14. Hukuk Dairesi 2015/15623 E. , 2017/6109 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 24.09.2014 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 08.06.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Davacı 106 ada 297 parsel sayılı taşınmazda ortaklığın giderilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili dava konusu taşınmaz üzerindeki evler, yapılar ve ağaçların müvekkiline ait olduğunu bu hususun dikkate alınması gerektiğini beyan etmiştir.
Bir kısım davalılar aynen taksim suretiyle ortaklığın giderilmesini mümkün değilse satış suretiyle ortaklığın giderilmesini talep etmişlerdirMahkemece davanın kabulüne,106 ada 297 parsel no’lu taşınmazın taraflar arasında aynen taksimi mümkün olmadığından tapu hisseler doğrultusunda ortaklığın satış suretiyle giderilmesine, 07/05/2015 havale tarihli fenci ve 21/05/2015 havale tarihli ziraat, inşaat ve emlakçı bilirkişilerin müşterek raporu ile 01/06/2015 havale tarihli ek raporlarının kararın eki sayılmasına karar verilmiştir.
Hükmü davalı ... vekili temyiz etmiştir.Paydaşlığın giderilmesi davaları paylı veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan iki taraflı taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalardır.Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçalar (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar ittifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik (%...) oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesi de bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır.Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etmek ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir.Paydaşlığın (ortaklığın) satış suretiyle giderilmesine ilişkin davalarda taşınmaz üzerinde bulunan bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçaların (muhdesat) kime ait olduğu konusunda uyuşmazlık olup da bunlar üzerinde bazı paydaşların (ortaklar) hak iddia etmeleri ve öncelikle bu uyuşmazlığın giderilmesini istemeleri halinde o paydaşa görevli mahkemede dava açmak üzere HMK"nın 165. maddesi uyarınca uygun bir süre verilmelidir. Mahkemece verilen süre içerisinde dava açıldığı takdirde sonucunun beklenmesi, açılmadığı takdirde o konuda uyuşmazlık yokmuş gibi davaya devam edilmesi gerekir.Somut olayda; davalılardan ... muhdesat iddiasında bulunmuş, diğer davalılar 23.01.2015 tarihli celsede muhdesat iddiasına bir diyecekleri olmadığını belirtmişler, davacı vekili muhdesat iddiası ile ilgili açıklamada bulunmamıştır. Bunun üzerine mahkemece 01.06.2015 tarihli ek raporda muhdesat oranlaması yaptırılmış ve bu raporun kararın eki sayılması yönünde hüküm kurulduktan sonra satış bedelinin taraflar arasında miras payları doğrultusunda paylaştırılmasına karar verilerek, hükümde çelişki oluşturulmuştur.Mahkemece, davacıya davalı ..."ın muhdesat iddiasını kabul edip etmediğini sorulmalı, kabul etmesi halinde yukarıda belirtildiği şekilde muhdesat oranlaması yaparak hüküm sonucunda bu oran gösterilmelidir. Davacı muhdesat iddiasını kabul etmez ise davalı ..."a görevli mahkemede dava açmak üzere HMK"nın 165. maddesi uyarınca uygun bir süre verilmelidir. Mahkemece verilen süre içerisinde dava açıldığı takdirde sonucunun beklenmeli, açılmadığı takdirde o konuda uyuşmazlık yokmuş gibi davaya devam edilmelidir.Ayrıca karar başlığında davalı olarak gösterilen ... "ın dava konusu taşınmazda paydaş olmadığı anlaşıldığından kim olduğu araştırılarak sonucuna göre bir karar verilmelidir.Kabule göre de davacılar ve davalı ... kendisini vekille temsil ettirdiğinden, davacılar ve davalı ... lehine ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken hüküm sonucunda kendilerini vekille temsil ettirenler yararına vekalet ücretine hükmedilmesi doğru görülmemiş, bu sebeplerle kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile ile hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatırana iadesine, 12.09.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi.