MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ


DAVA : Davacı, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ile ücret alacağı, yıllık izin ücreti, hafta tatil ücreti, genel tatil ücreti, fazla mesai ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, görevsizlik kararı verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkilinin davalılara ait.. isimli yatta kaptan olarak çalıştığını, bu yat yabancı bayraklı gözükse de müvekkilinin çalıştığı süre boyunca Kalamış Yat limanında bulunduğu, .. sefer yaptığını ve nadiren de yurtdışına seyahat ettiğini iddia ederek, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ile ücret alacağı, yıllık izin ücreti, hafta tatil ücreti, genel tatil ücreti, fazla mesai ücreti alacaklarının davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.
B) Davalılar Cevabının Özeti:
Davalılar vekili, davacının görev yaptığı geminin yabancı bayraklı olması nedeniyle İş Mahkemesinin görevli olmadığını bu nedenle davanın görev yönünden ve ayrıca husumet yönünden reddi gerektiğini savunmuştur.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece yapılan yargılama sonunda somut olayda davacının çalıştığı yatın yabancı bayraklı olması, yüz groston ve üzeri ağırlıkta olmaması, aynı gemide 5 veya daha fazla gemi adamı çalıştığına dair veri olmaması nedeniyle bu yatta çalışan davacının ....Kanunu hükümlerinden yararlanamayacağı ve hakkında Borçlar Kanunundaki genel hükümlere göre yargılamanın yapılması gerektiğinin anlaşıldığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
D) Temyiz:
Karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
E) Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanunu’nun 4. maddesinin 1. fıkrasının a bendi uyarınca, “deniz ve hava taşıma işlerinde çalışanlar” hakkında bu kanun hükümleri uygulanmaz. Deniz taşıma işlerinde çalışanlar hakkında 854 sayılı Deniz İş Kanunu uygulanmaktadır.
854 sayılı Deniz İş Kanununun 1. maddesine göre “Bu kanun denizlerde, göllerde ve akarsularda Türk Bayrağını taşıyan ve yüz ve daha yukarı grostonalitonluk gemilerde bir hizmet akti ile çalışan gemi adamları ve bunların işverenleri hakkında uygulanır” denilerek, Deniz İş Kanununun kapsamı belirlenmiştir. Gemiler aracılığı ile yapılan deniz taşıma işleri ayrı bir yasaya tabi olduğundan 4857 sayılı İş Kanununun kapsamı dışında bırakılmıştır. Gemi yabancı ülke bayrağı taşıyor veya gemi Türk bayraklı olsa bile yüz grostonlitonluk değil ise, bu gemide çalışanlar hakkında ...Kanunu uygulanmayacaktır. Keza taşıma işinde çalışan bu gemideki işçiler yine 4857 sayılı İş Kanunu kapsamına girmeyecek, haklarında Borçlar Kanunu genel hükümleri uygulanacaktır.
Deniz İş Kanunu’nun 46. maddesi uyarınca, “Bu kanun kapsamına giren gemi adamlarıyla bunların işveren veya işveren vekilleri arasında bu kanundan veya hizmet aktinden doğan davalar hakkında, 5521 sayılı kanun hükümleri uygulanır. Hizmet aktinde ayrıca bir hüküm yoksa dava, geminin bağlama limanında iş davalarını bakmaya yetkili mahkemede görülür”.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 4. maddesinde deniz ve taşıma işlerinin yapıldığı işyerlerinde çalışanların kanun kapsamına girmeyeceği açıklandıktan sonra, aynı madde de ayrık durumlara yer verilmiştir.
Buna göre;
1. Kıyılarda veya liman ve iskelelerde gemilerden karaya ve karadan gemilere yapılan yükleme ve boşaltma işlerinde,
2. Havacılığın bütün yer tesislerinde yürütülen işlerinde,
3. Deniz İş Kanunu kapsamına girmeyen ve tarım işlerinden sayılmayan, denizlerde çalışan su ürünleri üreticileri ile ilgili işlerde,
Çalışanların 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında oldukları açıkça belirtilmiştir.
Belirtilen yasal düzenlemeler kapsamında somut uyuşmazlığa bakıldığında; 4857 sayılı İş Kanunu’nun 4. maddesinin 1. fıkrası anlamında deniz taşıma işi yapmadığı, turistik maksatla kullanılan yat olduğu ve yabancı bayrak taşıdığı anlaşıldığından, mahkemenin de kabulünde olduğu üzere davacı 854 Sayılı Deniz İş Yasası kapsamında değerlendirilemez. Buna göre davacının iş sözleşmesi ilişkisi ile 4857 sayılı İş Yasası kapsamında kaldığı kabul edilerek, iş mahkemesi sıfatıyla dava hakkında bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçelerle reddine karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 03.05.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.