BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1428 Esas 2022/369 Karar Sayılı İlamı

T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2017/1428 Esas
KARAR NO: 2022/369
DAVA: Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 28.12.2017
KARAR TARİHİ: 26.04.2022
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; --- davacı şirkete ait olan ---- aracı kiraladığını, aracı ---tarihinde teslim aldığını, Davalı --- sözleşmeye aykırı olarak aracın --- verildiğini, kiralanan aracın ---- idaresinde iken ---- tarihinde dava dışı üçüncü şahsa ait bulunan ---- plakalı araçla çarpışarak maddi hasarlı kaza yaptığını, kaza sonrası alınan alkol raporunda davalı --- alkollü olduğu ancak kazanın alkolden kaynaklanmadığını, kazada dava dışı ---- plakalı araç sürücüsünün asli kusurlu davalı ----ise tali kusurlu olduğunun tespit edildiğini, aracın tamir işlemlerinin --- tarihine kadar devam ettiğini, kaza sonrası toplam hasarın---- olduğunu, dava dışı ---- plakalı aracın sigortası olan ---ödediğini, ---- aleyhine ---yaptıklarını,----plakalı araç sürücüsünü %75 oranında kusurlu olduğunu ve kusur oranına göre --- tazmin edildiğini araç hesap edilen --- değer kaybı olduğunu, değer kaybının ---- tahsil edilemediğini, davacının aracındaki bu hasar tamir bedeli için -----hasar dosyası ile müracaat ettiklerini, tazmin taleplerinin --- gereğince reddedildiğini, davacının bakiye onarım bedeli olan ---- tazmin edemediğini ayrıca --- tarihine kadar geçen --- süreyle aracı kiralayamadığından son kira bedeli olan ---- kira kazanç kaybına uğradıklarını, kiracı --- tüm zararlardan sözleşme gereği bütünüyle sorumlu olduğunu, sürücü---- kendi kusuruyla kazaya sebebiyet verdiğinden zarar kalemlerinden tümüyle sorumlu olduğunu, Davalı ------ sürücünü alkollü olması sebebiyle zarar tazmin talebinin reddedilemeyeceğini, kazanın alkol etkisi ile gerçekleşmediğini, davacı --- kusurlu olduğunu, ---- gereğince kazanın salt alkolün etkisi ile gerçekleşmesi gerektiğini, davalı ------ zararlardan sorumlu olduğunu, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla ---- maddi zararın kaza tarihinden itibaren reeskont faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, --- kira kazanç kaybı zararının davalılar ---- dava tarihinden itibaren reeskont faizi ile müştereken ve müteselsilen tahsiline,---bakiye değer kaybının davalılar -----kaza tarihinden itibaren reeskont faizi ile müştereken ve müteselsilen tahsiline, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı ---- vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava dilekçesinde bahsi geçen --- plakalı aracın, davalı şirkete ----- numaralı --- davacının sigortalı aracın ---- tarihli kaza nedeniyle tazminat talep ettiklerini, sigortalı araç sürücüsünün ---- Teminat dışı ------dışında kaldığını----araçlarda ---- ---olduğunu-----değiştirildiğini, değişiklikle--------- ifadesinin kaldırıldığını, poliçe tarihinin değişiklikten sonra tanzim edildiğini, meydana gelen ---- yasaklanmış olmasına rağmen alkol almış olduğu tespit edildiğinden ---- uyarınca teminat dışı kaldığını, davacının hasar tarihinden itibaren faiz talep edemeyeceğini TTK 1427 gereğince temerrüdün en erken ihbardan itibaren ---- gün olacağını, daha erkense ret tarihinden itibaren muaccel olacağını, açılan davanın reddine, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar ------- usulüne uygun tebligat yapıldığı ancak süresinde cevap dilekçesi sunmadıkları görülmüştür.
İNCELEME ve GEREKÇE:
Dava hukuki niteliği itibariyle haksız fiilden kaynaklanan maddi tazminat talebine ilişkindir. Davacı, davacı şirketin maliki, davalı sigorta şirketinin ----, davalı ---- kiralanan ve diğer davalı --- sevk ve idaresinde olan--- plakalı araç ile --- plakalı aracın karışmış olduğu ----tarihli trafik kazası sonucunda ---- plakalı araçta oluştuğunu iddia ettiği hasar bedeli, değer kaybı bedeli ve aracın kullanılmadığı süreler yönünden kira kazanç kaybı bedelinin tahsili için huzurdaki davayı açmıştır.
Davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan usul hükümleri doğrultusunda yazılı yargılama usulüne tabi olarak oluşturulan tensibe istinaden yargılamaya başlanmış yöntemine uygun ön inceleme duruşması açılarak öncelikle dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş, hukuki ihtilaf noktaları belirlenmek suretiyle tahkikat aşamasında taraflarca bildirilen deliller toplanmış, bu kapsamda davalı şirket nezdinde tutulan hasar dosyası, ---- araçlara ait trafik tescil kayıtları,----- hasara ilişkin fatura örnekleri celp edilerek mahkememiz dosyasına içine alınmış, bilirkişi kök ve ek raporu alınmış, yargılama sırasında ---- tarihinde kabul edilen ------ değiştirilmesi sebebiyle basit yargılama usulüne geçilerek dava sonuçlandırılmıştır.
---- incelenmesi neticesinde; davacı şirket tarafından kazaya karışan ---- plakalı aracın --- olan dava dışı ---- aleyhine davacıya ait ---- plakalı araçta oluşan değer kaybı bedelinin ödenmesi için tahkime başvurulduğu, tahkim yargılamasında ----tarafından ---- tarihli rapor düzenlendiği, düzenlenen raporda özetle, Genel şartlar dahilinde değer kaybının ------- gereği yapılan hesaplama neticesinde ise ---- değer kaybının oluştuğu, kazanın meydana gelmesinde --- plakalı araç sürücüsünün % 75, davacıya ait ---- plakalı araç sürücüsünün % 25 oranda kusurlu olduğu, davacının % 75 kusur oranında sigorta şirketinden ---- talep edebileceğinin tespit edildiği görülmüştür.
Hasar dosyasının incelenmesi neticesinde, --- plakalı aracın --davalı sigorta şirketi tarafından düzenlendiği, poliçenin kaza tarihini kapsadığı, aracın kayıt malikinin davacı şirket olduğu, niteliğinin hususi ------olduğu, aracın kaza tarihini kapsar şekilde davalı --- kiralandığı ve kaza anındaki sürücünün de diğer davalı --- olduğu, davalı sigorta şirketi tarafından dava tarihinden önce davacıya herhangi bir ödeme yapılmadığı, davacının hasar onarım bedeli yönünden dava dışı ----- hasar ödemesi aldığı, yine değer kaybına ilişkin olarak da tahkim yargılaması neticesinde ---- değer kaybı ödemesi aldığı anlaşılmıştır.
Meydana gelen trafik kazası nedeniyle kazaya karışan araç sürücülerinin kusur durumlarının tespiti ile davaya konu araçta hasar ve değer kaybı meydana gelip gelmediği, kazanç kaybı oluşup oluşmadığı ve varsa miktarının tespiti teknik incelemeyi gerektirdiğinden dosya bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişiler tarafından ---- tarihli rapor düzenlenmiştir. Düzenlenen ---- tarihli bilirkişi raporunda özetle, '' Kazada --- plakalı araç sürücüsü ------ ihlal ettiği, olay yeri resimlerinden de görüldüğü üzere ----- hızını azaltması ve kavşağa kontrollü şekilde girmesi gerektiğinden kazanın meydana gelmesinde; % 25 kusurlu olduğu, dava dışı ----- plakalı araç sürücüsü --------ettiği, kavşağa yaklaşırken hızını düşürmediği, kavşakta geçiş üstünlüğüne (sağ taraftan gelen araca yol vermesi gerektiği) dikkat etmeksizin; dava konusu öngörülebilir ve önlenebilir kazanın meydana gelmesinde; % 75 kusurlu olduğu, davacının kaza anında maliki olduğu araçta meydana gelen hasar tutarının --- olduğu, davacının; dava dışı 3. Şahıs ----%75 kusurlu olan ---- plakalı araç ---- hasar ödemesinin mahsubu ile kalan bakiye hasar bedeli alacağının ---- olduğu, araçta oluşan değer kaybı bedelinin --- olduğu, davacının; dava dışı ----- plakalı araç ----almış olduğu ----- ödemesinin mahsubu ile kalan bakiye değer kaybı alacağının ----- olduğu aracın kazanç kaybı bedelinin ---- olduğu, --- plakalı araç sürücüsü davalı ---- alkol oranının ---- olarak tespit edildiği, uzmanlık alanına girmemekle birlikte --- da esas alınan ----alkolün güvenli sürüş yeteneğine etkisi tablosua göre ----üzerinde alkollü olduğundan alkol etkisiyle güvenli araç sürüş yeteneğini kaybettiği, ancak kazanın meydana gelmesinde ----- plakalı araç sürücüsününde kusurlu olarak rol oynaması nedeniyle (yani kazanın meydana gelmesinde alkol dışında başka bir etken de bulunduğundan) kazanın münhasıran (tek başına, sadece, salt) alkole bağlı olarak meydana gelmediği, ancak takdiri Mahkemeye ait olmak üzere kazanın gerçekleşmesinde alkolün münhasıran etkisinin olup olmadığının belirlenmesi için uzman nörolog görüşünün alınmasının gerektiği'' yönünde tespit ve değerlendirme yapılmıştır.
Bilirkişi kök raporu taraflara tebliğ edilmiş, davacı vekili tarafından rapora beyan ve itiraz dilekçesi sunulmuş ve ek rapor alınması talebinde bulunulmuş, mahkememizce gerek davacı itirazlarının değerlendirilmesi gerekse kazanın münhasıran alkol etkisinde meydana gelip gelmediğinin uzman bilirkişi tarafından tespit edilmesi gerekçesiyle heyete nörolog bilirkişi atanarak bilirkişi heyetinden--- tarihli ek rapor alınmıştır. Düzenlenen ---- tarihli ek raporda özetle, '' Davacı vekilinin kök rapora yaptığı itirazlar yönünden kök raporda herhangi bir değişikliğe gerek olmadığı, nörolojik açıdan mütalaa sonucunda; kazada alkol etkisi olduğu, fakat kazanın münhasıran alkol etkisiyle meydana geldiğinin söylenemeyeceği, kazanın belirlenmiş olmakla zararın alkol nedeniyle teminat dışı bırakılamayacağı ve kaza nedeni ile --- plakalı araçta oluşan hasarın davalı ------- kapsamında olduğu '' yönünde tespit ve değerlendirme yapılmıştır.
Bilirkişi ek raporu taraflara tebliğ edilmiş, davacı vekili tarafından rapora beyan ve itiraz dilekçesi sunulmuş ve yeni bir rapor alınması aksi halde talepleri doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmesi talebinde bulunulmuş, dosya kapsamı ve toplanan deliller itibariyle yeni bir rapor alınmasına yer ve gerek olmadığı , mevcut kök ve ek raporların uyuşmazlığın çözümü için yeterli olduğu anlaşılmakla davacının talebinin reddine karar verilmiştir.
Tüm dosya kapsamı, toplanan deliller, mahkememizce gerek kusur gerekse hesaplama yönünden aldırılan bilirkişi kök ve ek raporları birlikte değerlendirildiğinde, davaya konu kazanın ----sıralarında,---- kesiştiği kavşakta, davalı sürücü --- plakalı araç ile ----kavşağına geldiğinde; ---- gelen dava dışı sürücü --- sevk ve idare ettiği ---
plaka sayılı ---- içerisinde çarpışmaları sonucu meydana gelen maddi hasarlı trafik kazası olduğu, dava dışı sürücü ------ kavşağa yaklaşırken hızını düşürmesi ve kavşakta geçiş
üstünlüğüne dikkat etmesi gerekirken bu hususlara riayet etmediği anlaşılmakla kazanın meydana gelmesinde asli olarak, davalı sürücü ---- ise sevk ve idaresindeki ------ plakalı araç ile otomobilinin hızını azaltması ve kavşağa
kontrollü şekilde girmesi gerekirken bu hususlara riayet etmediğinden meydana gelen kazanın oluşumunda tali derecede kusurlu olacağı kanaatine varılmış, gerek mahkememiz dosyasında gerekse ---- alınan raporlarda davalı sürücüye % 25 ve dava dışı sürücüye % 75 olarak belirlenen kusur oranları mahkememizce de benimsenmiştir. Davacı şirketin kaza tarihi itibariyle ----- plaka sayılı aracın maliki olduğu görülmekle davacının aktif dava ehliyetine haiz olduğu açıktır. Kaza sonucunda meydana gelen zarardan davalı --- kaza anında ---- plakalı aracın sürücüsü olmasından dolayı haksız fiil hükümlerine göre kusuru oranında, davalı ---aracın kiralanmasından dolayı sözleşme kapsamında ve davalı kasko sigorta şirketi ise-----plakalı araç için kaza tarihini kapsar şekilde genişletilmiş kasko sigorta poliçesi düzenlediği ve bilirkişi raporu ile de tespit edildiği üzere kazanın sürücü ------ münhasıran alkollü olmasından meydana gelmediği anlaşılmakla sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında ve poliçe limiti ile sınırlı olmak üzere sorumludur. Davacı tarafından iş bu davada bakiye hasar bedeli ve değer kaybı ile kazanç kaybı talep edilmekle bu hususta mahkememizce inceleme yapılmıştır. Teknik bilirkişiler tarafından hasar bedeline ilişkin yapılan incelemede açıkça belirtildiği üzere davacı tarafından sunulan faturaların kaza ile uyumlu olmadığı, gerçek zararın parça ve işçilik ile --- olduğu tespit edilmiş olmakla, hasar bedelinin % 25 kusura denk gelen ----davalılar müşterek ve müteselsilen sorumludur. (Her ne kadar bilirkişi raporunda hasar bedelinden doğrudan dava dışı --- tarafından ödenen --mahsubu ile bakiye ---- hesaplanmış ise de gerçek zarar esasına göre dava dışı sigorta şirketinin ödemesi gereken bedelin --- olduğu ancak daha az miktarda ödeme yaptığı iş bu davada davalıların kusurları oranında sorumlu olduğu göz önüne alınarak yapılan hesaplama yerinde görülmemiştir.) Değer kaybı yönünden yapılan incelemede bilindiği üzere trafik kazası neticesinde oluşan değer kaybı gerkçek zarar olduğundan, zarar ---- tarafından belirlenen ilkeler çerçevesinde belirlenmelidir. ------ birinci cümlesinde yer alan “…ve bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda…” ibaresinin ve ikinci cümlesinde yer alan “…ve genel şartlarda…” ibaresinin ----aykırı olduğuna ve iptaline karar verilmiş olması karşısında, hesaplamanın ----- yöntemine göre yapılamayacak olup, değer kaybı belirlenirken her olayın somut özelliğine göre değişebilmekle birlikte aracın markası, özellikleri ve model yılı, kullanım amacı, kullanım süresi, yıpranma payı, aracın gördüğü hasarın ağırlığı ve hasara uğrayan bölgeleri, hasarın giderilmesinde kullanılan parçaların niteliği------ hususları göz önüne alınmalı, aracın hasarsız hali ile onarıldıktan sonraki değer arasındaki fark değerlendirilerek değer kaybı olup olmadığı belirlenmelidir. Her ne kadar bilirkişi kök ve ek raporunda genel şartlar uyarınca hesaplama yapılmış ise de----- alınan raporda açıklanan kriterlere uygun ve mahkememizin denetimine elverişli olacak şekilde değerlendirmeler yapılmış ve aracın kazadan önceki hasarsız bedelinin --- olduğu kazadan sonraki değerinin ise -- olduğu ve ---- değer kaybı olduğu hesaplanmış olup, mahkememizce de benimsenmiştir. Hal böyle olunca davacının değer kaybı yönünden davalılar --- davalı sürücünün % 25 kusuru oranında -----değer kaybı alacağı bulunmaktadır. Kazanç kaybı yönünden yapılan inceleme de ise araçta bu kaza nedeniyle meydana gelen hasarın giderilmesi için gerekli parça temini ve tamir süresi yönünden yapılan incelemede aracın makul onarım süresinin ---olacağı ve aracın günlük kira bedelinin kaza tarihi itibariyle ---- olduğu raporda tespit edilmiş olmakla davacı bu süre için toplam --- kazanç kaybı, davalı sürücünün % 25 kusuru oranında --- olarak davalılar ---- talep edebilecektir. Açıklanan gerekçeler ile davacının davasının kısmen kabulüne--- hasar bedelinin, davalılar ----kaza tarihinden, davalı ----- tebliğine ilişkin bilgi ve belge olmamakla, sigorta şirketinin talebin reddi tarihi temerrüt olarak kabul edilerek) itibaren işleyecek yasal faizi (Aracın niteliğinin hususi otomobil olduğu ve davanın haksız fiilden kaynaklandığı göz önüne alınarak) ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, --- değer kaybı bedelinin davalılar -----kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte anılan davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, ---kira kazanç kaybı bedelinin davalılar --- yönünden ------ dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte anılan davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Açılan davanın kısmen kabulü ile,
a----hasar bedelinin, davalılar -- kaza tarihinden, davalı ----tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
b--- değer kaybı bedelinin davalılar ------kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte anılan davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
c--- kira kazanç kaybı bedelinin davalılar ---- dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte anılan davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Karar harcı 1.026,52-TL 'den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 1.230,67‬-TL harcın mahsubu ile artan 204,15-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafça yatırılan 1.230,67‬-TL peşin harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, (Davalı -----müşterek ve müteselsil sorumlu olması kaydı ile)
4-Davacı tarafından tarafından yapılan 31,40-TL başvuru harcı, 641,00-TL tebligat ve müzekkere gideri, 2.100,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.772,4‬0-TL yargılama giderinin haklılık oranına göre 578,13-TL sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa ödenmesine, kalan tutarın davacı üzerinde bırakılmasına, (Davalı ------müşterek ve müteselsil sorumlu olması kaydı ile)
5-Davalılar tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden kabul edilen kısım yönünden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 5.100,00-TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı -----kendisini vekille temsil ettirdiğinden red edilen kısım yönünden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 5.100,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak anılan davalıya verilmesine,
8-Taraflarca dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde Hukuk Muhakemeleri Kanununun 333.maddesi uyarınca ilgili tarafa iadesine,
İlişkin olarak; davalıların yokluklarında, davacı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde----adliyesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 26.04.2022