Danıştay 4. Daire 1991/181 Esas 1993/1716 Karar Sayılı İlamı

Daire : DÖRDÜNCÜ DAİRE
Karar Yılı : 1993
Karar No : 1716
Esas Yılı : 1991
Esas No : 181
Karar Tarihi : 20/04/993

BEYANNAMEYE DAHİL EDİLEN ÜCRET GELİRİNİN SERBEST MESLEK FAALİYETİ NEDENİYLE MEVCUT ZARARINI KARŞILAMAYA VE HAYAT STANDARDI GÖSTERGELERİ İLE TEMEL GÖSTERGEYE GÖRE SAPTANAN YAŞAM DÜZEYİNİ SAĞLAMAYA YETERLİ BULUNMASI HALİNDE HAYAT STANDARDI ESASINA GÖRE TARHİYAT YAPILAMIYACAĞI HK.
Serbest meslek faaliyeti yanında ücretli avukat olarak çalışan davacının 1989 takvim yılı gelir vergisi beyannamesinde serbest meslek faaliyetinden doğan zararı beyan etmesine karşın hayat standardı esasına göre gelir vergisi tahakkuk ettirilmiştir. Vergi Mahkemesi yükümlülerin beyan ettiği ticari ve mesleki kazançların temel gösterge tutarlarından düşük olması halinde beyan edilen karın temel gösterge tutarına göre düşüklüğü, mükelleflerin kendilerine ait emekli, maluliyet dul ve yetim aylığı ile izah edilebildiğinden, bunların dışında ücret geliriyle izah edilmesinin mümkün olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Davacı tarafından kararın bozulması istenmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 116.maddesinin 1.fıkrasında, gerçek usulde gelir vergisine tabi ticari, zirai ve mesleki kazanç sahiplerinin beyan ettikleri gelirin (zarar beyan edilmesi hali dahil) maddede gösterilen tutarın altında kalması halinde bu tutarların vergitarhına esas alınacağı ifade edilmiştir. Maddede sözü edilen "beyan edilen gelir" in yükümlünün tüm gelir kaynaklarından sağlayarak beyannamede vergiye tabi tutulması gereken safi gelir olarak gösterdiği tutarı ifade ettiği kabul edilmelidir. Hayat Standardı Esasının asgari yaşam düzeyini sağlıyabilecek tutarın gelir olarak elde edilmiş olabileceği varsayımından hareketle getirilmiş olması, bu anlayışı doğrulamaktadır. 3239 sayılı Kanunun 68.maddesiyle 1.fıkraya eklenen hükümde beyannamede yer alan başka kazançlar bulunsa bile ticari, zırai ve mesleki kazanç gelirinin maddede yazılı tutarlardan aşağı olamıyacağı yolunda bir ifade kullanılmış olmasına rağmen, maddede mükelleflerin kendilerine, eşlerine, çocuklarına, bakmakla yükümlü oldukları diğer kişilere ait olup yıllık beyannamede toplanması zorunlu olmayan vergiye tabi gelirleri iolduğunu belgelendirdikleri takdirde bu izahın geçerli sayılacağının ve tarhiyatın düzeltileceğinin kabul edilmesi, öteyandan Anayasa Mahkemesi'nin 7.11.1989 gürlü 1989/42 sayılı kararında izah olanağının bulunmaması halinin Anayasa'ya aykırı olacağı yolunda yer alan görüş karşısında beyannameye dahil bir kısım gelirlerin maddede yer alan Hayat Standardını sağlamada dikkate alınamayacağı sonucuna varılamaz. Davacının beyannameye dahil ettiği ücret gelirinin Serbest Meslek Faaliyeti nedeniyle mevcut zararını karşılamaya ve maddede öngörülen Hayat Standardı göstergeleri ile temel göstergeye göre saptanan yaşama düzeyini sağlamayada yeterli bulunduğu görüldüğünden, Hayat Standardı esasına göre yapılan tarhiyatın vergi mahkemesince onanmasında yasal isabet bulunmamaktadır.
Bu nedenlerle ...Vergi Mahkemesinin … günlü ve … sayılı kararının bozulmasına karar verildi.