16. Hukuk Dairesi 2016/2846 E. , 2018/7130 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., ... Köyü çalışma alanında bulunan ve ... sırasında tespit harici bırakılan taşınmaz bölümü hakkında kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, 15.12.2014 havale tarihli fen bilirkişisi raporunda (A) harfi ile adlandırılan 347.02 metrekare yüzölçümüne sahip taşınmazın davacı adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava; ... çalışmaları sırasında tespit harici bırakılan taşınmaz bölümünün, 3402 sayılı ... Kanunu"nun 14, 17 ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun 713. maddeleri uyarınca tescili istemine ilişkindir. Mahkemece, davacı lehine zilyetlikle mülk edinme şartlarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de; yapılan araştırma ve inceleme karar için yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece, çekişmeli taşınmazın tespit harici bırakılma tarihi ve nedeni ... Müdürlüğünden sorulmamış, taşınmazın kullanım süresi ile niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi olan hava fotoğraflarının uzmanı tarafından incelenmesi metodundan yöntemine uygun bir biçimde yararlanılmamıştır. Bir arazinin kullanım süresi ile niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğraflarıdır. Hava fotoğraflarının en az üç ayrı zamana ilişkin olması gerekir. Bu konuda sağlıklı bir yargıya ulaşmak için çekişmeli taşınmazın dava tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik çift hava fotoğraflarının getirtilerek bu fotoğrafların jeodezi ve fotogrametri uzmanı tarafından stereoskopla incelenmesi gerekir. Stereoskopik çift hava fotoğrafı, bir stereoskop altında incelendiğinde arazinin üç boyutlu görülmesi, taşınmazın çekim tarihindeki sınırlarının ve niteliğinin belirlenebilmesi, bu yolla ekilemeyen alanların net bir biçimde tespitinin yapılabilmesi mümkündür. Mahkemece 1995 ve 2000 yıllarına ait hava fotoğrafları dosyaya getirtilmiş, dava tarihi olan 2014 yılından 15, 20 ve 25 yıl öncesine ait hava fotoğraflarının bulunup bulunmadığı araştırılmamış, ayrıca dosyaya getirtilen hava fotoğrafları işin uzmanı olan jeodezi ve fotogrametri uzmanı tarafından incelenmemiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak hüküm kurulamaz. Hal böyle olunca; öncelikle, çekişmeli taşınmazın tespit harici bırakılma tarihi ve nedeni ... Müdürlüğünden sorulup öncesinin imar-ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadığı belirlenmeli, çekişmeli taşınmaz bölümünü içine alan, dava tarihinden 15, 20 ve 25 yıl öncesine ait hava fotoğraflarının bulunup bulunmadığı Harita Genel Komutanlığından tarihleri açıkça yazılmak suretiyle sorularak var ise istenilerek dosya arasına konulmalı, dosya bu şekilde keşfe hazır hale getirildikten sonra; yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, fen bilirkişisi, ziraat mühendisi ünvanına sahip ziraatçı bilirkişi hazır olduğu halde yapılacak keşifte; yerel bilirkişi ve tanıklardan çekişmeli taşınmaz bölümünün öncesi, niteliği, kadim yol olup olmadığı, zilyetliğin başlangıcı, sürdürülüş biçimi, çekişmeli taşınmazın sınırında bulunan davacıya ait 131 ada 5 parsel sayılı taşınmaz ile bir bütün olarak davacının kullanımında olup olmadığı, çekişmeli bölümdeki çeşmenin kim tarafından ne zaman yaptırıldığı; çeşmenin, umumun kullanımındaki bir ... mi yoksa sadece davacı tarafından kullanılan bir ... mi olduğu, dava tarihine kadar davacı yararına 20 yıllık kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği süresinin dolup dolmadığı hususlarında olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, ziraatçı bilirkişiden çekişmeli taşınmaz bölümünün niteliğini, toprak yapısını ve üzerindeki bitki örtüsünü bildirir, komşu taşınmazlarla karşılaştırmalı değerlendirmeyi içerir, çekişmeli taşınmaz bölümünün değişik yönlerden çekilecek fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalı, fen bilirkişisinden ise keşfi takibe elverişli krokili rapor alınmalı, hava fotoğrafları jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye tevdi edilerek belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda incelemesi yaptırılmalı, bu kapsamda çekişme konusu taşınmaz bölümü hava fotoğraflarında gösterilmeli, bu yerin önceki ve şimdiki niteliğinin, yol olarak kullanılıp kullanılmadığının, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazinin kısmen veya tamamen ekonomik amacına uygun olarak zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine yönelik rapor alınmalı, tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Belirtilen ilkelere uygun olmayacak şekilde eksik araştırma ve inceleme ile karar verilmesi isabetsiz olup, davalı ... vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 28.11.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.