(Kapatılan)21. Hukuk Dairesi 2019/631 E. , 2020/638 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : Bursa 1. İş Mahkemesi
TÜRK MİLLETİ ADINA
KARAR
A)Davacı İstemi:
Davacı vekili; ihale konusu işin asgari işçilik oranının %6 olduğunu iddia ederek fark prim borçlusu olmadığının tespitini talep etmiştir.
B)Davalı Cevabı: davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C)İlk Derece Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :
İlk derece mahkemesince; davanın kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu ; Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Dosya kapsamında alınan bilirkişi raporlarının eksik ve usule aykırı olduğunu, raporlar arasındaki çelişkiler giderilmeksizin hüküm kurulmasının hatalı olduğunu, Kurum işleminin yerinde bulunduğunu, kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürmüştür.
D)Bölge Adliye Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :"...Dosya kapsamı, mevcut delil durumu, hüküm tesisine elverişli, gerekçeli ve yeterli bilirkişi raporu hep birlikte değerlendirildiğinde; davacı şirketin eksik işçilik bildiriminde bulunmadığı, ilk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verilmesinde isabetsizlik olmadığı anlaşıldığından yerinde görülmeyen istinaf başvurusunun esastan reddine" karar verilmiştir.
E)Temyiz: Davalı Vekili: Asgari işçilik tespit komisyon kararları getirtilmeden eksik inceleme ile karar verildiğini, bilirkişi raporları arasındaki çelişkinin giderilmediğini, kurum işlemlerinin hukuka uygun olduğunu kararın resen dikkate alınacak sebeplerle bozulmasını talep etti.
F) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe:
Dava asgari işçilik oranı ile fark işçilik borcu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacı şirketin dava dışı şirket Gemlik Gübre San.A.Ş. ile liman inşaatı sahasının temel altındaki zemininin gücünü arttırmak amacıyla fore kazık ve jet grout kolon imalatı işini ihale aldığı, dava konusu iş nedeniyle kurumca yapılan inceleme sonucu davacı şirket tarafından %15 yerine %6 oranında eksik işçilik bildiriminde bulunulduğu gerekçesiyle 148.360,91 TL fark işçilik üzerinden 30/11/2013 tarihi itibariyle 51.148,51 TL prim ve 6.648,32 TL gecikme zammı tahakkuk ettirildiği, davacı şirketin 13/12/2013 tarihinde yaptığı itirazın reddedildiği ve bu red kararının davacı şirkete 05/02/2015 tarihinde tebliğ edildiği, davanın 24/02/2015 tarihinde açıldığı dava sürecinde iki ayrı bilirkişiden rapor alındığı anlaşılmaktdır.
Somut olayda; asgari işçilik tespit komisyon kararları, ihale konusu işe ilişkin belgeler, faturalar, kuruma davacı şirketin bildirdiği işçilik miktarı.. gibi eksik belgeler getirtilmeden, bilirkişilerce asgari işçilik oranının %6 belirlenmesine ilişkin teknik değerlendirme yapılmadan ,ihale konusu işin denizde yapılan kısmı olduğu da dikkate alınmadan yalnızca karada yapılmış gibi SGK Asgari İşçilik Oranlarını gösterir Tebliğ Ek"inde yer alan " çeşitli iş kollarına ait asgari işçilik oranları listesinde Yol-Demiryolu iş kolu bölümündeki Fore-kazık ,betonarme çakma kazık, jetgrout,çelik çakma kazık işine ait oranın teknik değerlendirme olmadan direkt olarak dikkate alınması ve denetime elverişsiz iki çelişkili rapor sonucu çelişki giderilmeden sonuca gidilmesi hatalıdır.
Yapılacak iş;
1- İhale konusu işe ilişkin asgari işçilik tespit komisyonu kararlarını(gerektiğinde %15 orana ilişkin açıklama istemek) hakediş miktarı , kuruma bildirilen işçilik, kuruma sunulan faturalar.. gibi ihale konusu işe ilişkin belgeleri getirtmek.
2- Alanında uzman teknik bilirkişilerden ;
- Yapılan işin yalnızca karada yapılmadığı denizde fore kazık imalatı, kolon oluşturma gibi işlerin yapıldığı da dikkate alınarak teknik ve gerekçeli açıklama ile asgari işçilik oranını belirleyen,
-Bozma öncesi yargılama sürecinde alınan bilirkişi raporları arasındaki çelişkiyi gideren,
-İhale konusu işe ilişkin eksiklerin tamamlanması ile davacı şirketin fark prim borcu olup olmadığını belirleyen denetime elverişli rapor alarak sonuca gitmekten ibarettir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalı ... tarafından temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı ORTADAN KALDIRILMASI, ilk derece mahkemesinin kararının BOZULMASI gerekmiştir.
G)Sonuç :
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK"nun 373/1. maddeleri uyarınca (KALDIRILMASINA), ilk derece mahkemesi kararının yukarıda belirtilen nedenle (BOZULMASINA), dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 10/02/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.