Taraflar arasındaki davadan dolayı; Yargıtay 3. Hukuk Dairesince ilk derece mahkemesi sıfatıyla verilen 12.06.2012 gün ve 2012/1 E.- 2012/2 K. Sayılı kararın onanmasını kapsayan ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"ndan çıkan 03.04.2012 gün, 2012/1345 E., 2013/412 K. sayılı ilamın, karar düzeltme yoluyla incelenmesi davacılar vekili tarafından verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla; Hukuk Genel Kurulu"nca dilekçe, düzeltilmesi istenen ilam ve dosyadaki ilgili bütün kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Temyiz ilamında yer alan açıklamalara göre 6217 sayılı Kanunun 30.maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na eklenen “Geçici madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 440.maddesinde sayılan sebeplerden hiçbirisine uygun olmayan karar düzeltme isteğinin REDDİNE, aynı Kanunun 442/3. ve 4421 sayılı Kanunun 4/b-1 maddeleri gereğince takdiren 218 TL para cezasının karar düzeltme isteyenden alınarak hazineye gelir kaydedilmesine; 492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca 50,45 TL karar düzeltme harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına mahal olmadığına, 23.10.2013 gününde oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
Dava, hâkimin hukuki sorumluluğu nedeniyle maddi ve manevi tazminatın tahsili istemine ilişkindir. Yargıtay 3. Hukuk Dairesi"nce yapılan yargılama sonucunda davanın reddine karar verilmiş ve verilen karar Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 03.04.2012 günlü kararıyla onanmıştır.
Dava, yazılı yargılama usulüne tabi olup, yazılı yargılama usulünün nasıl yapılacağı 6100 Sayılı HMK"nın 118 ve devamı maddelerinde, yazılı yargılama usulüne tabi bir davada ön incelemenin nasıl yapılacağı ise aynı Yasa"nın 137 ila 142.maddeleri arasında düzenlenmiştir. Buna göre, mahkemece; dilekçelerin karşılıklı olarak verilmesinden sonra ön inceleme duruşması yapılması (m.137), ön incelem duruşmasına tarafların meşruhatlı davetiye ile davet edilmesi (m.139), ön inceleme duruşmasının tamamlanmasından sonra ise tahkikat duruşması için yeni bir duruşma günü verilmesi (m.137/2) gerekmektedir. Sorun, ön inceleme duruşmasının yapılmasına gerek olup olmadığı ve 12.06.2012 günlü duruşmanın ön inceleme duruşması mahiyetinde olup olmadığında toplanmaktadır.
Her ne kadar, dava 1086 sayılı HUMK"nın yürürlükte olduğu 11.05.2011 tarihinde açılmışsa da, ilk derece mahkemesi görevi yapan Yargıtay 3.Hukuk Dairesi"nce tensip 6100 Sayılı HMK"nın yürürlüğe girdiği 01.10.2011 tarihinden sonra yapılmıştır. Bu durumda bundan sonraki usul işlemlerinin artık 6100 Sayılı HMK hükümlerine göre yapılması gerekmektedir. Bu anlamda, tensip zaptının da HMK hükümlerine göre düzenlenmesi ve taraflara HMK 139.maddede belirtilen meşruhatlı davetiyenin gönderilmesi gerekmektedir. Oysa, dosya kapsamından bu şekilde meşruhatlı bir davetiyenin gönderilmediği anlaşılmıştır.
Öte yandan, ikinci olarak yapılan 12.06.2012 günlü duruşmada, duruşma zaptına ön inceleme duruşmasının bittiği belirtilerek tahkikat aşamasına geçilmiş ve esas hakkında karar verilmişse de; duruşma zaptının ön inceleme duruşması mahiyetinde olmadığı anlaşılmıştır. Çünkü HMK"nın 137.maddesi uyarınca usulüne uygun olarak yapılacak bir ön inceleme duruşmasında; dava şartlarının ve ilk itirazların incelenmesi, uyuşmazlık noktalarının tam olarak tespiti, hazırlık işlemlerinin yapılması, delillerin sunulması ve toplanması için gerekli işlemlerin yapılması, tarafların sulha teşvik edilmesi gerekmektedir. 12.06.2012 günlü duruşmada bu hususları kapsayan bir ön inceleme duruşması yapılmamıştır. Kaldı ki, ön inceleme duruşmasının ilk duruşmada yapılması gerekmekteyken ikinci duruşmada bu eksiklik giderilmeye çalışılmış, yani tahkikat aşamasına geçildikten sonra tekrar ön inceleme duruşması yapılmak istenmiştir. Yine, ön inceleme duruşması tamamlandıktan sonra aynı duruşmada tahkikat aşamasına geçilmiş, böylece ön inceleme duruşması ile tahkikat aşaması birleştirilmiştir. Oysa yazılı yargılama usulüne tabi bir davada ön inceleme duruşması ile tahkikat aşaması birleştirilemez ve tahkikat duruşması için ayrı bir gün verilmesi gerekmektedir (HMK 137/2).
Nitekim Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun onama kararında da ön inceleme duruşmasının yapılmadığı kabul edilmiş, ne var ki bu husus, bozma nedeni yapılmayarak karar eleştirilerek onanmıştır. Oysa ön inceleme duruşması yapılmadan tahkikat aşamasına geçilmesi kanaatimizce kesin bozma nedenidir. Zira kanun koyucu tarafından ön inceleme duruşmasına katılmama müeyyideye bağlanmış ve ön incelemeye katılan karşı tarafın rızası olmaksızın iddia ve savunmasını değiştirip genişletilmesine imkân verilmiştir (HMK m.141)
Yukarıda açıklanan nedenlerle karar düzeltme talebinin kabulü ve kararın bozulması gerektiği kanaatinde olduğumuzdan sayın çoğunluğun görüşüne katılmıyoruz.