Danıştay 4. Daire 1991/3296 Esas 1993/1088 Karar Sayılı İlamı

Daire : DÖRDÜNCÜ DAİRE
Karar Yılı : 1993
Karar No : 1088
Esas Yılı : 1991
Esas No : 3296
Karar Tarihi : 09/03/993

KOOPERATİFLERİN ESAS MUKAVELELERİNDE KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNUN 7/16.MADDESİNDE AÇIKLANAN KAYIT VE ŞARTLARA YER VERİLMEMESİ HALİNDE BU KAYIT VE ŞARTLARIN İHLAL EDİLİP EDİLMEDİĞİNİN ARAŞTIRILMASINA GEREK BULUNMADIĞI HK.
Kooperatifinin 1988 takvim yılına ait kurumlar vergisi beyannamesini vermediğinden bahisle takdir edilen matrah esas alınarak kurumlar vergisi salınmış kaçakçılık cezası kesilmiştir. Vergi Mahkemesi davacı kooperatifin ihtilaflı dönemde ortak dışı işlem yapmadıkları bu nedenle de gelir elde etmedikleri yönünde ileri sürülen iddiaların doğruluğunun tesbiti amacıyla yaptırılan bilirkişi incelemesi sonunda, ortaklar tarafından bankaya yatırılan aidatlardan faiz geliri elde edildiği, bu işin de ortakların menfaatini korumak gayesi ile yapıldığı anlaşıldığından kurumlar vergisi kanununu 7/16.maddesi gereği elde edilen faizin ortak dışı işlem kabul edilemeyeceği gerekçesiyle cezalı tarhiyatın kaldırılmasına karar vermiştir. Vergi Dairesi müdürlüğü mahkeme kararının bozulmasını istemektedir.
5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 7/16.maddesinde; kooperatiflerin esas mukavelerinde sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması, idare meclisi başkan ve üyelerine kazanç üzerinden hisse verilmemesi, ihtiyat akçelerinin ortaklara dağıtılmaması ve münhasıran ortaklar ile iş görülmesine dair hükümler bulunması şartı ile ve esas mukavelelerinde yukarıdaki şartlar mevcut olmakla beraber, fiilen bu kayıt şartlara uyan kooperatiflerin kurumlar vergisinden muaf oldukları hükmüne yer verilmiştir.
Bu hükme göre; kooperatifelerin kurumlar vergisinden muaf olabilmeleri açıklanan 16.bentte yazılı kayıt ve şartların esas mukavelelerinde açıkca yer alması ve fiilende bu kayıt ve şartlara uyulması halinde mümkündür. Esas mukavelelerinde bu kayıt ve şartlara yer verilmiş olunmasına karşın, fiilen bu kayıt ve şartlara aykırı davranan kooperatifler ile fiilen bentte yazılı kayıt ve şartlara uymakla birlikte esas mukavelelerinde gerekli düzenlemeyi yapmamış bulunan kooperatiflerin kurumlar vergisi muafiyetinden yararlandırılmasına kanunen olanak yoktur.
Dosyanın incelenmesinden davacı kooperatifin esas mukavelesinde yukarıda açıklanan bentte aranılan kayıt ve şartlara yer verilmediği anlaşılmış bulunduğundan ayrıca bu kayıt ve şartların fiilen ihlal edilip edilmediğinin araştırılmasına ve bu konuda yapılmış bir tesbitin bulunmasına gerek bulunmadığı cihetle, elde olunan faiz gelirinin vergilendirilmesinde kanuna aykırılık bulunmadığı halde, re'sen takdir olunan matrah üzerinden salınan kurumlar vergisinin terkininde isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, Vergi Dairesi temyiz isteminin kabulü ile ...Vergi mahkemesinin … günlü ve … sayılı kararının bozulmasına karar verildi.