14. Hukuk Dairesi 2017/2836 E. , 2017/6134 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 15.10.2012 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 17.11.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi bir kısım davalılar tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir.
Davacılar vekili, tarafların birlikte malik olduğu 100 ada 23 parsel, 98 ada 14 parsel, 162 ada 18 parsel, 123 ada 2 parsel, 287 ada 10 parsel, 144 ada 2 parsel, 201 ada 20 parsel, 208 ada 169 parsel ve 208 ada 27 parsel sayılı taşınmazlar üzerindeki ortaklığın satış yoluyla giderilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılardan ..., davaya konu 100 ada 23 parsel sayılı taşınmazdaki ev, atölye binaları ve idari binaları kendisinin yaptığını savunmuştur.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile dava konusu 201 ada 20 parsel, 208 ada 27 parsel, 208 ada 169 parsel, 145 ada 62 parsel sayılı taşınmazlar yönünden davanın reddine, diğer taşınmazlar yönünden davanın kabulü ile ortaklığın satış yoluyla giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalılardan ..., ... ve ... temyiz etmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Satışına karar verilen taşınmaz;
a)Paylı mülkiyet hükümlerine konu ise satış bedelinin paydaşların tapudaki payları oranında,
b)Elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi olması halinde satış bedelinin mirasçılık belgesindeki paylar oranında,
c)Hem paylı, hem de elbirliği mülkiyeti halinin bir arada bulunması halinde ise satış bedelinin tapudaki ve mirasçılık belgesindeki paylar nazara alınarak dağıtılmasına karar verilmesi gerekir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları iki taraflı, taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalar olup, sonuçta kazanan ve kaybeden taraftan söz edilemeyeceğinden yargılama giderleri ve vekalet ücretinin taraflara payları oranında yükletilmesi gerekir.
1- 61 ada 5 parsel, 98 ada 14 parsel, 162 ada 18 parsel, 123 ada 2 parsel, 287 ada 10 parsel, 144 ada 2 parsel sayılı taşınmazlar yönünden; yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya kapsamına göre diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir. Ancak, satış bedeli üzerinden alınacak harcın % 011,38 oranında olması gerekirken % 0.99 oranında belirtilmesi, ayrıca davacı lehine hükmedilecek vekalet ücretinin paydaşların tapudaki ve mirasçılık belgesindeki payları oranında alınmasına karar verilmesi gerekirken yalnızca tapu kaydındaki oranlara göre alınmasına karar verilmesi doğru görülmemiş ise de bu husus kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HUMK"nın 438/7 maddesi gereğince hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
2- 100 ada 23 parsele yönelik temyiz itirazlarına gelince;
Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçalar (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar ittifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik (%...) oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesi de bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır.
Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etmek ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir.
6100 sayılı HMK’nun 297/2. maddesi gereğince;
Hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir.
Bu biçim yargıda açıklık ve netlik prensibinin gereğidir. Aksi hal, yeni tereddüt ve ihtilaflar yaratır, hükmün hedefine ulaşmasını engeller, kamu düzeni ve barışı oluşturulamaz.
Davalılardan ... tarafından açılan muhdesatın aidiyetinin tespiti davası sonucunda...Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 04.06.2014 tarihli,2013/100 Esas, 2014/137 Karar sayılı ilamıyla 17.03.2014 tarihli fen bilirkişisi raporunda A, B, C, D ve E harfleriyle gösterilen muhdesatların davacı tarafından yapıldığının veya yaptırıldığının tespitine karar verildiği, eldeki davanın kısa kararında ve hükmün gerekçesinde asliye hukuk mahkemesinin anılan kararına atıf yapılarak A, B, C, D, E ve F harfleriyle gösterilen muhdesatların davalı ...’a ait olduğunun tespitinden bahisle satış bedelinin %20,33’ünün paylaşımdan önce bu davalıya verilmesine karar verildiği, ancak gerekçeli karara ait hüküm sonucunda “...... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 04/06/2014 tarih 2013/100 Esas 2014/137 Kararı ile 17/03/2014 tarihli fen bilirkişisi raporunda A - B - C - D - E ile gösterilen muhtesatların davalı ..."a ait olduğu tespit edilmekle satış bedelinin %20,33"ünün paylaşımdan önce bu davalıya ödenmesine” karar verildiği görülmektedir. Bu şekilde kurulan hüküm, infaza elverişli olmadığından usul ve yasaya uygun düştüğü söylenemez.
Mahkemece, yukarıda belirtilen hususlar gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün 100 ada 23 parsel yönünden bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1.) bentte açıklanan nedenlerle diğer temyiz itirazlarının reddiyle hüküm sonucunun 7. bendinden “% 0,99” ibaresi çıkartılarak yerine “% 011,38” ibaresinin eklenmesine, hüküm sonucunun 9. bendinde yer alan “tapu kayıtları” sözcüklerinden sonra gelmek üzere hüküm sonucuna “mirasçılık belgesindeki payları” sözcüklerinin yazılmasına, hükmün dava konusu 61 ada 5 parsel, 98 ada 14 parsel, 162 ada 18 parsel, 123 ada 2 parsel ,287 ada 10 parsel, 144 ada 2 parsel sayılı taşınmazlar yönünden HUMK"nın 438/7 maddesi gereğince değiştirilmiş ve DÜZELTİLMİŞ bu şekliyle ONANMASINA; 2. bent gereğince 100 ada 23 parsel sayılı taşınmaz yönünden hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair hususların şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan harcın istek halinde iadesine, 12.09.2017 gününde oybirliği ile karar verildi.