MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin asıl işveren olan ... İnş. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şirketi"ne bağlı olarak çalıştığını, ancak bilgisi dışında hissedarı aynı olan ve çapraz yöneticilikler şeklinde yönetilen ailesel ve ekonomik bağlardan kaynaklı menfaat birliği olan şahısların yönettiği, tescil adresleri, ortakları ve faaliyet konuları aynı olan şirketlerden sigortalı olarak gösterildiğini, oysa ... İnş. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şirketi"nin işverenliğinde aynı iş ve işyerinde çalıştığını, bu şirketle sigortalı gösterildiği şirketler arasında organik bir bağ bulunduğunu, hiçbir hata ve kusuru olmadığı halde ... İnş. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şirketi yetkililerince iş sözleşmesine haksız olarak son verildiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil ücreti ve yıllık ücretli izin alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... İnş. ve Tic. A.Ş. ve ... İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının 28.01.2011-27.06.2011 tarihleri arasında müvekkil işverenlikte çalıştığını, istifa ederek işten ayrıldığını, başka bir hizmetinin ve alacağının bulunmadığını, davalı ... Yapı San. ve Tic. A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının 28.01.2011-18.07.2012 tarihleri arasında müvekkil işverenlikte çalıştığını, istifa ederek işten ayrıldığını, başka bir hizmetinin ve alacağının bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemişlerdir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda, özellikle Kamu İhale Kurumu kayıtları ile Ticaret Sicil Memurluğu kayıtlarından, davalılar arasında organik bağ bulunduğu, ispat yükü kendisinde olan davalılar tarafından davacının iş sözleşmesinin haklı sebeple sona erdiğinin ispat edilemediği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı, davalılar vekili süresinde temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalıların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine,
2- Taraflar arasında, davalı şirketler arasındaki hukuki ilişkinin niteliği bakımından uyuşmazlık bulunmaktadır.
Somut uyuşmazlıkta, Karayolları Bölge Müdürlüğü"nün asfalt yapım işinde formen olarak çalıştığı anlaşılan davacının Sigortalı Hizmet Döküm Cetveline göre 28.01.2011-27.06.2011 ve 1.7.2011-30.12.2011 tarihleri arasında davalılardan ... İnş. Ve Tic. A.Ş. -... İnşaat Taah. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığında ve 28.4.2012-18.7.2012 tarihleri arasında ise davalı ... Yapı San. ve Tic. A.Ş."de şirketinde çalıştığı görülmektedir. Davacı bu çalışmasının kesintisiz olduğunu iddia etmiş, Mahkemece davalılar arasında organik bağ ve birlikte istihdam olduğu kabul edilerek SHC"de belirtilen sürelere itibar edilmek suretiyle talep edilen alacaklar hüküm altına alınmıştır.
Ne var ki davalılar arasındaki hukuki ilişki konusunda yapılan araştırma eksik incelemeye dayalıdır.
Davacı, davalılardan ... İnş. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti."nin asıl işveren olduğunu, bilgisi dışında hissedarı aynı olan ve çapraz yöneticilikler şeklinde yönetilen ailesel ve ekonomik bağlardan kaynaklı menfaat birliği olan şahısların yönettiği, tescil adresleri, ortakları ve faaliyet konuları aynı olan şirketlerden sigortalı olarak gösterildiğini, oysa ... İnş. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti."nin işverenliğinde aynı iş ve işyerinde çalıştığını, bu şirketle sigortalı gösterildiği şirketler arasında organik bir bağ bulunduğunu iddia etmiş, davalı ... İnş. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. ise, davacının şirketin işçisi olmadığını ve şirket kayıtlarında adına rastlanmadığını belirtmiş, diğer davalılar da davacının kayden kendilerinde geçen çalışma süresi dışındaki çalışmalarının kendileri ile bir ilgisinin bulunmadığını, ... İnş. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile aralarında herhangi bir hukuki ilişki bulunmadığını savunmuşlardır.
Mahkemece, davacının kabul edilen hizmet süresi boyunca Karayolları Bölge Müdürlüğü"nün hangi ihale/ihaleleri kapsamında çalıştığı, davacının kapsamında çalıştığı ihale/ihaleleri Karayolları Bölge Müdürlüğü"nden hangi şirket/şirketler tarafından yüklenildiği, bu şirketler ile davalılar arasında davalıların sorumluluğunu gerektirecek hukuki bir ilişki bulunup bulunmadığı tespit edilmeli, ilgili işverenliklerle ilgili tüm ticaret sicil kayıtları ve mevcutsa aralarındaki ilişkiyi gösteren hizmet alım sözleşmesi ve ekleri gibi tespite dayanak yapılan belgeler dosya içerisinde alınmalı, tanıklar yeniden dinlenerek fiili çalışma ve şirketler arasındaki bağ hususunda beyanları alınmalı, sonucuna ve tüm dosya kapsamına göre, deliller hep birlikte değerlendirilerek davalılar arasındaki ilişki ve sorumlulukları netleştirilmelidir.
Mahkemece davalılar arasındaki hukuki ilişki titizlikle araştırılıp sorumlulukları belirlenmeden karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Mahkemenin kabul şekline göre; davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları kabul edilmesine karşın hüküm yerinde bu hususun açıkça belirtilmemesi doğru bulunmamıştır.
3- Taraflar arasında davacının fazla çalışma yapıp yapmadığı ve ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışıp çalışmadığı konusunda da uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir.
Aynı ispat kuralları ulusal bayram ve genel tatil ücret alacağı için de geçerlidir.
Somut uyuşmazlıkta, Mahkemece davacının dini bayramlar dışında ulusal bayram ve genel tatil günlerinde ve 07.00-19.00 saatleri arasında 1.5 saat ara dinlenme ile haftanın yedi günü çalıştığı kabul edilmiştir. Ne var ki, yapılan işin asfalt yapım işi olduğu ve işin niteliği ile tüm dosya kapsamı ve benzer mahiyetteki dava dosyaları dikkate alındığında, 1 Nisan-31 Kasım tarihleri arası kabul edilen yaz aylarında Mahkemece kabul edilen çalışma şekline göre çalışılabileceği ancak kış aylarında fazla çalışmanın bulunmadığı ve kış aylarına isabet eden ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışılmadığı kabul edilerek sonuca gidilmesi gerektiği kanısına varılmaktadır.
Mahkemece bu yön gözetilmeden karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 07/06/2018gününde oybirliğiyle karar verildi.