Yargıtay 18. Hukuk Dairesi 2014/20522 Esas 2015/9242 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Dava dilekçesinde, kamulaştırmasız el atma nedenine dayalı olarak ... İli ... İlçesi ... Köyü ... parsel sayılı taşınmazın irtifak ve pilon yeri bedelinin faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz istemlerinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
1-Hükme dayanak yapılan bilirkişi raporlarında dava konusu taşınmazın bir kısmının meyve bahçesi, bir kısmının ise açık tarım arazisi niteliğinde olduğunun belirtildiği anlaşılmıştır.
Kamulaştırma Yasası’nın 4650 Sayılı Yasayla değişik 11. maddesinin birinci fıkrasının arazilere ilişkin (f) bendinde taşınmaz malın kamulaştırma (dava) tarihindeki mevki ve şartlarına göre olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net gelir üzerinden değerinin belirleneceği öngörülmektedir. Taşınmaz üzerinde taşınmaza kapama bahçe niteliği verebilecek yaşta ve sayıda meyve ağacı mevcut olması halinde bunların kaplayacağı alana göre kapama meyve bahçesi olarak değerlendirilmesi gerekir. Buna göre dava konusu taşınmazın kaç metrekaresinin kapama meyve bahçesi olduğu tespit edilerek, kapama meyve bahçesi olan bölümlerinin bu niteliğine göre, kalan bölümün ise açık tarım arazisi olarak kabul edilip, bölgede sulu tarım arazilerinde ekilmesi mutad ürünlerin neler olduğu saptanıp, ürünlerin değerlendirme yılı (2013) itibariyle dekar başına ortalama verimi ve üretim giderleri ile kg başına ortalama satış fiyatını gösteren resmi veriler gıda, tarım ve hayvancılık ilçe müdürlüğünden getirtilerek bu verilere göre getireceği net gelirin hesaplanması ve kamulaştırma bedelinin saptanması gerektiğinin düşünülmemesi,
2-İrtifak hakkı tesis edilmek amacıyla yapılan kamulaştırma işleminde kamulaştırma bedeli, taşınmazın irtifak hakkı tesisinden önceki ile irtifak hakkı tesisinden sonraki değerleri arasındaki farktan ibarettir. Kamulaştırma Yasasının 11. maddesinin 3. fıkrası gereğince, taşınmazın tamamının değeri tespit edildikten sonra aynı maddenin son fıkrası uyarınca irtifak kurulması nedeniyle taşınmazda meydana gelecek değer düşüklüğünün oran ve tutarı gerekçeleri ile belirtilmelidir. İrtifak kurulması nedeniyle taşınmazda meydana gelecek değer düşüklüğünün
oranı, taşınmazın cinsi, kullanım şekli, irtifak hakkının niteliği (boru hattı, enerji nakil hattı vs.), taşınmazda kapladığı alan ve yeri, istikameti dikkate alınarak tespit edilir. Yargıtay uygulamalarında, taşınmazın niteliğine uygun kullanımını önemli ölçüde etkileyen özel bir durum söz konusu olmaması halinde arazilerde irtifak nedeniyle olabilecek değer kaybının irtifaktan etkilenen alanın mülkiyet değerinin %35"ini aşmaması gerektiği kabul edilmektedir.
Dava konusu taşınmaz üzerindeki irtifak hakkı tesisinde, irtifakın geçtiği yere ve alanına, taşınmazın yüzölçümüne ve niteliğine göre bu değer kaybının % 7,5 olarak alınması gerekirken daha düşük alınarak eksik bedele hükmedilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz edenlere iadesine, 02.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.