MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacı vekili; Müvekkili idarenin Kuşadası Vergi Dairesinin 9490278732 vergi numaralı mükellefi Yenihayat şirketinin gecikme zammı dahil 113.129,37 TL, adı geçen şirketin %40 hisseli ortağı bulunan..."in ise gecikme zammı dahil 33.198,83 TL vergi borcu bulunduğunu, ... ve ... Eşim tarafından idareye verilen dilekçe ile Kuşadası 1.İcra Müdürlüğünün 2002/1715 sayılı takip dosyasından kaynaklanan ve davalıdan doğacak tüm hak ve alacaklarının şirket borçları ve şahsi borçlarından tasfiyesinde kullanılmasını beyan ettiğini, yapılan haciz üzerine davalı vekili tarafından borçlarının olmadığı yönünde bildirimde bulunulduğunu ve diğer beyanlarını tekrar ile davasının kabulüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı; davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan delillere göre; davanın kabulü ile; 119.386,00 TL"nin dava tarihinden itibaren Kuşadası 1.İcra Müdürlüğünün 2002/1715 takip sayılı dosyasında asıl alacak için talep edilen faizi ve tahsilde tekerrür oluşturmamak kaydıyla takip talebinde asıl alacak için talep edilen faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Mahkemece davalı vekili kesinleşmiş karara temyiz talebinde bulunmuş olduğundan; davalı vekilinin temyiz talebinin reddine karar verilmiş; ek karar da davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava; 6183 sayılı Yasadan kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
1-7201 sayılı Tebligat Kanunu"nun 10. maddesi hükmüne göre tebligat, tebliğ yapılacak şahsın bilinen son adresine
yapılır. Davalı Kooperatifin bilinen son adresinin Ticaret Sicilinde ilan edilen adresi olmasına göre, güncel adresi araştırılmaksızın, hükmün dava dilekçesinde bildirilen adrese T.K"nun 35. maddesi uyarınca yapılan tebliği usulsüz olup, davalı vekilinin temyiz isteminin süre yönünden reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, buna ilişkin ek kararın kaldırılması gerekmiştir.
2-6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 27. maddesinde "Hukuki dinlenilme hakkı" düzenlenmiştir. Buna göre, davanın taraflarının yargılama ile ilgili bilgi sahibi olma, açıklama ve ispat hakkı bulunmaktadır. Maddenin gerekçesinde açıklandığı üzere bu hak Anayasanın 36. maddesinde ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6.maddesinde düzenlenen adil yargılanma hakkının en önemli unsurudur. İddia ve savunma hakkı olarak da bilinen bu hak, tarafların yargılama konusunda tam bilgi sahibi olmalarını, açıklama ve ispat hakkını tam ve eşit olarak kullanabilmelerini, yargı organlarının da bu açıklamaları dikkate alarak gereği gibi değerlendirme yapıp karar vermelerini zorunlu kılmaktadır. Hakim tarafları dinlemeden veya açıklama ve ispat hakkını kullanmaları için kanuna uygun biçimde davet etmeden hükmünü veremez. (YHGK."nun 2009/52 Esas, 2009/105 Karar sayılı kararı)
Taraf teşkili dava şartı olup, davanın her aşamasında mahkemece kendiliğinden dikkate alınması gerekmektedir. Mahkemenin, dava dilekçesini ve duruşma gününü taraflara kendiliğinden tebliğ edip taraf teşkilini sağlaması, Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun amir hükmü gereğidir.
Yargılamanın sağlıklı bir biçimde sürdürülebilmesi, iddia ve savunma ile ilgili delillerin eksiksiz toplanıp tartışılabilmesi, itirazların yapılabilmesi, davanın süratle sonuçlandırılabilmesi, öncelikle tarafların davadan ve duruşma gününden haberdar edilmesi ile mümkün olur. Kişinin hangi yargı merciinde duruşması bulunduğunu, hakkındaki iddia ve isnatların nelerden ibaret olduğunu bilmesi, 7201 Sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine uygun şekilde tebligat yapılması ile sağlanabilir.
Somut olayda, davalı kooperatife dava dilekçesi Tebligat Kanunu 21. maddesine göre tebliğ edilerek yargılamaya devam edilmiştir. Bundan sonraki tüm tebligatlar da aynı şekilde yapılmıştır. Ancak; davalı kooperatifin merkez adresi Ticaret Sicil Müdürlüğü’nden sorulmamış ve güncel adresi araştırılmadan yargılamaya devam olunmuştur. Gerekçeli karar da aynı adrese tebliğ çıkarılmış ve muhatap adreste tanınmadığından iade gelmesi üzerine Ticaret Sicil kaydı olan adresin de burası olduğu gerekçesiyle Tebligat Kanunu 35. maddesine göre tebliğ yapılmış, ancak yine kooperatifin Ticaret Sicilindeki güncel adresi araştırılmadan tebligat yapılmıştır.
Bu durumda mahkemece davalı kooperatif vekiline usulüne uygun şekilde dava dilekçesinin tebliği ile delillerinin toplanması ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu biçimde taraf teşkili sağlanmadan, yargılamaya devam edilerek hüküm kurulması savunma hakkının kısıtlanmasına yönelik esaslı usul hatası olduğundan hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile ek kararın kaldırılmasına, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 11/11/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.