MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davalı şirketin müvekkili ve bir kısım işçilerin maaş alacaklarını 2 ayı aşkın süre içinde ödemediğini; işverenin maaşları hiçbir zaman düzenli ödemediğini; bunun üzerine işçilerin iş yasasının kendilerine tanıdığı iş görme borcunun yerine getirmekten kaçınma hakkını kullandıklarını; belirtilen nedenle davalı işveren tarafından haksız olarak iş akdinin feshedildiğini ve kendisine kıdem ve ihbar tazminatı ödenmediğini öne sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile fazla mesai, hafta tatili, yıllık izin ücreti alacaklarının tahsilini talep etmiştir.
Yargılama aşamasında muvazaa olduğu iddiası ile ... A.Ş. davaya dahil edilmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının ücretinin 20 günü geçmeyecek şekilde ödenmiş olmasına rağmen davacı işçinin diğer işçilerle birlikte 03.08.2012-04.08.2012 tarihleri arasında işlerini görmediklerini ve işyerine yakın bir yerde beklediklerini; işveren vekillerinin yazılı ve sözlü ikazlarına karşın davacının da içerisinde bulunduğu bazı işçilerin iş görme edimini yerine getirmekten kaçtıklarını; çalışmak isteyen işçilere engel olduklarını ve işveren vekillerini dövdüklerini; işletmeye zarar verdiklerini; bu tarihten sonra devamsızlık gösterdiklerini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, dosya içerisinde bulunan bilgi ve belgelerden ve özellikle İş Teftiş Kurulu Başkanlığının 12.11.2012 tarih 21 sayılı inceleme raporundan davacının ücretini alamadığı için iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınma hakkını kullandığı, davacının iş akdinin haklı bir sebep olmaksızın sona erdirildiği gerekçesiyle bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulü ile hüküm altına alınan alacakların davalı ve dahili davalıdan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Kararı, davalılar vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalılar vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Öncelikle, 6100 sayılı HMK ve yargılama hukukumuzda zorunlu dava arkadaşlığı dışında, bir başka gerçek ya da tüzel kişinin dahili dava yolu ile davaya dahil edilmesi ve hakkında hüküm kurulması mümkün değildir. Sadece HMK.nun 124. maddesi kapsamında husumette yanılma halinde gerçek tarafa dava dilekçesi tebliğ edilir ve taraf teşkili sağlanır.
Somut uyuşmazlıkta, dava dilekçesinde davalı olarak sadece ... İnşaat Malz. Mad. Mim. Müh. Nak. Gıda Yem. Tem. Taah. San. ve Ltd. Şti"nin gösterildiği; davacı vekilinin yargılama aşamasında ortaklarının aynı kişiler olduğunu ve davalı ile arasında organik bağ ve muvaazaa bulunduğunu öne sürerek ... A.Ş."yi davaya dahil etmek için dilekçe verdiği ve dahili dava dilekçesinin ....A.Ş."ye tebliğ edildiği anlaşılmıştır. Hakkında usulüne uygun şekilde dava açılmayan ... A.Ş."nin yasal koşulları bulunmamasına karşın dahili dava yolu ile davaya dahil edilmesi ve hakkında hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.
3-Taraflar arasında davacının iş akdinin kıdem ve ihbar tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde son bulup bulmadığı uyuşmazlık konusudur.
İş akdi, davalı işverence 4857 sayılı Yasanın 25/II-h ve 25/I-g maddeleri gerekçe gösterilerek tek taraflı olarak feshedilmiştir.
Davacı vekili, işçinin ücretinin düzenli ödenmediğini, iki aylık ücretinin ise hiç ödenmediğini, bu nedenle iş görme edimini görmekten kaçınan işçinin iş akdine işverence son verildiğini, bu feshin haksız olduğunu öne sürmüştür. Davalı vekili, işçilerin topluca iş yerine gelmemeleri ve gelmeyeceklerini bildirmeleri, devamsızlık yapmaları, iş yeri güvenliğini tehlikeye düşürmeleri ve işverene zarar vermeleri nedeniyle iş akdine haklı olarak son verildiğini savunmuştur. Dinlenen davacı tanıkları ücretlerini düzenli alamadıklarını; davalı tanıkları ise işçilerin ücretlerini alamadıkları gerekçesi ile işi bıraktıklarını beyan etmişlerdir.
Dosya içerisinde bulunan ... Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün 24.02.2014 tarih 990 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesinde, 28.08.2012 ve 31.10.2012 tarihlerinde yapılan teftiş sonucu düzenlenen tutanak ve raporların dosyaya sunulduğu; İş Teftiş Kurulu Başkanlığının 12.11.2012 tarih 21 sayılı inceleme raporunun sonuç kısmında ... Maden Bakır işletmesindeki işçi çıkışlarının fesih gerekçesinin 4857 sayılı Yasanın 32. maddesi gereğinde ücretlerin zamanında ödenmemesi olduğunun, 24/2-e maddesine dayanılarak haklı nedenle fesih söz konusu olduğunun, hizmet akdinin haklı nedenle feshinin mevcut olduğundan işbaşı yaptırılmayan işçiler için kıdem tazminatı talep etme hakkının doğduğunun, işyerinde sendika ve toplu iş sözleşmesi bulunmadığından yasa dışı grev ve lokavttan bahsedilemeyeceğinin bildirildiği görülmüştür.
Mahkemece, İş Teftiş Kurulu Başkanlığının 12.11.2012 tarih 21 sayılı inceleme raporu nedeniyle davacının ücretini alamadığı için iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınma hakkını kullandığı davalı işverence de iş akdinin haksız olarak feshedildiği kabul edilmiştir. Ne var ki, Mahkemece varılan sonuç dosya içeriği ve somut olay ile örtüşmemektedir. İş sözleşmesi ile ücretin, çalışılan her ayı takip eden ayın son haftasında ödeneceği kararlaştırılmıştır. Davacının Mayıs ayı ücreti 29.06.2012 ve Haziran ayı ücreti 03.08.2012 tarihinde ödenmiştir. Her ne kadar eylemin başladığı gün Haziran ayı ücreti için iş bırakma şartları oluşmuş ise de bu ayın ücreti 03.08.2012 de ödendiğinden davacının söz konusu aya ilişkin iş görmekten kaçınması haksızdır. Temmuz ayı ücreti ise Ağustos ayı sonunda ödenmesi gerektiğine göre işçinin eylem yaptığı 03.08.2012 tarihinde henüz muaccel hale gelmemiştir. Şu halde davacının eylem tarihi olan 03.08.2012 tarihi itibariyle işçinin iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınma hakkının bulunduğundan söz edilemeyeceği anlaşıldığından işverence yapılan fesih haklı nedene dayalı olup davacının kıdem ve ihbar tazminatı taleplerinin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde taleplerin hüküm altına alınması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
4-Fazla çalışma ve hafta tatili alacağı bulunduğunu iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp ispatlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışma ve hafta tatili alacağının ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, bu çalışmalarının bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları şahit beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada gözönüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre bu çalışmaların olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında, fazla çalışma ve hafta tatili ücreti alacağı ücretlerinin ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin geçerli bir yazılı belge ile bordroda yazılı olandan daha fazla çalışmayı yazılı delille ispatlaması gerekir.
Somut olayda, Mahkemece, davacı tanıklarının beyanlarına itibar edilerek davacının hafta tatillerinde çalıştığı kabul edilmiştir. Ne var ki, dinlenen davacı tanıklarının hafta sonu izinlerini kullandıklarını, gerekirse hafta sonu çalıştıklarını beyan ettikleri anlaşılmakla, davacının hafta tatili çalışmalarına ilişkin iddiasını somutlaştırmak suretiyle ispatlayamadığı anlaşıldığından hafta sonu ücret alacağının reddine karar vermek gerekirken kabulü hatalıdır.
Açıklanan nedenlerle fazla mesai ücretinin davacının haftanın altı günü çalıştığı kabul edilerek hesaplanması gerekirken yedi gün üzerinden hesaplama yapılması da hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 18/06/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.