Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2013/17-1851 Esas 2013/1627 Karar Sayılı İlamı

Hukuk Genel Kurulu
Esas No: 2013/17-1851
Karar No: 2013/1627
Karar Tarihi: 04.12.2013

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2013/17-1851 Esas 2013/1627 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi'nde görülen bir dava sonrasında, sigorta şirketinin zarar gören üçüncü şahsa ödeme yapmasının ardından aracın alkollü ve ehliyetsiz kullanılması nedeniyle akidi olan sigortalıya karşı bir rücu davası açılmıştır. Somut olayda, işleten aleyhine açılan dava, sigorta şirketine ihbar edilmemiştir. Ayrıca, işleten ödeme yaparken izin aldığını savunmamıştır. ZMMS Sigortası Genel Şartları'nın B.2 maddesinde, sigortacının yazılı izni olmadıkça sigorta ettirenin tazminat talebini kısmen veya tamamen kabule yetkili olmadığı gibi zarar görenlere herhangi bir tazminat ödemesinde bulunamayacağı belirtilmiştir. Ancak, müeyyidesi belirtilmemiştir. TTK'nın 1292. maddesinde ihbarın ne şekilde yapılacağı gösterildikten sonra son fıkrasında, sigorta ettirenin ihbar yükümlülüğünü kasten yerine getirmemesi halinde sigorta haklarını zayii edeceği, kusurlu olması halinde ise kusurun ağırlığına göre sigortacının ödemekle mükellef olduğu bedelin indirileceği belirtilmiştir.
Kanun maddeleri:
- 6217 sayılı Kanun'un 30. m

Hukuk Genel Kurulu 2013/17-1851 E. , 2013/1627 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ: Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi TARİHİ:10/10/2012
NUMARASI:2012/375E.405K.
Taraflar arasındaki davadan dolayı, bozulması üzerine direnme yoluyla ; Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nden verilen 10.10.2012 gün ve 2012/375 E., 2012/405 K. sayılı kararın bozulmasını kapsayan ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"ndan çıkan 12.06.2013 gün ve 2012/17-1828 E., 2013/819 K. sayılı ilamın, karar düzeltilmesi yoluyla incelenmesi davalı vekilleri tarafından verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla; Hukuk Genel Kurulu"nca dilekçe, düzeltilmesi istenen ilam ve dosyadaki ilgili bütün kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Temyiz ilamında yer alan açıklamalara göre 6217 sayılı Kanun"un 30.maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na eklenen “Geçici madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 440.maddesinde sayılan sebeplerden hiçbirisine uygun olmayan karar düzeltme isteğinin REDDİNE, aynı Kanunun 442/3. ve 4421 sayılı Kanunun 4/b-1 maddeleri gereğince takdiren 218 TL. para cezasının karar düzeltme isteyenden alınarak hazineye gelir kaydedilmesine, 492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca 50,45 TL karar düzeltme harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına mahal olmadığına, 04.12.2013 gününde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY YAZISI

Dava, ZMMS poliçesini düzenleyen davacı sigorta şirketinin zarar gören 3. kişiye ödeme yapmasından sonra sözleşme şartlarına aykırı olarak aracın alkollu ve ehliyetsiz kullanılması nedeniyle akidi olan sigortalıya karşı açmış olduğu rücu davasıdır.
Davacının ZMMS sigortacısı, davalının ise işleteni olduğu aracın karıştığı trafik kazasında ölen yolcunun mirasçılarının davalı işleten aleyhine dava açması üzerine işletenin dava devam ederken 24.02.2006 tarihinde 22.000 TL ödediği ve mirasçıların davadan feragat ettiği, bilahare mirasçıların başvurusu üzerine ise davacı sigorta şirketinin 02.07.2007 tarihinde 22.380 TL ödediği ve ödediği bu meblağı somut davada akde aykırılık hukuki nedenine dayalı olarak işletenden talep ettiği konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık, davacı sigorta şirketinin işleten aleyhine açılan davadan haberdar olmaması, o davanın kendisine ihbar edilmemesi nedeniyle Yüksek 17. Hukuk Dairesinin bozma ilamına göre iyiniyetle ödeme yaptığından, HGK kararına göre ise ZMMS Poliçesi Genel Şartları C. 5 maddesine göre işletenin ödeme yaparken davacı sigorta şirketinin yazılı muvafakatını almaması nedeniyle işletene rücu edip edemeyeceğine ilişkindir.
Somut olayda, işleten aleyhine açılan dava, davalı sigorta şirketine ihbar edilmemiş, işleten ödeme yaparken de izin aldığını savunmamıştır. Ancak, o davada mahkemece işleten aleyhine dava açıldığı belirtilerek bu poliçe nedeniyle ödeme yapılıp yapılmadığı sigorta şirketine sorulmuş, sigorta şirketi cevaben ödeme yapılmadığını bildirmiştir.
ZMMS Sigortası Genel Şartları"nın B.2 maddesinin 2. fıkrasında sigortacının yazılı izni olmadıkça sigorta ettirenin tazminat talebini kısmen veya tamamen kabule yetkili olmadığı gibi zarar görenlere herhangi bir tazminat ödemesinde bulunamayacağı belirtilmiş, fakat izinsiz ödeme yapılması halinde müeyyidenin ne olacağı gösterilmemiştir. TTK"nın Sigorta Ettirenin Mükellefiyeti ve Borçları başlıklı kısmında yer alan 1292. maddesinin 1. ve 2. fıkralarında ihbarın ne şekilde yapılacağı gösterildikten sonra son fıkrasında sigorta ettirenin ihbar yükümlülüğünü kasten yerine getirmemesi halinde sigorta haklarını zayii edeceği, kusurlu olması halinde ise kusurun ağırlığına göre sigortacının ödemekle mükellef olduğu bedelin indirileceği belirtilmiş, Yasa"nın 1264/3. maddesinde ise 1292/son maddesine aykırı mukavele şartlarının batıl olduğu bildirilmiştir.
Bu durumda Genel Şartlardaki yükümlülüğün müeyyidesinin gösterilmemiş olması nedeniyle evvelemirde TTK"nun 1292/son maddesi gereğince inceleme yapılarak bir karar verilmesi gerektiği gibi ilk davada, mahkemece sigorta şirketine yazılan yazı ile sigorta şirketinin işleten aleyhine poliçe nedeniyle dava açıldığını da bu suretle öğrenmiş olmasına rağmen davaya işleten yanında katılmadığına göre bu aşamada davanın ihbar edilmediğini öne sürmesinin de MK"nun 2. maddesine aykırı olup olmadığının ayrıca değerlendirilmesi gerekir. Mahkeme kararının açıklanan bu değişik gerekçeyle bozulması görüşünde olduğumuzdan Sayın Çoğunluğun bozma görüşüne katılmıyoruz.