16. Hukuk Dairesi 2016/3742 E. , 2018/6721 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPUSUZ TAŞINMAZ TESCİLİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı, ... Köyü çalışma alanında bulunan ve 1972 yılında yapılan ... sırasında tespit harici bırakılan taşınmaz hakkında kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tescil istemiyle, 28.02.2013 tarihinde dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, çekişmeli taşınmazların 17.11.2014 havale tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile belirtilen 2.942,42 metrekarelik kısmın davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kazanmayı sağlayan zilyetlik, imar ve ihya hukuki sebeplerine dayalı olarak TMK"nın 713/1 ve 3402 sayılı ... Kanunu"nun 14. ve 17. maddeleri gereğince açılan, tapusuz taşınmazın tescili isteğine ilişkindir. Öncesi imar-ihyaya konu olabilecek nitelikteki taşınmazın iktisap edilebilmesi için; öncelikle taşınmazın zilyetlikle kazanılabilecek yerlerden olması, bundan sonra ise 3402 sayılı Yasa"nın 14 ve 17. maddeleri uyarınca; emek ve masraf sarfı suretiyle imar-ihya işlemlerinin tamamlanarak tarıma elverişli hale getirilmesi ve bu işlemlerin tamamlanmasından sonra kazanmayı sağlayacak zilyetlik süresinin geçmesi zorunludur. Mahkeme, davalı Hazinenin temyizine konu, bilirkişi raporunda (A) ile gösterilen bölüm üzerinde davacı lehine edinme koşullarının gerçekleştiği gerekçesiyle hüküm kurulmuştur. Ne var ki, dosya içinde bulunan ..."nin yazı cevabında taşınmazın imar planı kapsamında kalmadığı belirtilmesine rağmen, 17.11.2011 tarihli fen raporunda taşınmazın imar planında yol ve park olarak planlandığı, bir kısmının konut alanı olarak gösterilmiş olduğu belirtildiği halde, oluşan çelişki giderilmediği gibi; ziraatçi bilirkişi raporunda taşınmazın öncesinde işlenmiş olduğu belirtilmekle beraber hali hazırda tarla olarak kullanılıp kullanılmadığına ilişkin açıklama bulunmaması ve harita mühendisi tarafından düzenlenen, yalnızca 1988 tarihli hava fotoğrafının incelendiği ve taşınmazın niteliğinin ne olduğu hakkında yeterli bilgi içermeyen raporla yetinilerek hüküm kurulması nedeniyle yapılan araştırma ve inceleme yeterli bulunmamaktadır.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için, öncelikle yeniden, hem ... Büyükşehir Belediyesinden, hem de ..... Belediyesinden taşınmazın imar planı kapsamında kalıp kalmadığı, kalıyor ise (nazım ya da uygulama) imar planının onay tarihi sorulmalı, davadan önce onaylanmış ise imar palanı tarihinden aksi halde dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait en az 3 ayrı dönemde çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığından tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosya arasına konulmalı, 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu ile 3 kişilik jeodezi veya fotogrametri uzmanı, harita mühendislerinden oluşacak bilirkişi heyeti aracılığıyla yapılacak keşifte, belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları üzerinde stereoskop aletiyle inceleme yaptırılmalı, çekişmeli taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğinin, zilyetlikle iktisaba elverişli olup olmadığının, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı; tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri de bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, taşınmazın ... paftasındaki konumu bilgisayar programı aracılığıyla hava fotoğraflarına aktarılmalı; 3 kişilik ziraatçi bilirkişi kurulu vasıtasıyla taşınmazın öncesinin ne olduğu ve zirai faaliyete konu olup olmadığı; hangi tarihte imar-ihyaya başlandığı, tamamlandığı, ekonomik amaca uygun zilyetliğin hangi tarihte başladığı ve hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü, halen tarim arazisi olup olmadığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli; zirai bilirkişilerden de, taşınmazın toprak yapısı, bitki örtüsü, kullanım durumu ve çevrede mera parseli olup olmadığı yönünden çevrede bulunan komşu taşınmaz ... tespit tutanakları getirtilerek mukayeseli olarak ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek eksik incelemeyle hüküm kurulması isabetsiz olup, açıklanan nedenlerle temyiz itirazları yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 15.11.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.