19. Hukuk Dairesi 2014/4531 E. , 2015/1829 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki istirdat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün davacı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacı vek. Av. ... ve davalı vek. Av. ..."in gelmiş olmalarıyla duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-KARAR-
Davacı vekili, dava dışı .... Metal San. Tic. A.Ş"nin temliken ipotek alacaklısı olduğu dava dışı .... Metal Ltd. Şti"ne ait, üzerinde demir çelik fabrikası ve müştemilatı olan taşınmazın 26.10.2007 tarihli ihalede dosya alacaklısı .... A.Ş"ye satıldığını, satışı yapılan bu taşınmazların kaydında ipotekler bulunduğundan satış bedelinden bu ipotek bedellerinin sıra cetveli yapılmaksızın ödendiğini, .... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2007/395 E. - 2009/207 K. ve 07.05.2009 tarihli ilamı ile tapu kaydındaki davalı şirket lehine kurulmuş, 400.000,00 TL bedelli ipoteğin terkinine karar verildiğini iddia ederek, ....... A.Ş ile müvekkili arasında yapılan temlik sözleşmesi gereği icra takip dosyasındaki satış bedelinden davalı şirkete ödenmiş olan 399.651,00 TL"den 300.000,00 TL"sinin müvekkiline ödenmesini, kalan miktarın ise derece kararı yapılmak üzere dosyaya iadesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevabında, bir yıllık süre içerisinde dava açılmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma ve toplanan delillere göre; dava konusunun istirdat talebine ilişkin olup, İİK"nun 72/7. maddesi uyarınca davanın ödeme tarihinden itibaren 1 (bir) sene içinde açılması gerektiği, davalı şirkete istirdat davasına konu paranın 357.651,00 TL"sinin 06.11.2008 tarihinde, 42.000,00 TL"sinin ise 21.11.2008 tarihinde ödendiği, temlik sözleşmesinin tarihinin ise 02.07.2009 olduğu, istirdat davası açma süresinin ödeme tarihinden itibaren işlemeye başladığı, bu sürenin hak düşürücü süre olup, re"sen nazara alındığı, somut olayda davanın bir yıllık hak düşürücü süre geçtikten sonra 04.05.2010 tarihinde açıldığı gerekçesiyle davanın süre yönünden reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Uyuşmazlık, davanın İİK"nun 72/7 maddesine dayalı istirdat davası mı yoksa sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayalı bir dava mı olduğu yönünde toplanmaktadır.
6100 sayılı HMK"nun 331. (HUMK md. 76) maddesine göre; “Hakim, Türk hukukunu re"sen uygular." Belirtilen yasa hükmü uyarınca bir davada olayların açıklanması taraflara, hukuki nitelendirmesi hakime ait bir görevdir. Bu yasal düzenlemeler karşısında, somut olayın değerlendirmesine gelince; İİK"nun 72/7 maddesine dayalı istirdat davasının borçlu tarafından açılması gerekirken olayımızda davacımızın borçlu durumunda değil aksine önceki alacaklıdan alacağı temlik alan alacaklı durumunda olduğu gözetildiğinde davanın İİK"nun 72/7. maddesinde düzenlenen istirdat davası olarak nitelendirilemeyeceği, sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayalı alacak davası olduğunun kabulü gerektiği düşünülmeden yazılı yazılı şekilde hüküm kurulmasının doğru olmaması nedeniyle hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulunan davacı yararına takdir olunan 1.100 TL duruşma vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, peşin harcın istek halinde iadesine, 12.02.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.
