MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "Davanın niteliğine göre, Köy Tüzel Kişiliği’nin davaya dahil edilmesi suretiyle taraf teşkili koşulu tamamlandıktan sonra işin esasına girilerek, taşınmazın kadastro sırasında tescil harici bırakılma sebebinin kadastro müdürlüğünden sorulması, dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesi döneme ait 3 ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları da dosyaya getirtilmek suretiyle, bu hava fotoğrafları üzerinde yöntemince araştırma ve inceleme yapılması, TMK’nın 713/4 ve 5. fıkraları gereğince keşif sonucu elde edilecek bilirkişi rapor ve krokisine göre gerekli yerel ve gazete ilanları yaptırılarak, yasal 3 aylık sürenin dolması beklenmesi, teknik bilirkişi tarafından düzenlenen rapor ile kroki tapu müdürlüğüne gönderilerek çekişmeli taşınmaz bölümünün daha önceden tescile konu olup olmadığının sorulması, ardından tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, teknik bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 47.063,68 metrekare yüzölçümündeki taşınmazın davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyulduğu halde, bozma ilamının gerekleri tam olarak yerine getirilmediği gibi, yapılan araştırma ve inceleme de hüküm kurmak için yeterli bulunmamaktadır. Şöyle ki, Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, çekişmeli taşınmaz üzerinde, davacı lehine, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile mülk edinme koşullarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle yazılı şekilde karar verilmiş ise de, hükme esasa alınan ziraat mühendisi bilirkişi raporu uyuşmazlığın çözümü hususunda yetersiz ve son derece soyut olmasına karşın bu rapor hükme esas alınmış, 3 kişilik ziraatçi bilirkişi kurulundan, taşınmazın öncesinin ne olduğunu, taşınmazda imar-ihya işlemi yapılıp yapılmadığını, yapılmış ise imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığını ve kullanım durumunu kesin olarak belirleyen bilimsel verilere dayalı gerekçeli rapor alınmamış; taşınmaza komşu 1009 ve 1013 parsel sayılı taşınmazlara ait onaylı kadastro tutanakları ile varsa dayanağı kayıtlar getirtilmek suretiyle dava konusu taşınmazın yönünü ne okudukları araştırılmamış, ayrıca, bozma ilamında açıkça hava fotoğraflarından istifade edilmesi gereğine değinilmesine rağmen, dava tarihi göz önüne alındığında taşınmazın niteliğinin ve imar ihyanın tamamlandığı tarihin belirlenmesi hususunda kanaat vermeye elverişli olmayan 1973 ve 1976 yıllarına ait hava fotoğrafları üzerinde inceleme yaptırılmak suretiyle hazırlanan, taşınmaz üzerinde imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığı ve tamamlandığı, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığı hususunda yetersiz, bilimsel verilere dayanmayan, son derece soyut ve denetime elverişsiz jeodezi bilirkişi raporuna itibar edilmiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak hüküm kurulması mümkün değildir.
Hal böyle olunca; doğru sonuca varılabilmesi için Mahkemece öncelikle, taşınmaz bölümüne ait en eski ve yeni tarihli ortofoto ve uydu fotoğrafları ile Harita Genel Müdürlüğü web sitesinin hava fotoğrafı sorgulama sayfasına girilerek, taşınmazın bulunduğu köyü/mahalleyi kapsayacak şekilde hangi yıllara ait hava fotoğrafı bulunduğu araştırılıp belirlenmek ve (denetimin sağlanması bakımından) ilgili sayfanın çıktısı dosya içerisine konulmak suretiyle buradan elde edilen verilere göre dava tarihi olan 2012 yılından 15-20-25 yıl öncesine (bulunmadığı takdirde bu tarihlere en yakın tarihlere) ait farklı dönemlerde çekilmiş en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafı tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Müdürlüğü"nden getirtilerek dosya arasına konulmalı, ayrıca çekişmeli taşınmaza komşu 1009 ve 1013 parsel sayılı taşınmazlara ait onaylı kadastro tutanakları ile varsa dayanağı kayıtlar getirtilmek suretiyle dosya keşfe hazır hale getirildikten sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle, taraf tanıkları ve üç kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu, fen bilirkişisi ve jeodezi veya fotogrametri uzmanı harita mühendisinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı; keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazın öncesi, niteliği, zilyetliğin başlangıcı, sürdürülüş biçimi ve davacı yararına 20 yıllık kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği süresinin dolup dolmadığı hususlarında olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporları ve komşu parsel tutanakları ve dayanakları ile denetlenmeli, beyanları arasında oluşabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle yöntemince giderilmeye çalışılmalı; belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle jeodezi veya fotogrametri uzmanı harita mühendisine incelemesi yaptırılarak, çekişme konusu taşınmazın hava fotoğraflarında gösterilmesi istenilmeli ve bu yerin önceki ve şimdiki niteliğinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı; ziraatçi bilirkişi kurulundan, taşınmazın mevcut ve geçmişteki niteliği, üzerindeki bitki örtüsü ve toprak yapısı, zirai durumu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresi, taşınmaz üzerinde imar-ihyanın hangi tarihte başlayıp hangi tarihte tamamlandığı hususlarında, taşınmazın farklı yönlerden çekilmiş sınırları kabaca işaretlenmiş renkli fotoğraflarının da yer aldığı, somut verilere ve bilimsel esaslara dayanan, ayrıntı ve gerekçeli rapor düzenlemesi istenilmeli; fen bilirkişisinden ise, taşınmazı komşu parseller ile birlikte gösteren keşfi takibe ve denetlemeye elverişli krokili rapor alınmalı ve bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece belirtilen ilkelere uygun olmayacak şekilde hatalı değerlendirme, eksik araştırma ve inceleme ile karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24.03.2021 gününde oy birliği ile karar verildi.