Adalet Bakanlığı"nın, 06/03/2018 tarihli yazısı ile kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan şüpheliler ... ve ... haklarında yürütülen soruşturma sırasında, Elazığ Cumhuriyet Başsavcılığı"nca gecikmesinde sakınca bulunan hal kapsamında verilen arama kararı üzerine şüphelilerin içerisinde bulunduğu araçtan elde edilen suç delillerine el konulması işlemi ile yine Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen şüphelilerden kan veya idrar örneği alınmasına dair kararın onaylanması taleplerinin ayrı ayrı reddine dair Elazığ 1. Sulh Ceza Hakimliği’nin 14/06/2017 tarihli ve 2017/1433 değişik iş sayılı kararının kanun yararına bozulmasına yönelik talebi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nca 15/03/2018 tarihli yazı ekinde dosyanın Dairemize gönderildiği anlaşıldı.
Dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
A) Konuyla İlgili Bilgiler:
1- Şüpheliler hakkında, 13/06/2017 tarihinde işledikleri iddia olunan kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan dolayı yapılan soruşturma sırasında, gecikmesinde sakınca bulunan hal olduğu değerlendirilerek Elazığ Cumhuriyet Başsavcılığı"nca şüphelilerin içerisinde bulunduğu araçta arama yapılmasına ve ayrıca şüphelilerden kan veya idrar örneği alınmasına karar verildiği, arama sonucunda aracın silecek kısmının altında esrar ele geçirildiği, şüphelilerden alınan idrar örneklerinde yapılan tahlillerde de esrar tespit edildiği,
2- CMK’nın 127/3 ve 75/1. maddeleri uyarınca şüphelilerin içinde bulunduğu araçta bulunarak elkonulan esrar ve esrarın sarılı olduğu poşete el koyma işlemi ile şüphelilerden kan ve idrar örneği alınması kararının onaylanması için yirmidört saat içinde Sulh Ceza Hakimliğinden talepte bulunulduğu, ancak Elazığ 1. Sulh Ceza Hakimliği’nin 14/06/2017 tarihli ve 2017/1433 değişik iş sayılı kararı ile “Cumhuriyet savcısının kararı ile arama ve elkoyma işlemi yapılması ve ayrıca şüphelilerden kan ve idrar örneği alınmasını gerektirecek gecikmesinde sakınca bulunan hal şartlarının oluşmadığı, arama ve elkoyma işlemi ile şüphelilerden kan ve idrar örneği alınması işlemlerinin usul ve yasaya aykırı olduğu” gerekçeleri ile talebin reddine karar verildiği,
Anlaşılmıştır.
B) Kanun Yararına Bozma Talebi:
Kanun yararına bozma talebi ve ihbar yazısında, "Dosya kapsamına göre, Elazığ 1. Sulh Ceza Hakimliğince, gecikmesinde sakınca bulunan halin varlığından bahsedilmemesi ve arama emrinde gecikmede sakınca bulunduğuna dair bilgi ve belgenin olmadığı, kan ve idrar örneğinin alınmasında gecikmesinde sakınca bulunan halin bulunmadığı cihetle, elkoyma ile örnek alma işlemlerinin onanması talebinin reddine karar verilmiş ise de; 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 127. maddesinde yer alan "(1)Hâkim kararı üzerine veya gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde Cumhuriyet savcısının, Cumhuriyet savcısına ulaşılamadığı hallerde ise kolluk amirinin yazılı emri ile kolluk görevlileri, elkoyma işlemini
gerçekleştirebilir. (2)Kolluk görevlisinin açık kimliği, elkoyma işlemine ilişkin tutanağa geçirilir. (3)Hâkim kararı olmaksızın yapılan elkoyma işlemi, yirmidört saat içinde görevli hâkimin onayına sunulur." şeklindeki düzenleme ile 75/1. maddesindeki "Bir suça ilişkin delil elde etmek için şüpheli veya sanık üzerinde iç beden muayenesi yapılabilmesine ya da vücuttan kan veya benzeri biyolojik örneklerle saç, tükürük, tırnak gibi örnekler alınabilmesine; Cumhuriyet savcısı veya mağdurun istemiyle ya da re"sen hâkim veya mahkeme, gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde Cumhuriyet savcısı tarafından karar verilebilir. Cumhuriyet savcısının kararı, yirmidört saat içinde hâkim veya mahkemenin onayına sunulur. Hâkim veya mahkeme, yirmidört saat içinde kararını verir. Onaylanmayan kararlar hükümsüz kalır ve elde edilen deliller kullanılamaz." şeklindeki düzenlemeler karşısında, somut olayda 13/06/2017 günü saat 12.59 sıralarında kolluk güçlerince durdurulan 63 EG 570 plaka sayılı araçtan yoğun esrar kokusu gelmesinden dolayı Elazığ Emniyet Müdürlüğünce gecikmesinde sakınca bulunan hal kapsamında arama talep edilmesi üzerine, Cumhuriyet Savcısı tarafından talep gibi arama izni verme yetkisini kullanılmasının; ayrıca uyuşturucu madde kullanımının idrar örnekleri üzerinden zaman geçtikçe tespit edilmemesi de gözetildiğinde, gecikmesinde sakınca bulunan hal kapsamında şüphelilerden kan ve idrar örneği alınmasının talep edilmesi üzerine talep gibi karar verilmesinin usul ve kanuna aykırılık teşkil etmediği gözetilerek elkoyma ile kan ve idrar örneği alınmasına yönelik kararın onanması talebinin kabulü yerine, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir." denilerek, Elazığ 1. Sulh Ceza Hakimliği’nin 14/06/2017 tarihli ve 2017/1433 değişik iş sayılı kararının bozulması istenmiştir.
C) Konuyla İlgili Hukuksal Düzenlemeler:
a) CMK’nın “Arama kararı” başlıklı 119. maddesinin 1. fıkrası:
Hâkim kararı üzerine veya gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde Cumhuriyet savcısının, Cumhuriyet savcısına ulaşılamadığı hallerde ise kolluk amirinin yazılı emri ile kolluk görevlileri arama yapabilirler.
b) CMK’nın “Eşya veya kazancın muhafaza altına alınması ve bunlara elkonulması” başlıklı 123. maddesi:
(1) İspat aracı olarak yararlı görülen ya da eşya veya kazanç müsaderesinin konusunu oluşturan malvarlığı değerleri, muhafaza altına alınır.
(2) Yanında bulunduran kişinin rızasıyla teslim etmediği bu tür eşyaya elkonulabilir.
c) CMK’nın “Elkoyma kararını verme yetkisi” başlıklı 127. maddesinin ilk üç fıkrası:
(1) Hâkim kararı üzerine veya gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde Cumhuriyet savcısının, Cumhuriyet savcısına ulaşılamadığı hallerde ise kolluk amirinin yazılı emri ile kolluk görevlileri, elkoyma işlemini gerçekleştirebilir.
(2) Kolluk görevlisinin açık kimliği, elkoyma işlemine ilişkin tutanağa geçirilir.
(3) Hâkim kararı olmaksızın yapılan elkoyma işlemi, yirmidört saat içinde görevli hâkimin onayına sunulur. Hâkim, kararını elkoymadan itibaren kırksekiz saat içinde açıklar; aksi hâlde elkoyma kendiliğinden kalkar.
ç) CMK’nın “Şüpheli veya sanığın beden muayenesi ve vücudundan örnek alınması” başlıklı 75. maddesinin 1. fıkrası:
(1) Bir suça ilişkin delil elde etmek için şüpheli veya sanık üzerinde iç beden muayenesi yapılabilmesine ya da vücuttan kan veya benzeri biyolojik örneklerle saç, tükürük, tırnak gibi örnekler alınabilmesine; Cumhuriyet savcısı veya mağdurun istemiyle ya da re"sen hâkim veya mahkeme, gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde Cumhuriyet savcısı tarafından karar verilebilir. Cumhuriyet savcısının kararı, yirmidört saat içinde hâkim veya mahkemenin onayına sunulur. Hâkim veya mahkeme, yirmidört saat içinde kararını verir. Onaylanmayan
kararlar hükümsüz kalır ve elde edilen deliller kullanılamaz.
Ç) Konunun Değerlendirilmesi:
13/06/2017 tarihli olay tutanağına göre Elazığ 1. Sulh Ceza Hakimliği’nin olay tarihini de kapsayan 17/05/2017 tarihli ve 2017/1196 değişik iş sayılı önleme araması kararına istinaden kollukça şüphe üzerine yapılan kaba üst aramaları esnasında şüphelilerin bulunduğu araçtan esrar kokusu geldiğinin fark edilmesi üzerine, araçta detaylı adli arama yapılması için kolluk tarafından Cumhuriyet savcısına bilgi verildiği ve Cumhuriyet savcısı tarafından gecikmesinde sakınca bulunan hal olduğu değerlendirilerek hakim kararı beklenmeksizin araçta arama yapılmasına ve ayrıca şüphelilerden kan veya idrar örneği alınmasına karar verildiği, Cumhuriyet savcısının yazılı emri ile yapılan arama sonucunda şüphelilerin içinde bulunduğu araçta esrar ele geçirilerek el konulduğu ve idrar örneklerinde yapılan tahlillerde de esrar tespit edildiğinin anlaşılması karşısında, esasen önleme araması kararının dahi yeterli olduğu olayda kolluk tarafından talep edilmesi üzerine ayrıca Cumhuriyet savcısı tarafından da arama emri verilmiş olduğu, kaldı ki somut olayda suç üstü halinin varlığı ve gecikmesinde sakınca bulunan hal kapsamında yapılan elkoyma ve şüphelilerin vücudundan örnek alınması işlemlerinin Cumhuriyet savcısına CMK’nın 127 ve 75. maddeleri ile tanınmış yetkiler olduğu anlaşıldığından, yasaya uygun olan elkoyma ve şüphelilerin vücudundan örnek alınması işlemlerinin hakim tarafından onaylanması talebinin kabulü yerine reddine karar verilmesi yasaya aykırı olup, kanun yararına bozma talebi yerindedir.
D) Karar :
Açıklanan nedenlere göre; elkoyma ve şüphelilerin vücudundan örnek alınması işlemlerinin onaylanması taleplerinin ayrı ayrı reddine dair Elazığ 1. Sulh Ceza Hakimliği’nin 14/06/2017 tarihli ve 2017/1433 değişik iş sayılı kararının 5271 sayılı CMK"nın 309. maddesinin 3. fıkrası gereğince kanun yararına BOZULMASINA, aynı Kanun"un 309. maddesinin 4. fıkrasının (a) bendi uyarınca gerekli işlemin yapılması için, dosyanın Adalet Bakanlığı"na iletilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"na gönderilmesine, 24.05.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.