MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

DAVA : Davacı, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ile fazla çalışma ücreti alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davalılar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalı işyerinde en son bölge müdürü olarak çalıştığını, davalılardan ... tarafından diğer davalı ... firmasına devredilmeyi kabul etmemesi üzerine işverence iş sözleşmesinin haksız olarak feshedildiğini ileri sürerek, kıdem ve ihbar tazminatları ile fazla çalışma alacaklarını istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... şirketi vekili, davacının diğer davalı firmaya devredildiğinden işvereni olmadığını, taleplerinin zamanaşımına uğradığını savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ... şirketi vekili, davacının iş sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğini, taleplerinin zamanaşımına uğradığını savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece verilen davanın kısmen kabulüne dair kararın taraf vekillerince temyizi üzerine; Dairemizin 16.06.2015 tarih ve 2014/8118 – 2015/21787 sayılı kararı ile davalıların tüm davacının belirtilen sebep dışındaki temyiz itirazları reddedilerek ".. davacı 21.01.2011-08.08.2011 tarihleri arasında ... Bölge Sorumlusu olarak çalışmış olup bu dönemde çalışması ofis dışında mağaza denetimi şeklinde gerçekleştiğinden davacı kendi mesaisini ayarlayabilecek konumda olduğundan bu dönem için fazla çalışma alacağına hak kazanamayacağı, 21.01.2011 tarihinde kadar ise davalı işyerinde part time market elemanı, market elemanı, ... master elemanı, Şok mağaza sorumlusu ve ... mağaza yöneticisi olarak çalışmış olup bu tarihe kadar ki çalışma dönemi için ise dava ve ıslaha karşı yapılan zamanaşımı savunması da nazara alınarak haftalık 18 saat üzerinden dosya içindeki dönem bordrolarındaki ücretlere göre hesaplama yapılıp ve hesaplanan miktar üzerinden takdiri indirim de uygulanarak fazla çalışma alacağının hüküm altına alınmasının gerektiği.." gerekçesiyle bozulmuş, bozma ilamına uyularak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalılar ayrı ayrı temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının yerinde olmaması nedeni ile reddine,
2-Davacının fazla mesai alacak talebi taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir. İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda, ihtirazi kayıt ileri sürülmemiş olması, ödenenin üzerinde fazla çalışma yapıldığının yazılı delille ispatlanması gerektiği sonucunu doğurmaktadır.
İş sözleşmelerinde fazla çalışma ücretinin aylık ücrete dahil olduğu yönünde kurallara sınırlı olarak değer verilmelidir. Dairemiz, 270 saatle sınırlı olarak söz konusu hükümlerin geçerli olduğunu kabul etmektedir.
Fazla çalışma yönünden diğer bir yasal sınırlama da, İş Kanununun 41 inci maddesindeki, fazla çalışma süresinin toplamının bir yılda ikiyüzyetmiş saatten fazla olamayacağı şeklindeki hükümdür. Ancak bu sınırlamaya rağmen işçinin daha fazla çalıştırılması halinde, bu çalışmalarının karşılığı olan fazla mesai ücretinin de ödenmesi gerektiği açıktır. Yasadaki sınırlama esasen işçiyi korumaya yöneliktir (Yargıtay 9.HD. 18.11.2008 gün 2007/32717 E, 2008/31210 K.).
Fazla çalışmanın belirlenmesinde, 4857 sayılı Yasanın 68 inci maddesi uyarınca ara dinlenme sürelerinin de dikkate alınması gerekir.
Fazla çalışmaların uzun bir süre için hesaplanması ve miktarın yüksek çıkması halinde Yargıtay’ca son yıllarda taktiri indirim yapılması gerektiği istikrarlı uygulama halini almıştır (Yargıtay 9.HD. 11.2.2010 gün 2008/17722 E, 2010/3192 K; Yargıtay, 9.HD. 18.7.2008 gün 2007/25857 E, 2008/20636 K.). Ancak fazla çalışmanın tanık anlatımları yerine yazılı belgelere ve işveren kayıtlarına dayanması durumunda böyle bir indirime gidilmemektedir. Yapılacak indirim, işçinin çalışma şekline ve işin düzenlenmesine ve hesaplanan fazla çalışma miktarına göre taktir edilmelidir. Hakkın özünü ortadan kaldıracak oranda bir indirime gidilmemelidir(Yargıtay 9.HD. 21.03.2012 gün, 2009/48913 E, 2012/9400 K .).
Somut uyuşmazlıkta; mahkemece bozmaya uyularak bozma kararında belirtilen hizmet süresi için fazla mesai ücreti hesaplanıp hüküm altına alınmış ise de ,davalı tarafından sunulan dönem bordrolarında bazı aylarda fazla mesai tahakkuklarının bulunduğu ve davacının banka kayıtlarının da dosya kapsamına alındığı anlaşılmıştır. Bilirkişi tarafından fazla mesai tahakkuku bulunan bu ayların hesaplamalarda dışlanıp dışlanmayacağı üzerinde durulmayıp bu konuda değerlendirme yapılmadan rapor hazırlanmıştır.
Mahkemece yapılacak iş,bu ödemelere ilişkin davacıdan diyeceklerinin sorulması,yeniden bilirkişi raporu aldırılarak bordrolardaki tahakkuklar ile bankaya yatırılan miktarların karşılaştırılması ve uyumlu olup olmadığı tespit edilerek anılan ayların dışlanıp dışlanmayacağı değerlendirildikten sonra,talep konusu alacak hakkında bir karar vermekten ibarettir.Eksik inceleme ile yazılı olduğu şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 25.04.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.