MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen davada ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen 17/06/2015 tarih ve 2012/855-2015/392 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin dava dışı ... Cam Çiftcam Ür. Tes. ve Oto Yed. Parça Ltd. Şti.’den alacaklı olduğunu, alacaklarının tahsili amacıyla icra takibi başlattığını, borçlu şirketin ticareti terk etmesi nedeniyle adresine tebligat yapılamayıp çok sayıda alacaklısının bulunduğunu, davalı tarafından borçlu şirketin mallarının ... 2. İcra Müdürlüğü’nün 2008/546 talimat sayılı dosyası ile ihaleden satın alındığını, aynı iştigal alanında yeni bir iş yeri kurulduğunu ve şirket yetkilisi...’ın örtülü olarak yetkili tayin edildiğini, borçlu şirketin eski çalışanlarının da davalı tarafından işe alındığını, davalının kurmuş olduğu yeni iş yerine hacze gidildiğinde haciz mahallinde davalı tarafından istihkak iddiasında bulunulan ve icradan alındığı iddia edilen malların haczedildiğini, davalının müvekkiline karşı ... İcra Hukuk Mahkemesi’nde açtığı istihkak davasının reddedildiğini, davalı üçüncü kişiler ile borçlu şirket arasındaki ilişkinin örtülü işletme devri niteliğinde olup, İİK"nın 44 ve BK"nın 179. maddeleri uyarınca işletmeyi devralan 3. kişinin işletmenin borçlarından da sınırsız olarak sorumlu olduğunu, bu nedenle müvekkili şirket tarafından borçlu aleyhine takibe konulup tahsil edilemeyen icra takip dosyalarının kapak hesaplarının yapılmasından ve yapılan kapak hesaplarında icra yoluyla satıştan elde edilen tahsilat düşüldükten sonra alacak miktarının hesaplanması ile dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle davalıdan tahsilini talep ve dava etmiş, ıslah dilekçesi ile dava konusu icra dosyalarından işlem yapılması mümkün olmadığından davayı ödenmeyen toplam 53.907,59 TL’lik faturalardan doğan alacak davası haline getirdiklerini beyan etmiştir.
Davalı vekili, husumet itirazında bulunmuş, müvekkili ile takip borçlusu şirket arasında örtülü işletme devri bulunmadığını, asıl borçludan tahsil edilemeyen alacağın haksız ve kötüniyetli olarak müvekkilinden tahsil edilmeye çalışıldığını, takibe konu çeklerin zamanaşımına uğradığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma, toplanılan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, davacının dava dışı ... Cam Çift Cam San. Tic. Ltd. Şti. ile ticari faaliyette bulunduğu ve 53.907,59 TL alacağının tahsili amacıyla dava dışı borçlu aleyhine icra takibine başladığı, davalı tarafından istihkak iddiasına dayalı olarak işbu dosyanın davacısı aleyhine açılan davada verilen ret kararının temyiz incelemesinden geçerek onandığı, bu itibarla, taraflar arasındaki ilişkinin BK"nın 179. m. gereğince örtülü işletme devri niteliğinde olduğunun kesinleştiği, aynı zamanda davacı tarafından dava dışı borçlu aleyhine açılan alacak davasında şirketin 17/06/2014 tarihinde re’sen sicil kaydının silinerek kapatıldığı gerekçesiyle davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verildiği, dava dışı borçlu şirket ile davacı arasındaki ticari ilişki nedeniyle verilen çeklerin karşılıksız çıkması üzerine, davacı tarafından çek bedellerinin tahsili amacıyla ... 23. İcra Müdürlüğü’nün 2009/8986, 2009/23560, 2009/8987, 2009/22634, 2009/17733, 2009/22086 ve 2009/23796 E. sayılı takip dosyaları ile icra takibine başlandığı, dava dışı şirket tarafından takibe konu çeklerin zamanaşımına uğradığından bahisle davacı aleyhine açılan davada yapılan yargılama sonucunda davanın kabulü ile İİK"nın 71/2 ve 33/a maddeleri gereğince icranın geri bırakılmasına karar verildiği, her ne kadar davacı tarafça dava, ödenmeyen faturalardan doğan alacak davası olarak ıslah edilmiş ise de, davanın karşılıksız çıkan çek bedellerinin tahsili nedeniyle kambiyo senetlerine özgü takip yoluyla başlatılan icra takip dosyalarında takibe konu alacakların tahsiline ilişkin olduğu, dolayısıyla alacağın çek niteliğindeki kambiyo senedine dayandığı, çeklerin illetten mücerret olduğu, bu nedenle takibe konu çeklerin, faturalara konu ticari ilişki dolayısıyla düzenlendiğinin ileri sürülemeyeceği, kaldı ki bir ticari ilişki konusunda fatura düzenlenmiş olmasının başlı başına alacağın varlığını kanıtlamaya yeterli olmadığı, satışa konu malların karşı tarafa teslim edildiği hususunun, tarafların ticari defter ve kayıtları ile sevk irsaliyesi gibi başka delillerle kanıtlanması gerektiği, dava dışı şirketin sicil kaydının 17/06/2014 tarihinde re’sen terkin edildiği, şirketin tüzel kişiliğinin son bulduğundan ticari defter ve kayıtlarına ulaşılmasının mümkün olmadığı, ayrıca, açılacak bir dava ile şirketin ihyası yoluyla bu şirket aleyhine alacak davası açılabileceği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, örtülü ticari işletme devri iddiasına dayalı alacağın tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın karşılıksız çıkan çek bedellerinin tahsili nedeniyle kambiyo senetlerine özgü takip yolu ile başlatılan icra takip dosyalarında takibe konu alacakların tahsiline ilişkin olduğu, dolayısıyla alacağın çek niteliğindeki kambiyo senedine dayandığı, çeklerin illetten mücerret bulunduğu, bu nedenle takip konusu çeklerin faturalara konu ticari ilişki dolayısıyla düzenlendiğinin ileri sürelemeyeceği ayrıca, her ne kadar asıl borçlu şirketin ticaret kaydı re’sen terkin edilerek tüzel kişiliği sona erdirilmiş ise de, tüzel kişiliğinin ihyası yoluyla aleyhine alacak davası açılabileceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, davanın icra takibine konu çeklere dayalı alacağa ilişkin olup, ıslah yolu ile faturaya dayalı alacağa dönüştürülemeyeceği yönündeki mahkemenin gerekçesi isabetli olmadığı gibi, daha önce taraflar arasında ... İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2010/345 E. sayılı dosyasında görülen istihkak davası sonucunda mahkemece taraflar arasındaki ilişkinin alacaklıdan mal kaçırma amacıyla yapılan danışıklı iş yeri devri niteliğinde olduğundan bahisle davanın reddine karar verildiği ve anılan kararın temyizi üzerine Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 29/03/2012 tarih, 2012/648 E-3796 K. sayılı ilamında da, işbu davanın davalısı ile asıl borçlu şirket arasındaki ilişkinin örtülü işletme devri niteliğinde olup, İİK’nın 44 ve BK’nın 179. maddeleri uyarınca işletmeyi devralan 3. kişinin işletmenin borçlarından da sorumlu olduğu belirtilmek sureti ile verilen red kararının onandığı anlaşılmakla, davalıya husumet yöneltilerek işbu davanın açılmasında da herhangi bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
Ayrıca, çekin illetten mücerret olması kayıtsız şartsız bir borç ödenmesi anlamına gelmekte olup, her halükarda bir temel ilişki bulunmaktadır. Bu nedenle, temel ilişkiden kopuk bir çekin düzenlendiğini kabul etme olanağı bulunmadığından mahkemenin bu yöne ilişkin gerekçesi de doğru değildir. Bu itibarla, mahkemece davanın faturaya dayalı alacak davası olarak ıslah edilmesinin mümkün olduğu nazara alınarak, TTK’nın 11 ve 818 sayılı BK’nın 179, 6098 sayılı TBK’nın 202. maddeleri uyarınca ticari işletme devri hususunda değerlendirme yapılıp, böyle bir devrin varlığı halinde asıl borçlu ile birlikte davalının da müteselsil sorumlu ve bu sorumluluk nedeniyle de davacının davalıdan talep etme hakkının bulunduğu göz önünde bulundurularak sonucuna göre bir karar vermek gerekirken yanılgılı değerlendirmeye dayalı, yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacı yararına BOZULMASINA, ödediği peşin temyiz harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 24/01/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.