17. Hukuk Dairesi 2017/4483 E. , 2019/10330 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; birleştirilen 2012/267 Esas sayılı dosyada davanın açılmamış sayılmasına dair verilen hükmün süresi içinde birleştirilen 2012/267 esas sayılı dosyada davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Birleşen 2012/267 esas sayılı dosyada davacı ...Ş. vekili, davalı sigortalısı olan ..."nın sevk ve idaresindeki araçla 31/12/2008 tarihinde kaza yapması sonucu ... Elektrik Dağıtım A.Ş."ye ait trafo direğinin hasar gördüğünü, ... Elektrik Dağıtım A.Ş."ye ödediği 12.500,00 TL hasar bedelinin tahsili için davalı ... aleyhine icra takibine geçildiğini, davalının itirazı sonucu duran takibin devamı için itirazın iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, eldeki dava, 05/11/2013 tarihli ilk duruşmada, aynı olay nedeniyle ... Elektrik Dağıtım Şirketi tarafından kaza yapan araç maliki ve araç sürücüsüne karşı itirazın iptali istemiyle açılmış, Mahkemenin 2011/56 esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verilmiştir.
Mahkemece, davacı ...Ş. yönünden 2012/267 esas 2013/640 karar sayılı dosya, 04/07/2014 tarihinde işlemden kaldırılmış, dosyanın yenilenmediği gerekçesiyle 05/10/2014 tarihinde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş; hüküm, birleşen dosyada davacı ... vekili tarafından süresi içerisinde temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, birleşen 2012/267 esas sayılı dosya davacısı ... Sigorta A.Ş. vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-T.C. Anayasası"nın 36/1 maddesinde "Herkes meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı merciileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir" düzenlemesine; 6100 Sayılı HMK"nun 27. maddesinde "Davanın tarafları, müdahiller ve yargılamanın diğer ilgilileri, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahiptirler.Bu hak; yargılama ile ilgili olarak bilgi sahibi olunmasını, açıklama ve ispat hakkını içerir" düzenlemesine yer verilmiştir.
Bir davanın görülmesi için taraf teşkilinin sağlanması esas olup, hakimin bu hususu re"sen gözetmesi gerekir. Adil yargılanma hakkının kapsamında yer alan savunma haklarının etkin bir biçimde kullanılabilmesi, bir davada yargılamanın sağlıklı bir biçimde sürdürülebilmesi, iddia ve savunma ile ilgili delillerin eksiksiz bir biçimde toplanması tarafların yargılama gününden haberdar edilmesi ile mümkündür. Asıl olan yargılamanın tarafların huzurunda yürütülmesi olmakla birlikte taraflar yargılamaya katılmasalar bile mutlaka duruşma gününden haberdar edilmeleri gerekir. 6100 sayılı HMK"nun 27. (1086 sayılı HUMK.nun 73.) maddesine göre mahkeme tarafları dinlemeden iddia ve savunmalarını bildirmeleri için usulüne uygun biçimde davet etmeden hükmünü veremez.
Somut olayda; davacı ... vekili tarafından açılan davanın Mahkemesince birleştirilmesine karar verilmiş, ancak birleştirildiği 2011/56 Esas sayılı dosya üzerinden birleşen dosya davacısı sigorta şirketi vekili duruşma gününden haberdar edilmemiştir. Dosya kapsamında sigorta şirketince dosyaya temyiz dilekçesi sunulduktan sonra davacı sıfatıyla gerekçeli karar tebliğ edilmiştir.
Yukarıda anılan yasal düzenlemeler gereği, mahkemece, temyize konu, birleşen 2012/267 esas sayılı dosya yönünden taraflara yöntemince duruşma günü tebliğ edilerek, işin esasına girilerek karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, usulünce yapılmış tebligat olmadan ve davacı ... şirketinin haklarını kısıtlar biçimde yargılamaya devam edilip yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
Kabule göre de; birleşen dosyaların yargılaması esas dosya ile birlikte yapılmasına rağmen müstakil dava özelliğini korur. Temyize konu birleşen dosyanın taraflarının gerekçeli karar başlığında gösterilmemesi de doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, birleşen 2012/267 esas sayılı davada davacı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, birleşen 2012/267 esas sayılı davada davacı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA; peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden birleşen 2012/267 esas sayılı davada davacı ... şirketine geri verilmesine 07/11/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.