16. Hukuk Dairesi 2016/3510 E. , 2018/6883 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., ... Mahallesi çalışma alanında bulunan ve ... sırasında tespit harici bırakılan taşınmaz hakkında kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak 21.05.2014 tarihinde dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, 19.10.2015 tarihli fen bilirkişiler tarafından düzenlenen raporda (A) harfi ile gösterilen 6.031,43 metrekarelik ve (B) harfi ile gösterilen 34.321,60 metrekarelik kısımların davacı ... adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, ... sırasında tespit harici bırakılan taşınmaz bölümlerinin kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği sebebiyle tescili istemine ilişkindir. Mahkemece özetle; hükme esas bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 6.031,43 metrekarelik ve (B) harfi ile gösterilen 34.321,60 metrekarelik kısımlarda davacı lehine zilyetlikle edinme koşullarının oluştuğu gerekçesiyle bu kısımların davacı ... adına tesciline karar verilmiş ise de, yapılan inceleme ve araştırma hüküm kurmaya elverişli bulunmamaktadır. Öncelikle dava konusu taşınmazın hangi tarihte, ne sebeple tespit harici bırakıldığı ... Müdürlüğü’nden sorulmamış, komşu taşınmazlara ait ... tespit tutanakları, tapu kayıtları ve varsa tespite esas dayanak kayıtları getirtilmemiş, keşifte dinlenen mahalli bilirkişi ve davacı tanıklarının da çekişmeli taşınmaz bölümlerinin evveliyatının ne olduğu, 3402 sayılı ... Kanunu"nun 17. maddesi gereğince imar-ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadıkları, imar-ihyaya muhtaç yerlerden ise imar-ihyanın ne zaman tamamlandığı hususlarında detaylı beyanları alınmamıştır. Ayrıca, dava konusu taşınmaz bölümlerinin imar planı içerisinde bulunup bulunmadığı, imar planı içerisinde ise imar planının hangi tarihte onaylandığı ilçe Belediye Başkanlığı ve Büyükşehir Belediye Başkanlığından sorulup tespit edilmemiştir. Taşınmazın evveliyatı, kullanım süresi ile niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğrafları olduğu halde mahkemece uyuşmazlığı aydınlatabilecek hava fotoğrafları getirtilmemiş, bilirkişi marifetiyle yorumlatılmamıştır. Hal böyle olunca, doğru sonuca ulaşabilmek için, öncelikle ... Müdürlüğü"nden dava konusu taşınmaz bölümlerinin hangi tarihte ne sebeple tescil harici bırakıldığı sorulmalı, komşu taşınmazların tapu, kayıtları, tutanak ve varsa tespitlerine esas dayanak kayıtlar getirtilmeli, dava konusu taşınmazların dava tarihi olan 2014 yılından 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığı"ndan tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosyaya konulmalı, bundan sonra öncekilerden farklı 3 kişilik ziraat mühendisi ile jeodezi ve fotogrametri mühendisinden oluşacak bilirkişi heyeti aracılığıyla yapılacak keşifte, belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılmalı, temin edilebilen en eski ve dava tarihine en yakın tarihli uydu fotoğrafları değerlendirilmeli, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin önceki ve şimdiki niteliğinin, imar-ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadıklarının imar-ihyaya muhtaç yerlerden iseler buna en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazilerin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı, yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından taşınmaz bölümlerinin evveliyatı hakkında detaylı bilgi alınmalı, evveliyatları itibariyle taşlık, kayalık, çalılık gibi imar-ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadıkları sorulmalı, tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri de bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, taşınmazların ... paftasındaki konumları bilgisayar programı aracılığıyla ölçekleri eşitlenmek suretiyle uydu ve hava fotoğraflarına aktarılmalı, 3 kişilik ziraatçi bilirkişi kurulu vasıtasıyla taşınmazların öncesi ve zirai faaliyete konu olup olmadıkları, hangi tarihte imar-ihyaya başlandığı, tamamlandığı, zilyetliğin hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü belirtilmeli, dava konusu taşınmazların öncesi itibariyle imar-ihyaya muhtaç yerlerden olduklarının anlaşılması halinde; bu yerlerin iktisap edilebilmesi için, yoğun emek ve para sarf edilerek tarıma elverişli hale getirildikten sonra imar-ihyanın tamamlandığı tarihten, taşınmazların dava tarihinden önce imar planı kapsamına alınmış olmaları durumunda imar planının onaylandığı tarihe kadar, imar planı kapsamında değillerse dava tarihine kadar 20 yıllık kazandırıcı zamanaşımı süresinin davacı lehine aralıksız, nizasız geçmesi gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır. Mahkemece belirtildiği şekilde araştırma yapılmaksızın eksik inceleme ile hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı ... vekili ve davalı ... vekilinin temyiz itirazları yukarıda açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davalı Belediyeye iadesine, 21.11.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.