MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I


A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; davacının 01.01.2010 tarihinde davalı işverene ait fabrikada çalışmaya başladığını, davacının 22.12.2014 tarihinde işten davacının ve diğer işçilerin iş akitlerinin fesih gerekçesinin ....’ye ait fabrikalarda yaşanan kötü çalışma şartları ve maddi yetersizlikler nedeniyle başlayan sendikal örgütlenmenin kırılması ve bu işçilerin ....’na üye olmaları olduğunu, davacının, işveren nezdinde çalıştığı süre içinde işveren ve işveren vekilleri ile hiçbir sorunu olmadığını, davacının, işini en iyi şekilde ifa eden, çalışma arkadaşları ile iyi ilişkileri olan bir çalışan olduğunu, davacının işveren ve vekillerinin hiçbir şekilde olumsuz uyarısına maruz kalmadan iş akdinin feshi tarihine kadar çalıştığını, davacının iş akdinin feshini gerektiren hiçbir geçerli neden bulunmadığını, davalı şirketin, kanuni ve haklı bir neden olmadığı halde birçok sendika üyesi işçinin iş akdini fesh ettiğini, davalı işverenin bu örgütlenme faaliyetini engellemek kastı ile ...de bulunan fabrikada 20’yi aşkın sendika üyesi işçinin hizmet akdini sona erdirdiğini, davacının 21.06.2013 tarihinde sendikaya üye olduğunu, ...nın, davalı ....’de örgütlenme faaliyetlerinde bulunmaya başladığını ve sendikanın işyerinde örgütlendiğini duyan işveren ve işveren temsilcilerinin işçiler üzerinde baskı kurarak sendikaya üye olan işçilerin isimlerini öğrenmeye çalıştıklarını, sendikaya üye olan işçileri sendikadan istifa etmeye zorladıklarını ve istifa etmedikleri takdirde iş akitlerini feshetmekle tehdit ettiklerini, sendika üyeliği öğrenilen davacıya sendika üyeliğinden istifa etmesi konusunda davalı yanca baskı kurulduğunu, davalı işveren aleyhine 08.01.2015 tarih 2015/363 Hazırlık Numarası ile ... Cumhuriyet Başsavcılığına “Sendikal Hakların Kullanılmasının Engellenmesi, Tehdit, Hakaret” suçlarıyla ilgili suç duyurusunda bulunulduğunu belirterek; feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine, feshin sendikal nedenlerle olduğunun tespitine, davacının bir yıllık brüt ücret tutarından az olmamak üzere sendikal tazminatın belirlenmesine karar verilmesini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; davacının 01.10.2010-22.12.2014 tarihleri arasında müvekkili şirket bünyesinde çalıştığını, davacının iş akdinin, fesih bildiriminde bahsi geçen gerekçelerle fesih edildiğini, davacının iddia ettiği gibi sendikal nedenlerle feshin söz konusu olmadığını, müvekkili şirketin davacının herhangi bir sendika yada sivil toplum kuruluşuna üye olup olmadığını araştırmak gibi bir uğraşı olmadığını, bu sebeple sendika üyeliğinin öğrenildiği ve sonrasında iddia edilenlerin yaşandığına ilişkin iddiaların, sendikal tazminata gerekçe gösterilmek üzere ortaya atılan kötü niyetli soyut iddialar niteliğinde olduğunu, davacıya ait özlük dosyası incelendiğinde, davacının fesih gerekçesinde belirtmiş oldukları iş yeri kurallarına aykırı şekilde hareket ettiği ve disiplinsiz davranışlar sergilediğinin görüleceğini, davacının basitçe yerine getirebileceği kuralları uygulamak yerine iş disiplinine uymayan davranışlar sergilediğini ve işverenin koyduğu kurallara riayet etmediğini, davacının davranışlarının olumsuz, onaylanmayacak nitelikte, üretim ve iş ilişkisi sürecine de olumsuz etki yaptığını, davacının iş akdinin bu nedenle fesih edildiğini belirterek; davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davacının iş akdinin sendikal nedenlerle feshedildiği gerekçeleri ile davacının işe iadesi ile sendikal tazminata hükmedilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Mahkemenin, feshin haklı veya geçerli bir nedene dayanmadığı yönündeki kabulü dosya içeriğine uygun ise de, feshin sendikal nedene dayandığı yönündeki tespiti eksik araştırma ve incelemeye dayanmaktadır.
İş akdinin fesih bildiriminde gösterilenin aksine sendikal nedene dayandığını ileri süren davacı işçi, 4857 sayılı İş Kanunu"nun 20/2 ve 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 25. maddesi uyarınca bu iddiasını ispat ile yükümlüdür.
Sendikal tazminat 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 25"inci maddesinde düzenlenmiş, işçilerin işe alınmalarının, belli bir sendikaya girmeleri veya girmemeleri veya belli bir sendikadaki üyeliği korumaları veya üyelikten istifa etmeleri şartına bağlı tutulamayacağı ilk fıkrada hükme bağlanmıştır. Sözü edilen maddenin ikinci fıkrasında ise, işverenin, sendika üyesi olan işçilerle sendika üyesi olmayan işçiler veya ayrı sendikalara üye olan işçiler arasında, çalışma şartları veya çalıştırmaya son verilmesi bakımından herhangi bir ayrım yapamayacağı kuralı getirilmiştir.
İşverenin, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 25"inci maddesinin beşinci fıkrası uyarınca iş sözleşmesini sendikal nedenlerle feshetmesi halinde işçi, 4857 sayılı Kanunun 18, 20 ve 21 inci madde hükümlerine göre dava açma hakkına sahiptir. İş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğinin tespit edilmesi hâlinde, 4857 sayılı Kanunun 21 inci maddesine göre işçinin başvurusu, işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın sendikal tazminata karar verilir. Ancak işçinin işe başlatılmaması hâlinde, ayrıca 4857 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen tazminata hükmedilmez. İşçinin 4857 sayılı Kanunun yukarıdaki hükümlerine göre dava açmaması ayrıca sendikal tazminat talebini engellemez.
Dairemizce, sendikal tazminat davalarında ispat yükünün işçide olduğu hallerde, iş yerinde çalışan ve sendikaya üye olan işçilerin sayısı, hangi tarihlerde üye oldukları, üyelikten çekilen işçilerin olup olmadığı, iş yerinde çalışmakta olan işçilerin bulunup bulunmadığı, aynı dönemde yetki prosedürünün işletilip işletilmediği, iş yerinde önceki dönemlerde toplu iş sözleşmelerinin bağıtlanıp bağıtlanmadığı, yeni işçi alınıp alınmadığı ve alınmışsa yeni işçilerin sendikalı olup olmadığı gibi hususlarla, işverence ekonomik veya teknolojik nedenlere dayalı bir fesih yoluna gidilmesi durumunda teknik yönden bu durumun araştırılması gibi ölçütler belirlenmiştir.
Mahkemece, davalı işyerindeki sendikalaşma süreci kronolojik açıdan irdelenmeli, sendika üyesi olup işten çıkarılan işçilerin iş sözleşmelerinin fesih tarihleri, feshin yapıldığı dönemde sendikaya üye olmayıp iş sözleşmesi feshedilen işçilerin bulunup bulunmadığı, sendikaya üye olan ve davalı iş yerinde çalışan toplam işçi sayısı ve üyelik tarihleri, sendika üyeliğinden istifa etmesine karşın iş akdi sonlandırılan işçilerin olup olmadığı, sendikalı olup iş sözleşmeleri feshedilen işçilerin yerlerine yeni işçi alınıp alınmadığı, yeni işçi alımı var ise bu işçiler arasında sendika üyesi olup olmadığı hususlarının araştırılması gerekmektedir.
Yukarıdaki ilkeler doğrultusunda; mahkemece, belirtilen hususlar araştırılmaksızın feshin sendikal nedene dayandığının kabulü hatalıdır.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenlerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 28.04.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.