılmış ve adli tıp uzmanı bilirkişi tarafından düzenlenen raporda, imzaların davacının el ürünü olmadığı kanaati bildirilmiştir.
Davalı tarafça rapora itirazda bulunularak, ATK"dan rapor alınması talep edilmiş ise de mahkemece, bu talep reddedilerek karar verilmiştir.
Davalının rapora itirazda belirttiği hususlar dikkate alınarak, talebi doğrultusunda ATK"dan rapor alınmalı ve sonucuna göre kıdem tazminatı ödemesinin olup olmadığı dolayısı ile kıdem tazminatı bordrosu ve ödeme makbuzunda belirtilen miktarın mahsubunun gerekip gerekmediği somut olarak tespit edilmelidir.
Eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır.
4- Davacı, dava dilekçesinde fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak, 10 TL. genel tatil ücreti alacağı talep etmiş ve bu talebini de miktar olarak ıslah etmemiştir.
Dairemizin bozma ilamında, talep aşılarak 4.879,33 TL.ye hükmedilmesinin hatalı olduğu ayrıca genel tatil alacaklarının yurda giriş-çıkış kayıtları dikkate alınarak hesaplanması gerektiği belirtilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyulmasına karar verilmesine karşın, davacıya ait yurda giriş ve çıkış kayıtları celbedilmemiştir.
Davacı uluslararası tır şoförü olarak çalışmış olup, bozma ilamında belirtildiği üzere yurda giriş ve çıkış kayıtları getirtilerek, yurt dışında bulunduğu döneme denk gelen genel tatillerde çalıştığını ispatladığı dikkate alınmalı ve şayet genel tatil ücreti alacağı bulunuyorsa 10 TL."yi geçememek kaydı ile hüküm altına alınmalı, kalan kısım söz konusu ise kararın gerekçesinde de bu miktar için tespit gerekçesi oluşturulmalıdır.
Karar bu yönü ile de hatalıdır.
5- Davacı sefer primi alacağı bulunduğunu ileri sürerek talepte bulunmuştur.
Dairemiz bozma ilamında; dosya içerisinde yer alan belgeler değerlendirilerek, talep hakkında bir karar verilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyulmasına karar verilmesine karşın, bozma gereklerinin yerine getirilmediği, davalı tarafça dosyaya sunulan sefer prim makbuzlarının değerlendirilmediği, hatta 1. bentte belirtildiği üzere gerekçede bu belgelerin dosyaya sunulmadığının ifade edildiği tespit edilmiştir.
Söz konusu belgeler bozma ilamında belirtildiği üzere incelenip bir değerlendirmeye tabi tutularak alacağın varlığı ve miktarı konusunda karar verilmesi gerektiğinden kararın bu nedenle de bozulması gerekmiştir." gerekçeleri ile ikinci kez bozulduğu, bu bozmaya da uyulduğu ve bozma sonrası;
Mahkemece 28.01.2019 tarih ve 2018/12 E. 2019/17 K. Sayılı kararı ile Kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, izin ücreti, sefer pirimi alacakları yönünden davanın kabulüne, garanti asgari ücret alacağı talebi yönünden reddine, genel tatil ücreti alacağı yönünden ise feragat nedeniyle reddine dair karar karar verildiği görülmüştür.
D) Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacı detaylandırma yapmaksızın hak ettiği sefer primlerinin 3.600 Euro eksik ödendiğini iddia etmiş mahkemede 2.850 Euro olarak eksik ödeme iddiasını kabul etmiş ise de dairemizin hem birinci bozmasında, hem de sonraki ikinci bozmasında davacı tarafça dosyaya sunulan sefer prim makbuzlarının değerlendirilip mahkemece sefer başı 475 Euro aldığı kabul edilen davacıya sefer primlerinin eksik ödenip ödenmediğini, eksik ödenmiş ise miktarının tam belirlenip talebin buna göre değerlendirilmesi bozma nedeni yapılmış ve mahkemece bozmaya uyulduğu halde her iki bozma sonrasında da bu husustaki bozma gereği yerine getirilmediğinden kararın üçüncü kez bozulması gerekmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 23.10.2019 gününde oybirliği ile karar verildi.