9. Hukuk Dairesi 2015/1113 E. , 2016/10450 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, kıdem tazminatı ile yıllık izin ücreti, ikramiye, toplu iş sözleşmesi farkı alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinin 01.04.1970-29.07.2011 tarihleri arasında fiilen çalıştığını, 1993 senesinden sonra muvazaalı ilişkiye bağlı olarak taşeronlarda çalışıyormuş gibi gösterildiğini, muhasebe bölümünde tahsildarlık yaptığını, ...nda çalışmasına rağmen 01.05.1993-26.02.2007 tarihleri arasında hak etmiş olduğu kıdem tazminatının kendisine ödenmediğini, 01.04.1970-29.07.2011 tarihleri arasında ...nda aralıksız çalışmasına rağmen yıllık izinlerinin Kanunda belirtildiği şekilde ve T.İ.S’den kaynaklanan şekilde kendisine kullandırılmadığını, 01.05.1993 tarihinden sonraki dönemlere ilişkin olarak kendisine hak etmiş olduğu 4 ikramiye ödenmesi gerekirken ödenmediğini, ayrıca ... Sendikası ile Davalı şirket arasındaki T.İ.S’nden kaynaklanan ve parayla ölçülebilen sosyal haklarının kendisine ödenmediğini, Davalı işyerinde ... Sendikasının yetkili olduğunu, müvekkillerinin T.İ.S tarafı olan Davalı şirkette kesintisiz çalışmasına rağmen, sendika üyesi olmasına rağmen, T.İ.S’nden yararlandırılmadığını ileri sürerek;kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti, ikramiye alacağı, TİS farkı alacaklarını istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; 20.04.1993 tarihinden sonraki döneme ilişkin talepler bakımından husumet itirazlarının bulunduğunu, 20.04.1993 tarihinden sonraki hizmetinin, yalnızca ihtiyaç duyulan zaman ve konularla sınırlı olmak üzere kendisinden “danışmanlık” hizmeti alınmasından ibaret olduğunu, taraflar arasındaki iş ilişkisinin 20.04.1993 tarihinde sonlanarak tasfiye edilmiş olduğunu, Davacının müvekkili banka bünyesindeki hizmet dönemine ilişkin tüm taleplerinin zamanaşımına uğradığını, hizmet sürelerine ilişkin bir tespit yapılmış olduğunu kabul anlamına gelmemekle birlikte bir an için anılan hüküm geriye Davacının ....bünyesindeki hizmet döneminde doğan alacaklardan müvekkili bankanın sorumlu olacağının kabulü halinde dahi, ikramiye ve TİS’den kaynaklanan fark alacak taleplerinin dava tarihinden geriye doğru 5 yıllık zamanaşımı kapsamı dışında kalan, 15.07.2008 tarihinden öncesine ilişkin bölümlerinin zamanaşımına uğradığını, anılan fark bedellerinin hangi sosyal düzenlemelerine bağlı alacaklar olduğunun ayrıştırılarak açıklanması ve hangi hak için hangi miktarda alacak talep edildiğini ortaya konulması taleplerinin bulunduğunu, Davacının sendika üyesi olup olmadığı, üyeliği bulunmakta ise hangi tarihler arasında sendikalı olduğu, sendikalı olmanın yüklediği ve TİS’ten yararlanmak adına zorunlu bulunan sorumlulukları yerine getirip yetirmediği (sendika aidatının ödenmesi vs.) hususlarının sorulması gerektiğini, Davacının müvekkili banka nezdinde yıllık ücretli izin alacağının bulunmadığını, ileri sürülen ikramiye alacağı iddialarının somut bir dayanağı bulunmadığını savunarak; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece toplanan deliller,tanık beyanları,bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamının değerlendirilmesinde;davacının, 01.04.1970-29.07.2011 tarihleri arasında 41 yıl 3 ay 29 gün kıdem süresi ile Davalı işveren nezdinde hizmet akdiyle çalıştığı, kıdem tazminatına esas süresinin ise 01.05.1993 - 25.02.2007 tarihleri arasında 13 yıl 9 ay 25 gün olduğu; son ay brüt ücretin 1.655,14_TL olduğu tespit edildiği,mahkemenin 28/12/2012 tarih ve 2011/830 E - 2012/769 K sayılı ilamı ile feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verildiği, temyiz neticesinde Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 03/04/2013 tarih ve 2013/4405 - 2013/5525 E - K sayılı ilamı ile onamasına karar verilerek kesinleştiğinin anlaşıldığı,çalışma olgusu sabit olduğundan feshin haklı nedene dayandığının ispat külfeti davalı İşverende olduğu,davalı İşveren, ispat külfetini yerine getiremediği,kıdem tazminatı talebinin kabulüne karar verildiği,dosyadaki bilgi ve belgelere göre, davacı işçinin emekli olduğu anlaşıldığı,2821 sayılı Sendikalar Kanununun 25. maddesinin son fıkrası uyarınca emekli olan işçinin sendika üyeliği sona erdiği,davacının, yıllık ücretli izinlerinin kullandırıldığı ve bakiye izin günleri için ödeme yapıldığı anlaşıldığından talebin reddine,dava dilekçesi ile 01.05.1993 tarihinden sonraki dönemlere ilişkin davacıya hak etmiş olduğu 4 ikramiye ödenmesi gerekirken ödenmediğini iddia edilerek ikramiye alacağı talep edildiği,iİkramiyenin toplu iş sözleşmesine istinaden yapılan bir ödeme olduğu, davacının sendika üyesi olmadığı, 26.02.2007 tarihi ve sonrasında için ücret hesap pusulalarında ikramiye tahakkukunun yer almadığı, ayrıca davalı Vekilinin zamanaşımı def"inde bulunduğu, 15.08.2008-29.07.2011 döneminin zamanaşımına uğradığı,davacıya gider pusulasıyla ödeme yapılan dönemde ikramiye ödemesinin yapıldığı anlaşıldığından bu talebin reddine,dava dilekçesi ile 28 günlük yıllık ücretli iznin kullandırılmadığı belirtilerek izin ücreti talep edildiği,davacı vekili başka bir dilekçesinde, öncelikle Davacının yıllık izinleri bakımından ve diğer parayla ölçüle bilinen haklar bakımından (ikramiye alacağı, yakacak, kıyafet yardımı ve sair Toplu İş Sözleşmesinden kaynaklanan alacaklarının mevcut olduğunu belirttiği,dosya içeriğinde yer alan davacının sendikaya üye olma talebini de içeren ve 21.01.1991 tarih ve 331 sayılı üyeliğe kabul edilen ... Sendikasının belgesinin yer aldığı görülmüştür. Ayrıca dosya içeriğinde Davacının sendikadan üyeliğinin son buluşuna ilişkin ... Sendikasının 28.09.1993 tarihli “Ek-8 Çekilme Dışında Sendika Üyeliği Sona Eren İşçinin Çıkış Bildirimi” yer aldığı,banka-Sigorta İşçileri Sendikası tarafından Sayın Mahkemeye gönderilen 31.01.2014 kayıt tarihli yazıda, 28.09.1993 tarihinde emeklilik sebebiyle üyeliğinin sona erdiği belirtildiği,davacının, sendikaya talep etmesi halinde üye olabileceği anlaşıldığı,davacının üye olduktan sonra böyle bir talebi bulunmadığı,davacının emekli olduktan sonra sendikaya üye olamayacağı da anlaşıldığından yıllık izin ücreti alacağının reddine karar verilerek hüküm kurulmuştur.
D) Temyiz:
Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının tüm ve davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Taraflar arasında yıllık izin alacağının hesabı noktasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Somut uyuşmazlıkta davacı dava dilekçesinde 01.04.1970-29.07.2011 tarihleri arasında yıllık izin ücreti alacaklarının kanunda belirtildiği şekilde ve TİS"den kaynaklandığı şekilde kullanılmadığını iddia etmiştir.
Mahkemece davacının yıllık izin alacağı talebi, davacının sendikaya üye olmadığından TİS den kaynaklı fark alacağı olmadığı gerekçesi ile reddedilmiş ise de; davacının iddiası yıllık izin alacaklarının kanunda belirtildiği şekilde de kullandırılmadığı olup sadece TİS"den kaynaklı fark izin alacağının talebine yönelik değildir.
Bilirkişi raporunda yıllık izin ücreti alacağının TİS hükümlerine göre yıllık 30 gün üzerinden kullandırılan yıllık izin süreleri düşülmek suretiyle hesap edilmiştir.
Mahkemece davacının yıllık izin ücretinin hesabı için bilirkişiden ek rapor alınmak suretiyle 1475 sayılı Kanun dönemi ve 4857 sayılı kanun dönemindeki yıllık izin süresi ayrımı yapılmak suretiyle yıllık izin ücreti hesap edilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile reddi hatalıdır.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 26.04.2016, tarihinde oybirliğiyle karar verildi.