MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin Orman Genel Müdürlüğünün 2013 yılı yangın sezonunda Türkiye geneli ve KKTC"nde çıkabilecek orman yangınları ile havadan mücadele işi ihalesinin kazanan davalı şirketlerden oluşan iş ortaklığı nezdinde sözlü olarak kurulan iş akdine istinaden 26/06/2013 tarihinden itibaren UR-CIR tescil işaretli Rain-19 çağrı adlı helikopter pilotu olarak ... Bölge Orman Yangın Söndürme işinde çalışmaya başladığını, hizmet süresinin 26/6/2013 - 01/11/2013 olarak, aylık net ücretinin 5.500,00TL olarak belirlendiğini, ayrıca sezon sonunda yarım maaş ikramiye ödenmesinin kabul edildiğini, bu maksatla 01/07/2013 tarihinden itibaren 4 ay süre ile ikamet maksatlı daire kiraladığını, ancak iş akdinin davalı şirketler tarafından 01.10.2013 tarihinde tek yanlı feshedildiğini, müvekkilinin 3 aylık süre boyunca "uçuş günü" olarak tabir edilen gün doğumundan 30 dakika önce ve gün batımından 30 dakika sonrayı kapsayan zaman dilimi içinde helikopter başında çalışmaya hazır şekilde beklediğini, çalışmasının 90 günlük sürede ortalama 05:30 - 20:45 saatleri arasında ve hafta tatili günleri ile çalışma süresine rastlayan bayram günlerinde devam ettiğini, fazla çalışma karşılıklarının ve 2013/Ekim ayı ücreti ile sezon sonunda verilmesi taahhüt edilen yarım maaş tutarındaki ikramiyenin ödenmediğini, işçilik alacaklarının ödenmesi için Kadıköy 14. Noterliğinden keşide edilen 01.10.2013 gün ve 21350 sayılı ihtarnamesi ile davalı işverenlerden alacaklarını talep ettiğini, ancak ihtarnameye cevap verilmediğini belirterek fazla mesai, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücreti, Ekim/2013 ayı ücreti, sezon sonu ikramiyesi alacaklarının davalılardan faizleri ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Savunmasının Özeti:
Davalı vekili, davacının iş akdinin Boçlar Kanunu kapsamında bulunduğunu bu nedenle Mahkememizin görevsiz olduğunu, taraflar arasındaki belirli süreli hizmet sözlemesinin 3 ay süreli olduğunu, iş sözleşmesinin erken fesih edilmediğini, davacının fazla mesai ücreti talebinin yerinde olmadığını, mevzuat kapsamında Uçucu Ekip Uçuş Görev ve Dinlenme Süreleri ile Uygulama Esasları Talimatının 4. Maddesinde dinlenme süresi olarak bir uçucu ekibin, bir önceki uçuş görev süresinin bittiği andan itibaren başlayan ve yeni bir uçuş görev süresinin başlama saatine kadar süren, her türlü görevden muaf tutulduğu süreyi kapsadığını, uçuş süresinin ise helikopterin pervane pallerinin dönmeye başladığı andan, uçuş sonunda park yerinde motorunu durdurarak pervane pallerinin durduğu ana kadar geçen toplam süreyi kapsadığını, uçucu ekiplerin görev sonrası kesintisiz istarahatlarının güvence altına alındığını, dinlenme, barınma ve beslenme ortamının elverişli olduğunu, talimatın 9.maddesinde hava aracı ile zirai mücadele ve yangın söndürme faaliyetlerinde haftalık uçuş görev süresinin 60 saat olduğunu, talimatın 16.maddesinde nöbet süresinin tanımlandığını, nöbetçi ekibe görev verildiği takdirde, nöbetçi ekibin uçuş görev süresinin nöbete başlama saatinde başladığını, hiçbir göörev verilmeyen nöbetçi ekiplere günlük minimum dinlenme süresi kadar dinlenme verildiğini, nöbetçi ekibin bu nöbeti kendi ikametgahında veya uygun konaklama tesisinde dinlenerek icra ediyorsa görev verildiği takdirde uçuş görev süresi verilen görevin başlangıç saatinde başlandığını, kendi ikametgahında veya uygun konaklama tesisinde icra edilen nöbet sürelerinde görev verilmeyen nöbetçi ekiplere herhangi bir dinlenme süresi verilmediğini,bayram ve hafta tatili ücreti taleplerinin yerinde olmadığını, ikramiye talebine ilişkin bir taahhüt ve sözleşmenin bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalı ... Tic. A.Ş veklili cevap dilekçesinde özetle, davacının iş sözleşmesinin Borçlar Kanunu kapsamında bulunduğunu, bu nedenle Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğunu, taraflar arasında 3 ay süreli belirli süreli hizmet sözleşmesinin bulunduğunu, davacının İş Kanunu kapsamında olmaması nedeniyle İş Kanununda düzenlenen fazla mesai hükümlerinin uygulanmayacağını, uçuş görevi ve uçuş süresi ile dinlenme sürelerinin İş Kanunu na göre belirlenmeyeceğini, davacının ilgili talimatın 16.maddesi kapsamında 3 aylık sürede çoğunlukla günlerinin sağlanan imkanlarla nöbet tutarak geçirdiğini, uçuş görevi verildiği günlerde ise ortalama günlük 1,5 saaati geçmeyen uçuşlar yaptığını, yine bayram, hafta tatili ve ikramiye alacağı taleplerinin davacının İş Kanunu kapsamında olmaması sebebiyle ve Borçlar Kanunuda da bu konuda düzenleme bulunmaması nedeniyle reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, iş mahkemelerinin görevli olduğu kabulü ile davanın esasının kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı taraflar vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının tüm, davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Taraflar arasındaki uyuşmazlık, işçinin fazla çalışma yapıp yapmadığı oktalarında toplanmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil alacağının ödendiği varsayılır.
Söz konusu alacakların ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, alacağın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil çalışmasının olup olmadığı araştırılmalıdır. Bununla birlikte, işyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
Somut olayda, davacı işçi Orman Genel Müdürlüğü Orman Yangınları ile Mücadele Daire Başkanlığı ve davalı şirket arasında "12.06.2013(dahil) - 30.09.2013 (dahil) tarihleri arasında orman yangınları ile havadan mücadele için ... ve Alanya/Antalya"da konuşlandırılarak görev yapacak, 370 saat 00 dakika uçuş saat garantili 2 adet Genel Maksat helikopterin %20 iş artışı ile kiralanması işi kapsamında pilot olarak görev yapmıştır. Davacı haftanın yedi günü, gün doğumu ile gün batımı arası mesai yaptığını iddia etmiştir. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davacının, çalışma süresinin yapılan sözleşme gereği gün doğumu ve gün batımı şeklinde bir uygulamasını bulunduğu, mesainin haftanın yedi günü ortalama Haziran ayında 5:30- 20:45, Temmuz ayında 5:45- 20:30, Ağustos ayında 06:00- 19:45, Eylül ayında ise 06:45- 19:15"a kadar çalışmanın yapıldığı, buna göre hziran ayında 42, temmuzda 35, ağustosta 24, eylül ayında 18 saat fazla mesai ile çalıştığı yönünde hesap yapılmıştır. Davacı tanıkları iddiayı doğrular mahiyette beyanda bulunmaktadır. Ancak dosya arasındaki iş akdi mevcut olmadığı gibi, Orman İşletme Müdürlüğü ve Türk Hava Kurumu arasında imzalanan yangın sezonu süresi için yangın söndürme uçak filosu kiralama işi hakkındaki teknik şartnamede, uçakların gün doğumu ve gün batımı arası çalışacağının kararlaştırılmış olması, Türk Hava Kurumu bünyesindeki her bir pilotun bu zaman diliminde aralıksız çalışarak uçuş yaptığı anlamına da gelmemektedir. Keza yapılan işin niteliği gereği de, bu mümkün değildir. Ayrıca Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce ihdas edilen "Uçucu Ekip Ucus Görev ve Dinlenme Süreleri ile Uygulama Esasları Talimatı” ile Türk tescilli hava araçlarında görev yapacak uçucu ekipler ile havacılık işletmelerinin uyması zorunlu uçuş görev ve dinlenme sürelerine ilişkin esas ve usuller belirlenmiştir. Davacı tarafından söz konusu talimatta bildirilen süreler aşılarak çalışma yapıldığı ispat edilememiştir. Mahkemece, öncelikle işverenin işyerinde işin düzenlenmesiyle ilgili yaptığı işlemlere ilişkin çalışma ve nöbet çizelgelerinin, mesai giriş-çıkış kayıtlarının, fazla mesai cetveli ve sair puantaj kayıtlarının, uçuş çizelgelerinin celp edilmesi; davalı vekili tarafından bildirilen banka aracılığıyla yapılan ödemeleri gösterir hesap ekstrelerinin istenerek, fazla mesai ve ücret bordrolarındaki ücret tahakkuklarının karşılaştırılması, özetle delil olarak dayanılan iş yeri kayıtlarının incelenmesi ve Uçucu Ekip Ucus Görev ve Dinlenme Süreleri ile Uygulama Esasları Talimatında yer alan davacının kullandığı hava aracı türü belirlenerek talimatta bildirilen süreleri aşmadan çalışma sürelerinin belirlenmesi gerekmektedir. Yazılı şekilde eksik inceleme ve araştırmayla sonuca gidilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 18.06.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.