Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2014/2095 Esas 2015/310 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : ANTALYA 7. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 23/02/2012
NUMARASI : 2011/105-2012/29

Taraflar arasında görülen itirazın iptali davası sonunda, yerel mahkemece, davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı tarafından yasal süre içerisinde, temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü.

-KARAR-

Dava, itirazın iptali isteğine ilişkindir.
Mahkemece 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 120. maddesi uyarınca gider avansının yatırılmadığı gerekçesiyle HMK"nın 115/2. maddesi uyarınca davanın usülden (dava şartı yokluğundan) reddine karar verilmiştir.
Bilindiği üzere, 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı HMK"nin 114. maddesi dava şartlarını düzenlemiş 114/g. maddesinde gider avansının yatırılmış olmasını dava şartı olarak tanımlamış, 115/2 maddesinde dava şartının yokluğu halinde izlenecek yol gösterilmiş 120. maddesi ile gider avansına ilişkin düzenlemeler getirilmiş, 324. maddesi ile de delil ikamesi için avans düzenlemesine yer verilmiş ve avansın yatırılmaması halinde o delilin ikamesinden vazgeçilmiş sayılacağı öngörülmüştür.
Öte yandan, HMK"nin 448. maddesinde bu kanun hükümlerinin tamamlanmış işlemleri etkilememek koşuluyla derhal uygulanacağı ilkesi yer almıştır.
Tüm bu düzenlemeler karşısında, dava açılmakla buna ilişkin işlemler tamamlanmış olacağından, davanın açıldığı tarihte yürürlükte olan hükümlere göre incelenmesi gerekir.
Somut olayda, dava 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu döneminde açılmış ve 6100 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar eski yasa hükümleri uygulanarak yürütülmüştür. Bu durumda davanın açılması ile ilgili tüm işlemlerin tamamlandığı kabul edilmelidir. Öte yandan gerek 1086 sayılı Kanunun 414. maddesi hükümleri gerekse, 6100 sayılı Kanunun 324. maddesi hükmü yargılamanın gerektirdiği masrafların ilgili tarafça yatırıp yatırılmaması hususunda benzer hükümler getirmiş, yatırılmaması halinde uygulanacak yaptırımlar da gösterilmiştir.
Hâl böyle olunca, (6100 sayılı HMK"nın 324. maddesi uygulanmak suretiyle sonuca gidilmesi gerekirken olayda uygulama yeri bulunmayan 6100 sayılı Kanunun 114/g, 115/2 ve 120/2. maddelerinden söz edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir.
Kabule göre de; Mahkeme kararıyla kayyım olarak atanan Defterdar, bu davada Hazineyi temsilen hareket etmemekte, kayyımlık görevi gereği "Ali oğlu ölü Mehmet, Süleyman, Fatma, Gülsüm ve Hatice mirasçılarının” dava konusu taşınmazdaki hak ve menfaatlerini korumak için işlem yapmaktadır. Bu nedenle Defterdarın kayyım sıfatı ile açtığı bu dava Harçlar Kanunu kapsamında olup harçtan muaf değildir.
Dosya kapsamından; eldeki dava açılırken davacı tarafça ödenmesi gereken maktu başvuru harcı ile peşin, nispi karar ve ilam harcının mahkeme veznesine yatırılmadığı anlaşılmaktadır.
Karar ve ilam harcının peşin olarak yatırılması gereken miktarı ile maktu başvuru harcı ödenmedikçe, davaya devam edilmesi olanağı bulunmamaktadır. Mahkemece,dava açılırken usulünce yatırılmış yargı harcı olmadan yargılamaya devamla hüküm kurulmuş olması da doğru değildir.
Davacının bu yönlere ilişkin temyiz itirazları yerindedir. Kabulü ile hükmün açıklanan nedenden ötürü (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 14.01.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.