MAHKEMESİ :... MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : ... TESPİTİNE İTİRAZ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
... sırasında ... İlçesi .... Köyü çalışma alanında bulunan 141 ada 1, 39 ve 70 parsel sayılı sırasıyla 2.387.657.42, 1.718.01 ve 2.197,58 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlardan 141 ada 1 parsel sayılı taşınmaz kadimden beri ve halen ... tarafından mera olarak kullanıldığı belirtilerek kamu orta malı, mera vasfıyla sınırlandırılmış; 141 ada 39 ve 70 parsel sayılı taşınmazlar ise devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden oldukları belirtilerek ham toprak vasfıyla ... adına tespit edilmiştir. Davacı ..., irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği iddiasına dayanarak dava açmış, yargılama sırasında ise ... kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak davaya katılmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, dava konusu 141 ada 1, 39 ve 70 parsel sayılı taşınmazların ... tespitlerinin iptali ile 141 ada 70 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişinin 13.11.2015 tarihli raporunda (D) harfi ile gösterilen 516,08 metrekarelik kısmının davacı ... adına, 141 ada 70 parsel sayılı taşınmazın (E) harfi ile gösterilen 1.681,50 metrekarelik; 141 ada 39 parsel sayılı taşınmazın (C) harfi ile gösterilen 1.041,54 metrekarelik ve 141 ada 1 parsel sayılı taşınmazın (A) harfi ile gösterilen 451,44 metrekarelik kısımlarının davacı ... adına ve 141 ada 39 parsel sayılı taşınmazın geriye kalan 676,47 metrekarelik kısmının tespit gibi ... adına tapuya kayıt ve tesciline, 141 ada 1 parsel sayılı taşınmazın geriye kalan 238.765.351,46 metrekarelik kısmının ise tespit gibi mera olarak sınırlandırılmasına ve özel siciline yazılmasına karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece; çekişmeli 141 ada 1 parsel sayılı taşınmazın (A) harfiyle; 141 ada 39 parsel sayılı taşınmazın (C) harfiyle gösterilen bölümleri ile 141 ada 70 parsel sayılı taşınmazın (E) harfi ile gösterilen bölümü üzerinde davacı ... yararına ve 141 ada 70 parsel sayılı taşınmazın (D) harfi ile gösterilen bölümü üzerinde ise müdahil davacı ... lehine zilyetlikle iktisap koşullarının gerçekleştiği gerekçe gösterilmek suretiyle yazılı şekilde karar verilmiş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece hükme esas alınan mahalli bilirkişi ve tanık beyanları, taşınmazların öncesinin kime ait olduğu, kimden kime ne şekilde kaldığı ve kim tarafından ne zamandan beri hangi tasarruflarla zilyetliklerinde bulundurulduğu hususlarında son derce yetersiz ve soyut nitelikte olduğu gibi, 3 kişilik ziraat bilirkişi kurulundan taşınmazların öncesinin ne olduğunu, taşınmazların öncesi imar-ihyaya konu edilebilecek yerlerden ise imar–ihya işlemi yapılıp yapılmadığını, yapılmış ise imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığını ve taşınmazın kullanım durumu ve süresini kesin olarak belirleyen bilimsel verilere dayalı gerekçeli rapor alınmamış, taşınmazlardan 141 ada 1 parsel sayılı taşınmaz mera olarak sınırlandırıldığı halde yöntemince mera araştırması yapılmamış; anılan parselin temyize konu edilen bölümü ile geriye kalan kısımları arasında ayırıcı unsur bulunup bulunmadığı gerek mahkeme gözlemi gerekse de zirai bilirkişi raporunda belirtilmemiştir. Diğer yandan bir arazinin kullanım süresi ile niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğrafları olduğu halde hava fotoğraflarından da yararlanılmamıştır. Eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilemez. Hal böyle olunca; öncelikle komşu taşınmazların tutanak örnekleri, varsa dayanak belgeleri ve çekişmeli taşınmazlara ait tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ilişkin stereoskopik hava fotoğrafları getirtilerek dosya ikmal edilmeli, bundan sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, komşu köylerde ve aynı köyde ikamet edip davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek üçer kişilik yerel bilirkişiler, aynı yönteme göre tespit edilecek taraf tanıkları, tespit bilirkişileri, 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişi ve fen bilirkişisi hazır olduğu halde yeniden keşif icra edilmelidir. Keşif sırasında mahalli bilirkişi ve tanıklardan temyize konu taşınmazların öncesinin ne olduğu, taşınmazlar üzerinde zilyetliğin bulunup bulunmadığı, varsa hangi tarihte ve ne zaman başladığı, zilyetliğin sürdürülüş biçimi, kimden kime ve nasıl intikal ettiği ve taşınmazlardan 141 ada 1 parsel sayılı taşınmazın öncesinin kamu orta malı mera niteliği taşıyıp taşımadığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanak kayıtlarıyla denetlenmeli, beyanlar arasında çelişki bulunduğu takdirde çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeli, dava konusu taşınmazların görüntüsü ve 141 ada 1 parsel sayılı taşınmazın iddiaya konu kısımları ile geriye kalan kısmı arasında ayırıcı unsur bulunup bulunmadığı hususlarındaki hakim gözlemi keşif tutanağına aynen yansıtılmalı, 3 kişilik uzman ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan taşınmazların değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarının da yer aldığı, taşınmazların eğimi, niteliği, toprak yapısı, bitki örtüsü, öncelerinin imar-ihya gerektiren yerlerden olup olmadığı, imar-ihya gerektiren yerlerden ise imar-ihyanın hangi tarihte başlayıp tamamlandığı, ekonomik amaca uygun zilyetliğin hangi tarihten beri hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü, çekişmeli taşınmazların kullanım durumu ve 141 ada 1 parsel sayılı taşınmazın iddiaya konu kısmı ile geriye kalan kısmı arasında doğal ya da yapay ayırt edici bir sınır bulunup bulunmadığı ve belirtilen bölümün meradan açılan bir yer olup olmadığını kesin olarak belirleyen ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiye yukarıda belirtilen tarihlere ilişkin hava fotoğrafları üzerinde stereoskopik olarak, temin edilebilecek en eski tarihli uydu fotoğrafları üzerinde de inceleme yaptırılarak; çekişme konusu taşınmaz bölümlerinin önceki ve şimdiki niteliği, arazinin ekonomik amaca uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadığı ve kullanımın hangi tarihten itibaren olduğu ve 141 ada 1 parsel sayılı taşınmazın iddiaya konu kısmı ile geriye kalan kısmı arasında ayırıcı unsurlar bulunup bulunmadığı hususlarında rapor alınmalı, fen bilirkişisine keşfi ve uygulamayı takibe imkan verir rapor düzenlettirilmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece, belirtilen şekilde inceleme ve araştırma yapılmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 26.11.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.