21. Hukuk Dairesi 2015/11815 E. , 2016/4739 K.
"İçtihat Metni"
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 04/08/1981-06/05/1994 tarihleri arasında geçen ve Kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum vekili ve E.. D.. tarafından
temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava, davacının davalı işyerinde 04.08.1981 ile 1994 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulüne hükümde yazılı şekilde karar verilmişse de, bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Dosya içeriğinden; işverence davacı adına düzenlenen 4.8.1981 tarihli işe giriş bildirgesinin Kuruma verildiği ve 04.08.1981-01.09.1981 , 01.05.1985-31.07.1985 , 1.7.1986-31.7.1986,18.06.1990-14.11.1990, 01.07.1991-30.11.1991, 22.06.1992-14.07.1992 tarihleri arasında davalıya ait sicil numaralı işyerinden çalışmasının Kuruma bildirildiği, tespiti istenen dönemde davacının dava dışı işyerlerinden bildirilen hizmetleri bulunduğu, mahkemece uygulama çiftliğinde çalışan amir,şef ve müdürler tespit edilerek hayatta olanların dinlendiği, bordro tanıklarının dinlenildiği ancak tanıkların nizalı dönemin tamamında çalışmış kişiler olmadığı,davacı ile arasında imzalanan mevsimlik iş sözleşmelerinin dosyada bulunduğu anlaşılmaktadır.
Davacının çalışmalarının geçtiğini ileri sürdüğü işyeri bir kamu kuruluşuna aittir. Kamu kuruluşlarında, çalışanların kayıtlara geçirilmesi ve ücret ödemelerinin belgelere dayandırılması asıldır. Nitekim davacıya ait kimi çalışmaların resmi kayıtlara intikal ettirildiği de tartışmasızdır. Bunun dışında davacının, kayıtlarda gözükmeyen çalışmalarının hangi nedenle bildirim dışı kaldığı gereğince ve yeterince araştırma konusu yapılmamıştır.
Yapılacak iş; nizalı dönemin tamamında çalışması geçen tanıkları tespit edip res"en dinlemek, bu kişilerin beyanları ile yetinilmediği takdirde Sosyal Güvenlik Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almaktır.
Öte yandan davalı işyeri kamu kuruluşu olduğundan, davacının anılan çalışmalarının, gerçekten olup olmadığını davalı kamu kuruluşunun kayıt ve ücret bordrolarından saptamak, imzalı ücret bordrolarını, işçiyle imzalanan hizmet akdini, işe başlatılmasına ilişkin makam olurunu, işyeri şahsi sicil dosyasını getirtmek, bu tür belgelerde noksanlık varsa, bunun nedenini, ücretin nasıl ödendiğini araştırmak, ancak davalının ücret ödemesine ilişkin belgelerin bulunmaması ile ilgili haklı nedeninin olması halinde iddianın tanık sözleri ile ortaya konulabileceğinden, işveren kuruluşun davacı ile ilgili yetkili şef, amir, müdür gibi yetkili kişilerini dinleyerek ve davacının çalışmasının mevsimlik olup olmadığı hususunu da araştırarak sonucuna göre bir karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgulara aykırı biçimde eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 21/03/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.
