BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/1164 Esas 2022/408 Karar Sayılı İlamı

T.C. İstanbul Anadolu 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2019/1164 Esas
KARAR NO: 2022/408
DAVA: İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/12/2019
KARAR TARİHİ: 10/05/2022
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı ------şefi olarak çalışırken görevi ve yetkisi dahilinde olmamasına rağmen, dışarıdan bazı nakliye firmaları ile anlaşarak, taşıma işi yapılmadığı halde sanki taşıma işi yapılmış gibi faturalar aldığını ve söz konusu fatura bedellerinin müvekkili şirkete ödettiğini, alınan faturaların ödenmesini garantiye almak için dayanak belgeler olan -------- tahrip ederek değiştirdiğini, sonrasında ise işbirliği yaptığı nakliye firmaları ile parayı paylaştığını, ödemeleri yapan--------, faturaları düzenleyen firmalar ile daha önce hiç iş yapılmamasından dolayı şüphelendiğini ve konuyu yöneticilere açtığını, bu nedenle yapılan işin dosyasının incelemeye alındığını, bu kapsamda, ödeme yapılan fatura ekinde sunulan ---- üstündeki ----- değişiklik yapılarak, sanki fatura konusu işe aitmiş gibi değiştirildiğini, bahse konu beyannamenin gerçekte -----arasında yapılan bir işe aitken, beyanname numarasının kesilip yapıştırılması suretiyle, müvekkili ile----arasındaki işe aitmiş gibi değiştirildiğini ve davalı----- tarafından faturanın ekine eklenerek ödeme yapılmasının sağlandığını, söz konusu faturanın ve ekindeki gümrük beyannamesinin sahte olduğunun anlaşılması üzerine, ---- yaptığı diğer iş ve işlemlerin de ayrıntılı bir incelemeye tabi tutulduğunu, davalı ------isimli firmalar tarafından düzenlenip, nakliye işi görevi olmamasına rağmen, davalı ------ tarafından ödettirilen faturaların gerçek olmadığının tespit edildiğini, iş bu firmalara sahte faturalar ile ilgili elde ettikleri bedelleri iade etmeleri için ihtarname keşide edildiğini, ---- isimli firmanın ihtarnameye verdiği cevapta, bahse konu olayı ikrar ederek kendi firmasına ait olan sahte faturalara konu parayı iade ettiğini, davalı ------ firmasının ise fatura bedelleri iade etmediğini, bununla birlikte, davalı---- tüm bu faturalar ile ilgili usulsüzlükleri yaptığı dönemde, işlerle ilgili harcama yaptığını beyan ederek, art arda yüklü miktarda --- olarak masraf avansı aldığını, ancak söz konusu avanslarla ilgili bir belge sunup avansları kapatmadığını ve üzerinde kalan masrafları iade etmediğini, zimmetine geçirdiği tutarın - olduğunu, iş bu tespitler sonrasında ---- tarafından, davalı ------ bu usulsüzlükleri neden yaptığının sorulduğunu, davalının ise, “Yapmam lazımdı yaptım. Ben yapmadım demiyorum.” şeklinde cevap vererek yapılan usulsüzlüğü ikrar ettiğini, davalıların birlikte karşılıksız/sahte fatura düzenleyerek müvekkili şirketten haksız ve hukuka aykırı şekilde kazanç elde ettiğini ve söz konusu tutarların müvekkili şirkete iade edilmesi gerektiğini, başlatılan icra takibine davalıların sunduğu itirazın haksız olduğunu, faturalara dayalı olarak yapılan ödeme toplamının ----- olduğunu ve iş bu tutarın haksız olarak tahsil edildiğini, tüm ihtar ve taleplere rağmen borcun ödenmediğini, bu nedenle icra takibi başlatıldığını, davalıların bahse konu eylemlerinden dolayı aleyhlerinde ceza soruşturmasının yürütüldüğünü, bu nedenlerle davalıların icra dosyasına yaptığı itirazın iptaline ve takibin devamına, %20'den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ------ vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili firmanın yıllardır hukuk çerçevesinde ticari faaliyetlerini yürüten bir firma olduğunu, davacı tarafın müvekkil firmaya keşide ettiği ---- yevmiye nolu ihtarnamesi ile herhangi bir taşıma yapılmadığı iddiası ile fatura keşide edilerek yapılan ödemenin iadesini talep ettiğini, akabinde müvekkil firma tarafından ------ yevmiye nolu ihtarnamesinin keşide edilerek cevapların sunulduğunu, dava konusu faturaların, müvekkil şirketçe gerçekleştirilen nakliye hizmetinin karşılığında yasal olarak düzenlemek zorunda olduğu faturalar olduğunu, davacı tarafça müvekkili aleyhinde -----Sayılı dosyası ile ilamsız icra takibi başlatıldığını, takibe yasal süresi içinde itirazda bulunulduğunu ve iş bu davanın açıldığını, müvekkil firmaca davacı tarafa sunulan hizmet nedeni ile tanzim edilen faturaların davacı firmaya tebliğ edildiğini, davacı firma tarafından söz konusu faturaların herhangi bir ihtirazi kayıt olmaksızın kabul edildiğini ve ticari defter ve kayıtlarına işlenerek bedelinin müvekkil firmaya ödendiğini, davacı firmanın, kendisinden habersiz ----- bedelinde alım yapıldığı, bu alımlar karşılığında satıcılar tarafından düzenlene ticari fatura ve irsaliyelerin kendinden habersiz defterlerine işlendiği, bu kendilerinden habersiz işlenen fatura bedellerinin yine kendilerinden habersiz bir şekilde taraflara banka yolu ile ödendiği iddialarının ticari hayat ile bağdaşmayacak iddialar olduğunu, davacının, müvekkilimin diğer davalı ----- birlik olup gerçekten yapmadığı nakliye işine ait bedelleri tahsil ettiği yönündeki iddialarının tümünün ticari gerçeklerle bağdaşmadığını, davacı şirketin, ----- arasındaki ------ uygulanan ambargodan kaynaklanan karışık finansal ilişkinin faturasını davalılardan çıkartmaya çalıştığını, bu nedenlerle davacı tarafça açılan haksız ve kötüniyetli davanın reddi ile davacı aleyhine %20'den az olmamak kaydıyla kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı---cevap dilekçesinde özetle; Davacı yanın haksız tutumunda ısrarcı olduğunu,---- yevmiye numaralı ihtarnamesinin müvekkiline tebliği üzerine, ----- yevmiye nolu ihtarnamesi ile cevap ve itirazlarının sunulduğunu, ihtara cevaplarında, “müvekkillerinin hiçbir zaman davacı şirketin personeli olmadığını, fatura dönemleri dikkate alındığında, ---- ihracat operasyon yöneticisi olarak görev yaptığını, müvekkilinin karar mercii olmadığını ve amirlerinden gelen talepler doğrultusunda hareket etiğini, bahse konu faturaların da aynı iş akışı içinde yerine getirildiğinin” belirtildiğini, davacı yanın ihtarnamede olduğu gibi dava dilekçesinde de iftira niteliğindeki beyanlarıyla müvekkili onuruna, şerefine ve haysiyetine saldırdığını, somut hiçbir delil olmadan suç duyurusunda bulunulduğunu ve huzurdaki davanın açıldığını, müvekkilinin ---- tarihleri arasında -------- görev yaptığını, davacı şirkette hiçbir yetki ve sorumluluğunun olmadığını, müvekkilinin personeli dahi olmadığı şirketten -------gibi yüksek bir bedeli sahte faturalar ile çekebilmesinin hayatın olağan akışına ters olduğunu, dava dilekçesinin 2.sayfasının ilk paragrafında müvekkili hakkında, “görev ve yetkisi dahilinde olmamasına rağmen nakliye işine ait bazı faturaların ödenmesini sağlamıştır.” ifadesinin yazılı olduğunu, bu beyanla davacı iddialarının yersiz olduğunun açık ve net olarak ikrar edildiğini, yapılan işlemlerin birçok aşamadan ve kontrolden geçerek gerçekleştirildiğini, dilekçede adı geçen ----------isimli firmanın eylemleri ile müvekkilinin nasıl suçlandığının anlaşılamadığını, müvekkilinin davacı iddiasında belirtildiği üzere suç ikrarında bulunmadığını, zira müvekkilinin suç işlemediğini, söz konusu ödemelerden müvekkilinin menfaat sağladığına ilişkin delil bulunmadığını, müvekkilinin tüm çalışanlara uygulandığı gibi harcamaları karşılığında masraflarını aldığını harcanmayan bedelin iade edildiğini, bu nedelerle davanın reddine, %20'den az olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Deliller
Tarafların ------ dosya arasına alınmıştır.
--- esas sayılı dosyasının---- kayıtları dosya arasına alınmıştır.
---esas sayılı dosyasının --- kayıtları dosya arasına alınmıştır.
--- soruşturma dosyasının ---kayıtları dosya arasına alınmıştır.
---- yazılan müzekkere cevabı dosya arasına alınmıştır.
---- yazılan müzekkere cevabı dosya arasına alınmıştır.
----- yazılan müzekkere cevabı dosya arasına alınmıştır.
---- yazılan müzekkere cevabı dosya arasına alınmıştır.
----- yazılan müzekkere cevabı dosya arasına alınmıştır.
---- yazılan müzekkere cevabı dosya arasına alınmıştır.
----- yazılan müzekkere cevabı dosya arasına alınmıştır.
Mali müşavir bilirkişi ve taşımacılık alanında uzman bilirkişi heyeti kök ve ek raporu ile bu heyete taşımacılık ve gümrük hukuku alanında uzman öğretim üyesi bilirkişinin eklenmesiyle oluşturulan bilirkişi heyeti kök ve ek raporları dosyaya sunulmuştur.
Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe:
Dava, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 67. Maddesine göre açılmış itirazın iptali davasıdır.
Dava, açılış tarihine göre yazılı yargılama usulüne tabi bir dava olup, 7251 sayılı Kanun değişikliğinden sonra basit yargılama usulüne dönüşmüş olmakla, kanun değişikliğine uygun olarak, değişiklik tarihinden sonra basit usule göre yargılama yapılmıştır. Davanın niteliğine, miktarına ve davanın aydınlanmasının, yapılacak teknik inceleme ile ortaya çıkacak olmasına bağlı olarak tanık dinlenmesine yer olmadığına karar verilerek yargılamaya devam olunmuştur.
Mahkememizce dava dilekçesi, cevap dilekçeleri, gelen müzekkere cevapları,----- dosyası, taraflarca dosyaya sunulan deliller ve tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirilmiştir. Buna göre, taraflar arasında taşımacılık işine dair ticari ilişki mevcut olduğu, davacı tarafça alacağına ilişkin ------ esas sayılı dosyası ile icra takibi başlattığı, davalılar tarafından yapılan itiraz üzerine takibin durdurulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Davacı taraf dava dilekçesi ile birlikte tedbir talebinde bulunmuş olup, davacının tedbir talebi hakkında ara karar oluşturulmuştur.
Dosya, defter inceleme günü belirlenerek ve gerekli ihtaratlar yapılarak mali müşavir bilirkişi ve taşımacılık alanında uzman bilirkişi heyetine tevdi edilmiş; defter inceleme gün ve saatinde davacı yanın defterlerini hazır bulundurduğu, davalı yanın defter ibraz etmediği, bu hali ile HMK 222.madde uyarınca defter ibrazından kaçınmış sayılması gerektiği nazara alınarak, ---- tarihli rapora göre dosyadaki bilgi, belge, faturalar, sevk irsaliyesi ve ibraz edilen ticari defterler ışığında, tarafların ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğu ve lehlerine delil teşkil ettiği, davalı yan tarafından, davacı yana düzenlenen ve bedelinin tahsil edildiği anlaşılan faturaların toplamının --- olduğu, bilahare, davacı yan tarafından, dava konusu tutarın ödenmesi amacı ile, davalı şirkete --- tutarında iade faturalarının düzenlendiği, davacı yanın ticari defterlerinden çıkarılan muavin hesap icmaline göre, davalı şirketten takip tarihi itibarı ile kaydi olarak ---alacaklı göründüğü, davalı taşıma firması tarafından sunulan hizmet nedeni ile tanzim edilen faturaların, davacı firmaya tebliğ edilmiş, herhangi bir ihtirazi kayıt olmadan kabul gördüğü ve ticari defter ve kayıtlarına işlenerek bedelinin de karşı firmaya ödenmiş olduğu taraflar arasında--- tarihinde başlayan ilişkinin --- tarihine kadar devam ettiği, bu süre sonrasında, davacı firmanın ---- yevmiye numaralı ihtarnamesi ile yapılan --- tutarındaki ödemeleri geri iadesini istediği, davalılar hakkında yürütlen ----tarihinde "Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar" verildiği, dosyaya gelen gümrük beyannamelerinin incelenmesi amacıyla heyete ----- alanında uzmanı bilirkişi eklenmesinin uygun olacağı rapor edilmiş, davacı tarafın rapora itirazlarının değerlendirilmesi amacı ile bilirkişi heyetine taşımacılık ve gümrük hukuku alanında uzman öğretim üyesi bilirkişi eklenerek ek rapor sunulması amacıyla dosya bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, --- tarihli ek rapora göre, davalı --- kayıtlarında iddia edildiği gibi davacı yana görülmüş taşıma hizmetleri varmış gibi düzenlenen ----adet taşıma faturasına karşın, davacının da davalı yana yaptığı fatura ödemelerinin ticari defterlerde sabit olduğu, davacının bu faturalara karşı düzenlediği iade faturaları ile davalı yan ticari defter kayıtlarına alınmadığı ----- de yapılmadığı, davacının, davalı ----- katılımı ile sahte evrak tanzim suretiyle zarara uğratıldığı iddiasına karşın, davalı taşıma şirketinin düzenlediği faturaların sahte olmadığı ancak görülen taşıma işini de ispata elverişli olmadığı, davalının düzenlediği faturalara karşın, fatura konusu işleri yaptığı sair taşıma ve sevk evrakı ile teyit edilmediği, davalının davacı için taşıma işi yapıldığı sabit olmamasına karşın, davacıdan ödeme alındığının tespit edildiği, esasen davacı ödemesinin sabit olduğu, bunun fatura konusu iş yapılmamasına karşın yapılması, fatura borcunun iç ilişkide ne amaçla olduğunun anlaşılamadığı, sunulan faturalardan davacının yüklerinin taşındığının sabit olmadığı, faturaların düzenlenme sebebinin taşıma işinin görülmesi olmadığı, taşıma yapılmış gözükmesine karşın gerçekten belirtilen taşımaların, gerekli taşıma ve sevk evrakı ile ----- gibi taşıma ve gümrük belgeleri ile ortaya konulmadığı sürece, dosya kapsamı işlerin yapıldığının söylenemeyeceği, davalı------ firmasının, içeriği taşıma işi sabit olmamakla birlikte düzenlediği faturaları tahsil ettiği ancak bu faturaları ne için hangi iç ilişkiye güvenerek düzenlemiş ise, davacı yanın bu faturaları ödediği, öyleyse davacı ve davalı ---- arasında ticari ilişkiye itimat ile yapılan ödeme borcunun ifası amacı güttüğü, kişi eğer ödeme yapmışsa -- borcunun olduğunun kabul edildiği, aksini ispat etmesi gerekenin davacı olduğu, nitekim dosya kapsamında taşıma işinin görülmemesi sabit olmakla, davacının, ---- ödeme yaptığını ortaya koyduğu, davalı firmanın düzenlediği faturalar ile iş görmenin söz konusu olmadığı, faturaların tek başına, iddia edilen ----- iddiasını ispata elverişli olmadığı davacının davalı firmaya yapılan ödemeyi sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iade talep etme hakkı olduğu, davalı ---- tedbirsiz, dikkatsiz ve özensiz bir şekilde hareket ettiği ve bu faturalara konu iş yapılmadan ödenmesini engellemediği, bu nedenle haksız fiil hükümlerine göre davacının alacağından sorumlu olduğu rapor edilmiş, ek rapora karşı itirazların değerlendirilmesi amacıyla dosya aynı bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, itirazlar irdelenerek sunulan 2.ek rapora göre, bilirkişilerin önceki ek rapordaki görüş ve kanaatlerinin aynı olduğu rapor edilmiş olup, sunulan bilirkişi raporlarının bu yönleriyle gerekçeli, denetime elverişli ve hükme esas alınabilir nitelikte bulunması sebebiyle yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınması cihetine gidilmeyerek, her ne kadar davacı tarafça ---- asıl alacak ve ---işlemiş faiz alacağı olmak üzere toplam --- üzerinden takip başlatılmış ise de, davacının talep hakkı faturaya dayalı alacak olmayıp, haksız fiil ve sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayalı alacak olduğu için davacının ------- asıl alacak üzerinden davalılardan alacak hakkı bulunduğu, takip öncesinde işlemiş faiz alacağı bulunmadığı, somut olayın özelliğine göre her iki davalının da tespit edilen borçtan müteselsilen sorumlulukları doğduğu, 3095 sayılı yasaya göre taraflar arasındaki faaliyetin ticari iş sayılması ve takip tarihinden itibaren faize hükmedilebileceği tespitiyle beraber davanın kısmen kabulü ile ---- sayılı takip dosyasında asıl alacak ----- üzerinden takibin devamına karar vermek gerekmiştir.
Öte yandan davacı tarafça davalılardan icra inkar tazminat talebinde bulunulmuş olup alacağın likid olmaması ve yargılamayı gerektirmesi karşısında 2004 sayılı İİK'da yer alan İcra İnkar Tazminatının yasal koşulları oluşmadığından talebin reddine karar vermek gerekmiştir.
Son olarak belirtmek gerekir ki 492 Sayılı Harçlar Kanununun;
''...
İLAMSIZ TAKİPLERDE PEŞİN HARÇ:
Madde 29 - İlama dayanmıyan takip isteklerinden alacak miktarının binde beşi peşin alınır.
Peşin harçlar takip sonunda alınacak asıl harca mahsup olunur.
İlama dayanmıyan takiplerde alacaklı mahkemeye müracaata mecbur kalırsa, peşin alınan harç kendisine iade olunur. Veya alacaklının isteği üzerine mahkeme harçlarına mahsup edilir.
...''
şeklindeki ilgili maddesinde yer alan söz konusu düzenleme ve icra dosyası kapsamına göre davacı tarafın takibi başlatırken ----- peşin harç yatırmış olması, eldeki davanın söz konusu harca bağlı olarak açılmış olması karşısında söz konusu takip için yatırılan peşin harç miktarı da işleme tabi tutulmuş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE,
2-Davalıların ---- esas sayılı takip dosyasına yaptıkları İTİRAZIN İPTALİNE,----asıl alacak üzerinden takibin devamına,--- asıl alacağa takip tarihinden itibaren yıllık %19,50 oranında ve değişen oranlarda ticari faiz uygulanmasına,
3-İİK 67/2.maddesindeki yasal koşullar oluşmadığından davacı tarafın icra inkar tazminatı talebinin reddine,
4-Gerekçede açıklanan sebeple karar tarihi itibariyle alınması gereken 16.374,64 TL nispi karar harcından, Mahkeme veznesine yatan 3.113,17 TL peşin harç ile İcra veznesine yatan söz konusu 1.288,83 TL'nin toplamını oluşturan 4.402,00 TL'nin mahsubu ile EKSİK 11.972,64 TL'nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak hazine adına irad kaydına,
5-Gerekçede açıklanan sebeple davacı tarafından İcra veznesine ve Mahkeme veznesine yatırılan söz konusu peşin harçlar da dahil olmak üzere davacı tarafından yapılan davacı tarafından yapılan 4.402,00 TL harç gideri, 2.550,00 TL bilirkişi ücreti ve 301,20 TL posta masrafı olmak üzere toplam 7.253,20 TL yargılama giderinin davanın kabul edilen kısmı dikkate alınarak 6.745,48 TL'sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Arabuluculuk Kanununun 18/A-(13).maddesi ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Yönetmeliği’nin 26/2. Maddeleri ile AÜT uyarınca -------- bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davanın kabul edilen kısmı dikkate alınarak 1.227,60 TL'sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile; 92,4 TL'sinin davacıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
7-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 25.229,75 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
8-Davalılar kendilerini vekille temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılara verilmesine,
9-Davalılar tarafından yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
10-Karar kesinleştiğinde varsa bakiye gider avansının yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde----------- Adliye Mahkemesi İlgili Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.10/05/2022