MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 09.10.2013 gününde verilen dilekçe ile önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine dair verilen 06.11.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Davacı vekili, müvekkilinin 1/3 hisse itibariyle elbirliği maliklerinden biri olduğu... Mah. 148 parsel sayılı taşınmazın dava dışı önceki paydaşı tarafından 50000/2025333 hissesinin 19.10.2012 tarihinde davalıya satıldığını, müvekkiline satışla ilgili noter bildirimi yapılmadığını ileri sürerek önalım hakkı nedeniyle tapuda davalı adına kayıtlı hissenin iptali ile müvekkili adına tescilini talep etmiştir.
Davalı vekili, hak düşürücü sürenin dolduğunu, davacının dayandığı payın elbirliği mülkiyetine tabi olduğundan tek başına dava açamayacağını, taşınmazda fiili taksim bulunduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir.
Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını kısmen veya tamamen üçüncü bir kişiye satması halinde diğer paydaşlara bu satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve satışın yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir.
Önalım hakkının kullanılmasında davacının dayandığı pay elbirliği mülkiyetine konu ise tüm ortakların birlikte dava açması veya birinin açtığı davaya diğerlerinin muvafakat etmesi gerekir. Çünkü bu gibi hallerde 11.10.1982 gün 3/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca davanın tereke adına açıldığının kabulü gerekir. Muvafakat duruşmaya gelip bu konuda beyanda bulunmakla veya imzası noterce onaylı muvafakat belgesi ibraz edilmesi suretiyle yahut davacı adına davayı takip eden avukata vekalet verilmesi ile sağlanabilir. Bu yolda ortakların tümünün muvafakatı sağlanamazsa Türk Medeni Kanununun 640.maddesi hükmü uyarınca miras bırakanın terekesine görevli mahkemede temsilci atanması için davacıya süre verilir. Temsilci davacı dışında biri olursa davacının sıfatı biter, davayı temsilci takip eder. Dava hakkına ilişkin olan bu hususun hakim tarafından kendiliğinden öncelikle nazara alınması gerekir.
Somut olaya gelince, her ne kadar davacının dayandığı pay, davanın açıldığı tarihte elbirliği mülkiyetine konu ise de davacı, elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi için Ankara 12. Sulh Hukuk Mahkemesinde dava açmış; yargılama sonucunda mahkemece, davanın kabulü ile dava konusu taşınmazda elbirliği mülkiyetine tabi 1/3 hissenin paylı mülkiyete çevrilmesine ve 1/12"şer hisse itibariyle ...,. adına tesciline karar verilmiş; Ankara 12. Sulh Hukuk Mahkemesinin 22.10.2014 tarihli ve 2014/124 Esas, 1143 Karar sayılı bu kararının 28.01.2015 tarihinde kesinleşerek tapuda infaz edildiği anlaşılmıştır.
Bu durumda mahkemece, davacının aktif dava ehliyetinin bulunduğu göz önüne alınarak işin esasına girilmek suretiyle tarafların delillerinin toplanması ve özellikle davalının fiili taksim savunması üzerinde durularak oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu nedenle hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istekhalinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
20.06.2017 gününde oybirliği ile karar verildi.