Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu 1993/68 Esas 1993/66 Karar Sayılı İlamı

Daire : VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Karar Yılı : 1993
Karar No : 66
Esas Yılı : 1993
Esas No : 68
Karar Tarihi : 16/04/993

BİTİMİ ÇALIŞMAYA ARA VERME ZAMANINA RASTLAMAYAN SÜRELERİN İDARİ YARGILAMA USULÜ KANUNUNUN 8.MADDESİNİN ÜÇÜNCÜ FIKRASINA GÖRE UZAMAYACAĞI HK.
Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığınca yayımlanan TUB 86/5 sayılı Tebliğ ve bu Tebliğe dayanılarak yapılan tarhiyata yönelik itirazı reddeden Gümrükler Genel Müdürlüğü Kararına karşı açılan davanın reddi yolundaki Danıştay Yedinci Dairesinin 22.5.1990 günlü ve 1990/1423 sayılı Kararının, temyizen incelenerek bozulması istenmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun temyiz süresini düzenleyen 46.maddesinin (2) işaretli fıkrasında; Danıştay Dava Daireleri ile idare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarına karşı tebliğ tarihini izleyen otuz gün içinde Danıştay'da temyiz yoluna başvurulabileceği kura
la bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, temyiz olunan kararın temyiz edene 10.8.1990 tarihinde tebliğ edildiği ve temyiz süresinin, son günün resmi tatil gününe rastlaması nedeniyle 10.9.1990 tarihinde sona erdiği, temyiz başvurusunun ise 11.9.1990 tarihinde Danıştay Genel Yazı İşleri Müdürlüğüne verilen dilekçe ile yapıldığı anlaşılmaktadır.
İdari Yargılama Usulü Kanununun, Kanunda yazılı sürelerin bitiminin çalışmaya ara verme zamanına rastlaması halinde, ara vermenin sona erdiği günü izleyen tarihten itibaren sürelerin yedi gün uzamış sayılmasını öngören 8.maddesinin (3) işaretli fıkrasında yazılı kuralın, otuz günlük sürenin son gününün 20 Temmuz ile 6 Eylül arasındaki bir tarihe rastlamaması nedeniyle uygulanmasına da olanak bulunmamaktadır.
Herne kadar 2577 sayılı Kanunun 48.maddesinin (6) işaretli fıkrası uyarınca temyiz isteminin süresinde yapılıp yapılmadığına ilişkin incelemenin, temyiz olunan kararı veren mahkeme veya dava dairesi tarafından yapılması ve süre geçirildiği takdirde aynı mahkeme veya dava dairesince temyiz isteminin reddine karar verilmesi gerekmekte ise de, temyiz dilekçesinin tekemmülünü sağlayan sözü geçen mahkemeler veya dava dairelerince temyiz süresi noktasında bu yolda karar verilmeksizin temyiz merciine gönderilen dosyalar üzerinde aynı kararın, temyiz merciince verilmesi, yargılamanın daha kısa sürede ve giderle sonuçlandırılması amacına uygun düşeceğinden, dosyanın Danıştay Yedinci Dairesine gönderilmesi yerine süre hususunun Kurulumuzca karara bağlanabileceği ve otuzbirinci gün yapıldığı saptanan temyiz isteminin yukarıdaki nedenlerle reddine karar verildi.

KARŞI OY:
İdari Yargılama Usulü Kanununun 8.maddesinin 3 numaralı bend hükmüne göre: "Bu Kanunda yazılı sürelerin bitmesi çalışmaya ara verme zamanına rastlarsa, bu süreler ara vermenin sona erdiği günü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzamış sayılır." Hüküm, söz olarak açık görünmek
tedir. Sürelerin bitmesi uzamış sayılan yedi gün'e rastlarsa, ilgililer bu yedi günlük es süreden yararlanamazlar. Genel Kurulumuzun çoğunlukla verdiği karar böyle.
Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması halinde süreyi tatil gününü izleyen çalışma gününün bitimine kadar uzatan 8.maddenin (2) numara lı hükmü dururken; sürenin son gününün çalışmaya ara verme zamanına rastlaması halinde süreyi 7 gün uzatan (3) numaralı bend hükmünün getirilmesinin bir amacı vardır. Adli tatil diye de nitelenen 48 günlük çalışmaya ara verme zamanında, acil işlere bakan nöbetçi mahkemeler dışında bütün mahkemelerin tatil olması ve avukatların da genellikle bu süre içinde tatil yapmaları sebebiyle, ilgililelrin yetirince hukuki
yardımdan yararlanamayacağı düşünülerek, (3) numaralı bend hükmüyle 7 günlük ek bir süre tanınmıştır. Yasa hükmünün açık olduğu görüşüyle, adli tatilin son gününe kadar süresi bitenlere 7 günlük ek sürede başvuru hakkı kabul edilirken süresi çalışmaya ara verme zamanından sonra
ki 7 gün içinde bitenlere ek süre tanınmaması açık bir haksızlığa, eşitsizliğe ve çarpık bir uygulamaya yol açmaktadır.
ÖRNEK: 20 Haziranda bir mahkeme kararını tebellüğ eden bir kişinin temyiz süresi 20 Temmuzda sona erdiğinden 21 Hazirandan 12 Eylül tarihine kadar (başlangıcı tatile rastlamayan 29 gün dahil olmak üzere) 29+48+7= 84 günlük bir temyiz hakkı doğacak; bir mahkeme kararını birinci kişiden 50 gün sonra, 9 Ağustosda tebellüğ eden ikinci kişinin, süresinin çok büyük kısmı yine adli tatilde geçmesine rağmen, temyiz hakkı 30. gün yani 8 Eylül tarihinde sona erecektir. Tatilde geçen farklı süreler nedeniyle, kullanıllabilir temyiz süreleri farklı olabi lir. Ancak, başlama tarihine bakılmadan sürenin bitiş günü belirlenemez. Aynı usule ve aynı süreye tabi iki işlemde, başlayan bir usul süresinin kendisinden daha önce başlamış olan usul süresinden önce bitmesi hukuk mantığıyla bağdaşmaz; sadece, tatil günleri sürelere dahil olduğundan, önce başlayan süreçler için en son hangi gün süre bitimi olarak kabul ediliyorsa, daha sonra başlayanlar için de, o gün sürenin son günü olabilir. Buna örnek: 30 günlük temyiz süresi 7 Ağustosta başlayanlarda 30.gün 5 Eylüle yani adli tatile rastladığından (3) numaralı bend hükmü uyarınca temyiz süresi 12 Eylüle kadar 7 gün uzamış sayılıyor, temyiz süresi bir gün sonra 8 Ağustosta başlayanlarda süre 6 Eylülde bitiyor, aynı hüküm burada uygulanmıyor. Yasa yapıcının bilerek ve isteyerek böyle bir eşitsizliğe cevaz vermesi düşünülemez. Böyle düşünmüyorsak, amaçsal yoruma gidilerek, 6-12 Eylül arasında biten bütün sürelerin, 12 Eylül akşamına kadar uzadığını kabul etmek gerekir. Çeşitli konulardaki içtihat kararlarıyla uygulama alanı yaratan Yüksek Mahkemenin, süreyle ilgili bu konuda hakkaniyete uygun içtihadi bir karar vermesine hiçbir engel yoktur.
Kaldı ki, hak arama sürelerinin, hakkı düşünen süre sayılmaması eğilimi son yıllarda gittikçe artmakta ve hukukçulalr arasında tartışılmaktadır. Bazı yabancı ülkelerde, bu gibi durumlarda bir hoşgörü süresi tanınmaktadır. Yasal olarak hoşgörüye sığınmak bugünkü mevzuat karşısında mümkün görünmese de, olayın adil yoruma elverişli bir yönü vardır; yukarıda açıkladığım nedenlerle, 10 Eylülde normal temyiz süresi biten davalının 12 Eylüle kadar uzayan süreden yararlanması gerekir.

KARŞI OY:
İdari Yargılama Usulü Kanununun 48.maddesinin 6.bendi "...Temyizin kanuni süre geçtikten sonra yapılması halinde de kararı veren mahkeme, ilk derece mahkemesi olarak davaya bakan Danıştay dairesi, temyiz isteminin reddine karar verir. Mahkemenin veya Danıştay dairesinin bu ...
kararlarına karşı, tebliğ tarihini izleyen günden itibaren yedi gün içinde temyiz yoluna başvurulabilir." hükmünü taşımaktadır.
Olayda, Danıştay Yedinci Dairesinin ilk derecede verdiği karara karşı ileri sürülen temyiz isteminde süre aşımı söz konusu olduğuna nazaran bu temyiz isteminin süre aşımı yönünden reddi hakkındaki kararın Danıştay Yedinci Dairesi tarafından verilmesi gerekmektedir. Yedinci Dairenin vereceği bu karara karşı yedi gün içinde, Vergi Dava Daireleri Genel Kuruluna temyiz için başvurma hakkı doğacaktır. Söz konusu kararın Genel Kurulda verilmesi, yadaya yer alan temyiz hakkını, yani konunun ikinci defa temyiz merciinde incelenebilme imkanını ortadan kaldırmaktadır.
Açıklanan nednelerle dosyanın Yedinci Daireye tevdii gerektiği görüşünde olduğumdan, temyiz isteminin süre aşımı yönünden reddi hakkında Genel Kurulca karar verilmesine karşıyım.