BAM Hukuk Mahkemeleri Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/1145 Esas 2019/500 Karar Sayılı İlamı
Esas No: 2014/1145
Karar No: 2019/500
Karar Tarihi: 09.05.2019
BAM Hukuk Mahkemeleri Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/1145 Esas 2019/500 Karar Sayılı İlamı
T.C. BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2014/1145 Esas
KARAR NO : 2019/500
DAVA : İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/10/2014
KARAR TARİHİ : 09/05/2019
Mahkememizde açılan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA; Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan iş bu davanın dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalının taşınmazına yenileme ve dekorasyon işleri yaparak taşınmazı teslim ettiğini, gerek sözleşmeye ilişkin gerekse sözleşme dışı ek işler için fatura düzenlediğini, davalının ek işler ile ilgii hizmet bedellerine ait faturaları müvekkiline iade ettiğini, bunun üzerine müvekkilinin hem sözleşmeden doğan bakiye alacağını hem de ek işler ile ilgili bedeli tahsil için Büyükçekmece ...... İcra Müdürlüğünün ..... E sayılı dosyasında icra takibi başlattığını, davalının takip konusu 56.742,10 TL lik alacağın 33,260,10 TL lik kısmını ödeyip bakiye 23.482,00 TL lik kısmına itiraz ettiğini beyanla itirazın iptalini, davalının %40 dan az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine talep etmiştir.
CEVAP; Davalı tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle; davalının tüm ödemeleri düzenli olarak yaptığını, eksik herhangi bir hakedişin kalmadığını, davacının icra takibine konu ettiği 01/08/2014 tarihli 4 adet faturada yazılı ürün ya da işlerin hiç bir zaman teslim alınmadığını, ayrıca faturaların müvekkiline teslim dahi edilmediğini, ayrıca davacının sözleşmeli yaptığı işlerin eksik ve hatalı olup bu işlerin davalı tarafından 3.kişilere tamamlatıldığını, takibe konu faturalardan birinin eski Çatı izalasyonu olarak geçmekte olup böyle bir çatı izalasyonunun yapılmadığını, diğerinin dekorasyon işleri ilave bedeli olarak düzenlenmiş olup, ilave iş olarak neler olduğunun belirtilmediğini beyanla; davanın reddine, davacının %20 icra inkar tazminatına mahkum edilmesini savunmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan faturalara bedellerinin tahsili amacıyla yapılan takibe yapılan kısmi itirazın iptali istemine ilişkindir.
Dava konusu uyuşmazlık taraflar arsındaki eser sözleşmeleri kapsamında hangi işlerin yapıldığı, yapılan işlerin ayıplı ve eksik olup olmadığı, taraflar arasında sözleşme dışı işlerin yapılması konusunda anlaşma bulunup bulunmadığı, takibe konu faturaların ve faturaya konu mal ve hizmetlerin davalıya teslim edilip edilmediği, davcının takip konusu faturalar nedeniyle davalıdan alacaklı olup olmadığ alacaklı ise ne miktarda alacaklı olduğu hususlarındadır.
Büyükçekmece ..... İcra Müdürlüğünün ..... E sayılı dosyasının tetkikinden davacı alacaklı tarafından davalı borçlu hakkında 56.742,10 TL asıl alacak üzerinden ilamsız takip yapıldığı, davalının 23.482,00 TL'lik kısmına itiraz ettiği ve takibin durduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce davacının iddiası, davalının itiraz ve savunmaları dikkate alınmak suretiyle dava konusu yapılan işlerin ve davacının talep edebileceği alacak miktarının tespiti için dava konusu tarafların ticari defter ve belgeleri ile taşınmaz üzerinde keşfen bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiştir.
SMMM ...... , mimar ....... , borçlar hukuk bilirkişisi Doç. Dr. .....tarafından düzenlenen raporda, tarafların ticari defter kayıt ve belgeleri, taraflar arasındaki sözleşmeler, kesilen faturalar ve mail yazışmaları incelenmiş; dava konusu taşınmazda yerinde yapılan incelemeler ile sözleşme kapsamında ve sözleşme harici yapılan işler ile ilgili mahallinde fiziki tespitler yapılmış, davacı tarafça yapılan tüm işlerin imalat bedelleri hesaplanarak, davalı tarafından icra takip tarihine kadar davacıya yapılan ödeme toplamı 373.577,78 TL olup, buna göre icra takip tarihi itibariyle davacının davalıdan (416.902,13 TL, - 373.577,78 TL ) 43.324,35 TL alacaklı kaldığı . davalının kabul ettiği ve icra takip tarihinden sonra ancak dava tarihinden önce icra dosyasına ödediği 33.260,00 TL'lik kısım nedeniyle itirazın iptaline konu edilebilecek tutar (43.324.35 -33.260,00) 10,064,35 TL olduğu belirtilmiştir.
Rapora itiraz sonucu davacının iddiası, davalının savunması, mahkememizce daha önceden alınan rapor, tarafların raporlara yönelik beyan ve itirazları dikkate alındığında özellikle davalı tarafın itirazlarını karşılayacak şekilde yeni bir bilirkişi marifetiyle tarafların ticari defterleri ile mahallinde keşfen bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiştir.
SMMM ....., mimar bilirkişisi .... ve borçlar hukuk bilirkişisi Akademisyen ..... tarafından düzenlenen raporda, itiraza konu olan işlerde eksik ve kusurlu imalat olması nedeniyle ihtilaf konusu işlere ait 01,03.2014 tarihli dört adet faturanın 23.482,00 TL toplam bedelinden 4.190,00 TL (2,590,00 TL+ 1.600,00 TL) kesilerek, itiraza konu olan işlerin toplam bedeli 19,292,00 TL (KDV dahil) olarak hesaplandığı, dava itibariyle ihtilaf 23.482,00 TL miktarda toplandığı, davacı tarafından düzenlenen ancak davalı defter kayıtlarında bulunmayan 4 adet fatura bedelinden eksik ve kusurlu imalat nedeniyle yapılan nefaset kesintisi ile davacının icra takip tarihi itibariyle davalıdan 19.292,00.-TL (KDV dahil) alacaklı kaldığı belirtilmiştir.
Davalı vekilinin, rapora itiraz etmesi sonucu aynı heyetten ek rapor alınmasına karar verilmiş, ek raporda özetle; davalı tarafça, icra takibine konu olan işlerin teslim edildiği iddiasında olan davacının bu iddiasını ispata yükümlü olduğunu ileri sürülmüşse de, taraflar arasındaki ihtilafta davalı tarafın borçlu olduğu sözleşme kapsamındaki işlere ilişkin kısmın ödenmesini kabul ettiği, taraflar arasındaki asıl ihtilafın, sözleşme dışı yapıldığı iddia edilen işlerin yapılıp yapılmadığı noktasında düğümlendiği, eserin sözleşmeye uygun olarak tamamlanıp teslim edildiğini ispat yükünün yüklenicide olduğu, buna karşılık iş sahibi eserdeki eksikliklere rağmen eseri ihtirazi kayıt ileri sürmeksizin fiilen kullanmaya başladığı takdirde bu durumda teslimin gerçekleştiğine karine teşkil ettiğinden ispat yükü ters çevrildiği ve eserin eksik olduğunu iş sahibinin ispat etmesi gerektiği, dava konusu somut olay, bu belirtilenler açısından değerlendirildiğinde davalı iş sahibinin cevap dilekçesinde işin yapılmadığını iddia etmesine rağmen dava dosyasında yapılan işi ihtirazi kayıtla kabul ettiğine dair bir bulguya rastlanılamadığı, bu durumda eserin eksik teslim edildiği hususunda ispat yükünün davalı iş sahibinde olduğu, diğer hususlar bakımından kök raporda yer alan görüşlerden ayrılmayı gerektirir bir durum bulunmadığı belirtilmiştir.
Tarafların ek rapora itirazları üzerine, bu kez; dosyanın yeniden ikinci bilirkişi heyetine tevdi ile ek rapora yönelik itirazlar ve davalı vekilinin duruşma sırasındaki beyanları dikkate alındığında birinci bilirkişi raporu ile çelişki arz eden hususlar dikkate alınarak ve ayrıca şömine ve kapı teslimiyle ilgili davalı itirazları ile davalının diğer itirazları irdelenerek yeniden ek rapor alınmasına karar verilmiş, ikinci ek raporda; Kök raporda da belirtildiği üzere ;01,08.2014 tarih ve ..... sıra no'lu fatura, "3 boyutlu 20x60 ...... Şömine1"karşılığında düzenlenmiş olup, KDV dahil 3.540,00.-TL tutarlı olduğu, halihazırda, dairenin üst katında bacalı, doğal taş kaplamalı 90 cm lik şöminenin yapılmış olup, alt katta elektrikli şöminenin bulunmadığının görüldüğü, inceleme anında, elektrikli şöminenin yapıldığı ancak davalı tarafından sökülmüş olduğu beyan edildiği, fatura bedelinin, hesaplamada değerlendirmeye alındığı, 01.08.2014 tarih ve ,.... sıra no'lu fatura, "2 adet Özel İmalat Daire Giriş Kapısı" karşılığında düzenlenmiş olup, 2 adet x 2.200,00TL = 4.400,00 TL, KDV dahil 5.192,00.-TL tutarlı olduğu, halihazırda dubleks dairenin üst katında 1 adet çelik gövdeli ahşap kaplama özel imalat daire giriş kapısının temini ve montajı yapıldığı, inceleme anında, dairenin alt katında giriş kapısının değiştirilmediğinin taraflarca beyan edildiği, toplam 5.192,00 TL tutarlı fatura bedelinden 1 adet kapı bedeli olarak 2.590,00 TL düşülerek daire giriş kapısı işinin bedeli 2.590,00 TL olarak hesaplandığı, ve değerlendirmeye alındığı, 01.08.2014 tarih ve 0282308 sıra nolu işbu fatura, "Dekorasyon İşleri İlave Bedel sözleşme harici yapılan islere istinaden)" karşılığında düzenlenmiş olup, KDV dahil 11.800.00.-TL tutarlı olduğu, halihazırda sözleşme harici dekorasyon işlerinin yapıldığı, fatura bedelinin, hesaplamada değerlendirmeye alındığı, 01.08.2014 tarih ve 028309 sıra no'lu işbu fatura, “Eski Çatt İzolasyonu Yapılması ve Buna Bağlı Oİuşan Tamiratların Giderilmesi" karşılığında düzenlenmiş olup, KDV dahil 2.950,00.-TL tutarlı olduğu, halihazırda derelerde temizlik yapılarak sürme esaslı 1. kat izolasyon yapıldığı, çatı üzerine su izolasyonu olarak tek kat mebran serilerek üzeri shıngıl çatı örtüsü ile kaplandığı, inceleme anında, derelerin olduğu kısımlardan içeri su sızdığı beyan edildiği, çatı örtüsünde ve dere kenarlarında yapılan incelemede, izolasyon işlerinin, saçak ve parapet kenarlarında tekniğine uygun olarak yapılmadığı, duvar ve tavan yüzeylerinin muhtelif yerlerinde sararmaların ve kabarmaların olduğunun görüldüğü, çatı örtüsünde ve dere kenarlarında izolasyon işindeki kusurların giderilmesi için yapılacak işin malzeme ve işçilik dahil olmak üzere gerekli toplam maliyet bedeli KDV dahil 1.600,00 TL olduğu, bu yüzden fatura bedelinden 1.600.00 TL tutarında nefaset kesilmesi gerekli görülmüş olup, fatura bedeli, 1.250,00 TL olarak hesaplamada değerlendirmeye alındığı, davalı iş sahibi ..... İnşaat Tic. A.Ş., davaya cevap dilekçesinde, bir takım işlerin yapılmadığını beyan etmiş olmasına rağmen, dosya kapsamında yapılan işi ihtirazı kayıtla kabul ettiğine dair herhangi bir bilgi ve belgeye rastlanılmadığı, itiraza konu olan işlerde eksik ve kusurlu imalat olması nedeniyle ihtilaf konusu işlere ait 01.08.2014 tarihli dört adet faturanın 23.482,00 TL toplam bedelinden 4.190.00 TL (2.590,00 TL + 1.600,00 TL) kesilerek, itiraza konu olan İşlerin toplam bedeli 19.292.00 TL (KDV dahil) olarak hesaplandığı, dava itibariyle ihtilaf 23.482.00 TL miktarda toplanmış olup, davacı tarafından düzenlenen ancak davalı defter kayıtlarında bulunmayan yukarıda dökümü belirtilen 4 adet fatura bedelinden eksik ve kusurlu imalat nedeniyle yapılan nefaset kesintisi ile davacının icra takip tarihi itibariyle davalıdan 19.292,00.-TL (KDV dahil) alacaklı kaldığı sonucu ile kök raporla bağlı kalındığı belirtilmiştir.
Taraflar arasında eser sözleşmesi bulunmakla beraber sözleşmenin belli bir işin birim miktarlar üzerinden yapılmasının söz konusu olmadığı, sözleşme kapsamında farklı nitelikte işlerin bulunduğu, ayrıca taraflar arasında her iki tarafın ticari defterlerindeki kayıtlar nazara alındığında, ihtilaflı olan faturaları daha önce bilirkişi raporlarında da tespit edildiği anlaşılmakla bu hususlar da nazara alınarak takdiri mahkememizde olmak üzere taraflar arasında uyuşkmazlık konusu olan faturaların içeriğine ilişkin sözleşme kapsamı dışında klaan işlerin yapılıp yapılmadığı, yapılmışsa fatura tarihlerine göre raiç bedellerinin tespiti hususunda ikinci bilirkişi heyetinden yeniden ek rapor alınmasına karar verilmiş, , üçüncü ek raporda, kök rapordaki ve 1., 2. ek raporlarında da ayrıntılı olarak açıklandığı üzere; itiraza konu olan işlerde eksik ve kusurlu imalat olması nedeniyle ihtilaf konusu işlere ait 01.08.2014 tarihli dört adet faturanın 23.482,00 TL toplam bedelinden 4.190,00 TL {2.590,00 TL (Daire giriş kapısı) + 1.600,00 TL (Çatı izolasyonu ve tamiratları)) kesilerek, itiraza konu olan işlerin toplam bedeli 19.292,00 TL (KDV dahil) olarak hesaplanmıştır. Dava itibariyle ihtilaf 23.482.00 TL miktarda toplandığı, davacı tarafından düzenlenen ancak davalı defter kayıtlarında bulunmayan 4 adet fatura bedelinden eksik ve kusurlu imalat nedeniyle yapılan nefaset kesintisi ile davacının icra takip tarihi itibariyle davalıdan 19.292,00.-TL (KDV dahil) alacaklı olduğu belirtilmiştir.
Dosya kapsamı ve toplanan deliller hep birlikte değerlendirilmiştir.
Taraflar arasında düzenlenen sözleşmeler, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi niteliğindedir. Eser sözleşmelerinde, kural olarak yapılan işin miktar ve değerini ispat yükü yüklenicide, iş bedelinin ödendiğini ispat yükü ise iş sahibindedir. Bir başka deyişle yüklenici yaptığı işin tutarını, iş sahibi de iş bedelini ödediğini kanıtlamak zorundadır. Ayıp, imâl edilen bir eserde veya malda, sözleşme ve ekleri ile iş sahibinin beklediği amaca ve dürüstlük kurallarına göre bulunması gereken vasıfların bulunmaması, bulunmaması gereken vasıfların ise bulunmasıdır. Şayet, imâl edilen eserde ayıp varsa, iş sahibi tarafından süresi içerisinde ayıp ihbarında bulunulması şartıyla sözleşme ve dava tarihinde yürürlükte bulunan Türk Borçlar Kanunu'nun 475. maddesinde sayılan seçimlik haklarından birisini kullanabilir. Bu hakkın kullanması için iş sahibi tarafından ayrı bir dava açılabileceği gibi, yüklenici tarafından aleyhine açılmış olan bir davada da bu hususu def'i olarak ileri sürebilir. Sözü edilen Türk Borçlar Kanunu'nun 475. maddesinde yapılan şeyin iş sahibinin kullanamayacağı ve hakkaniyet gereği kabule zorlanamayacağı ölçüde kusurlu veya sözleşme hükümlerine aykırı olursa iş sahibinin o şeyi kabulden kaçınabileceği ve bu hususta yüklenicinin kusuru bulunursa zarar ve ziyan da isteyebileceği, aynı maddenin II. fıkrasında ayıbın eserin reddini gerektirecek nitelikte bulunmaması halinde iş sahibinin işin kıymetinin noksanı nispetinde bedelden indirim ve eğer o işin onarımı büyük bir masrafı gerektirmez ise yükleniciyi onarmaya mecbur edebileceği hükmü getirilmiştir. Bunlar eserin ayıplı olması halinde iş sahibinin haiz olduğu haklardır.
Bu açıklamalar ışığında somut olayımıza gelince; davacı yüklenici davacı yüklenici tarafından yapılan iş reddedilmeyip, kullanıma devam edildiği ve teslim alınırken herhangi bir itirazi kayıt ileri sürülmediği anlaşılmaktadır. İş sahibi, işi reddetmeyip kullandığına göre; az yukarıda bahsedilen seçimlik haklarından "bedel indirimi talep etme" hakkını kullanmış olduğunun kabulü gerekir.
Davacı taraf eser sözleşmesi kapsamında ve sözleşme harici yapılan işlere ilişkin davalı iş sahibine bir kısım faturalar kesmiş, taraf defterlerinde yapılan bilirkişi incelemesinde bir kısım fatura bedellerinin davalı iş sahibince ödendiği, davacı tarafça kalan fatura bedelleri için icra takibi yapıldığı, davalının kısmi ödemede bulunarak icra takibine kısmi olarak itiraz ettiği ve bir kısım işlerin eksik teslim edildiğini gereği gibi yapılmadığını ileri sürmüştür. Buna göre, taraflar arasındaki asıl ihtilafın, sözleşme dışı yapıldığı iddia edilen işlerin yapılıp yapılmadığı noktasında düğümlendiği, eserin sözleşmeye uygun olarak tamamlanıp teslim edildiğini ispat yükünün yüklenicide olduğu, buna karşılık iş sahibi eserdeki eksikliklere rağmen eseri ihtirazi kayıt ileri sürmeksizin fiilen kullanmaya başladığı takdirde bu durumda teslimin gerçekleştiğine karine teşkil ettiğinden ispat yükü ters çevrildiği ve eserin eksik olduğunu iş sahibinin ispat etmesi gerektiği, davalı iş sahibinin cevap dilekçesinde işin yapılmadığını iddia etmesine rağmen dava dosyasında yapılan işi ihtirazi kayıtla kabul ettiğine dair bir bulguya rastlanılamadığı, bu durumda eserin eksik teslim edildiği hususunda ispat yükünün davalı iş sahibinde olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce dava konusu uyuşmazlıkla ilgili iki bilirkişi heyetinden rapor alınmıştır. Taraflar arsındaki ilişkinin nitelendirilmesi, sözleşmeler ve tarafların ticari defter ve kayıtlarına göre davacının düzenlediği faturalar ile davalının yaptığı ödemelerin tespiti noktalarında bilirkişi raporları arasında uyum bulunmakla birlikte ilk bilirkişi raporunda davacının sözleşmeler kapsamında ve sözleşme dışı yaptığı tüm işlerin rayiç bedelleri değerlendirilip hesaplanarak davalının yaptığı ödemeler düşültükten sonra alacak miktarı hesaplanmış, ikinci heyet raporunda ise icra takibine dayanak olup uyuşmazlık konusu olan faturalar yönünden değerlendirme yapılarak alacak miktarı belirlenmiştir. İkince heyet kök rapor ve eklerinde tarafların defterlerinde kayıtlı bulunun ve bulunmayan faturalar tespit edilmiş, ihtilaflı faturalara göre değerlendirme yapılmış olup, mahkememizce yapılan değerlendirmede her iki tarafın defterlerinde kayıtlı olan ve ödenen faturalar yönünden ihtilaf bulunmadığından; tüm imalatlar değerlendirilip bedeli hesaplandıkdan sonra tüm ödemeler düşülerek alacak tespitinin yapıldığı birinci heyet bilirkişi raporuna itibar edilmemiş, ikinci heyet bilirkişi raporuna itibar edilmiştir. İkinci heyet bilirkişi raporunda ihtilaflı faturaları konu işlerin yapıldığı tespit edilmiş olup, eksik ve kusurlu imalat nedeniyle yapılan nefaset kesintisi ile davacının icra takip tarihi itibariyle, davalını takipte yaptığı ödeme de düşüldüğünde, davalıdan 19.292,00.-TL (KDV dahil) alacaklı olduğu tespit edilmiş olup mahkememizce itibar edilen bilirkişi raporuna göre davanını kısmen kabulüne, alacağın tespiti teknik bilirkişi incelemesini gerektirdiğinden likit olmadığı anlaşılmakla icra inkar tazminatı talebinin reddine ilişkin aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
Davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine,
1-Büyükçekmece ...... İcra Müdürlüğü'nün ..... Esas sayılı icra takibine davalının kısmi itirazının 19.292,00 TL yönünden iptaline, takibin bu miktar üzerinden devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine
2-Davacı tarafın icra inkar tazminatı talebinin, alacağın likit olmaması nedeniyle reddine,
3-Alınması gereken 1.317,83 TL harçtan davacı tarafından peşin olarak yatırılan 88,35 TL nin mahsubu ile eksik kalan 1.229,48 TL'nin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafça sarf edilen ilk dava açılış harç gideri 113,55 TL'nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafça sarf edilen tebligat müzekkere, keşif mahkeme yollğu ve keşif yol ücreti gideri 2.521,00 TL yargılama giderinin kabul-red oranına göre takdir olunan 2.071,16 TL'sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından yapılan 2.199,80 TL'nin red oranına göre takdir olunan 392,52 TL'sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, kalan kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT gereğince takdir olunan 2.725,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT gereğince takdir olunan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
9-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemelerinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı 09/05/2019
Katip ...
¸e-imzalıdır
Hakim ...
¸e-imzalıdır
