16. Hukuk Dairesi 2016/1975 E. , 2018/6578 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "davanın, ... çalışmaları sırasında tescil harici bırakılan taşınmazın tesciline ilişkin olduğu, davacının ... tespiti öncesinden beri sürdürdüğü zilyetlik nedenine dayanarak adına tescil talebinde bulunabileceği açıklanarak, 3402 sayılı Yasa"nın 12/3. maddesinde yalnızca hakkında tutanak düzenlenen taşınmazlarla ilgili olarak 10 yıllık hak düşürücü süre belirlenmiş olduğu, gerek 3402 sayılı Yasa"da, gerekse de 4721 sayılı Yasa"nın tescil hükümlerini düzenleyen maddelerinde, hakkında tutanak düzenlenmeyen ya da tespit harici bırakılan yerler hakkında ... öncesi nedenlere dayanılarak dava açılmasını engelleyen ya da hak düşürücü süre belirleyen yasal düzenlemenin olmadığı, mahkemenin bu yöne ilişkin gerekçesinde isabet bulunmadığı ve mahkemece; tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle sonucuna göre işin esası yönünden bir karar verilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, ... Köyü kütüğünde kayıtlı 110 ada 11 parsel nolu taşınmaz ile 110 ada 25 parsel nolu taşınmaz arasında kalan ve ... paftasında yol olarak bırakılan dava konusu taşınmazın yol kaydının iptali ile .... İli, .... İlçesi, ... Köyü kütüğünde kayıtlı 110 ada 11 parsel nolu taşınmaza eklenerek 110 ada 11 parsel nolu taşınmazın 1.588,91 metrekare yüzölçümü ile davacılar... mirasçıları adına veraset ilamındaki payları oranında tesciline karar verilmiş; hüküm, müdahiller ..., davalı ... temsilcisi, davalı ... Köy Tüzel Kişiliği temsilcisi tarafından esasa yönelik, davacı vekili tarafından vekalet ücreti ve yargılama giderleri yönünden temyiz edilmiştir.
Dava, kazanmayı sağlayan zilyetlik hukuki sebebine dayalı olarak 4721 sayılı TMK"nın 713/1. ve 3402 sayılı ... Kanunu"nun 14. ve 17. maddeleri gereğince açılan tapusuz taşınmazın tescili isteğine ilişkindir. Mahkemece, dava dışı 110 da 11 ve 25 parsel sayılı taşınmazların ortak sınırının, dava konusu yol yapılmadan önce patika yol ve ark olduğu, dava konusu taşınmaz bölümünün öncesinin yol olmadığı kabul edilerek fen bilirkişi raporuna ekli krokide sarı ile işaretli 53,97 metrekare yüzölçümlü taşınmaz bölümünün davacı ve müşterekleri adına kayıtlı 110 ada 11 parsel sayılı taşınmaza eklenmesi suretiyle tesciline karar verilmiş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece, dava konusu taşınmaz bölümünün kuzeyinde bulunan ve ... paftasında 110 ada 12 ve 24 parsel sayılı taşınmazların doğusundan geçen patika yolun kadim yol olup olmadığı ve dava konusu taşınmaz bölümünün bu yolun devamı niteliğinde olup olmadığı açıklığa kavuşturulmamıştır. Öte yandan ... sırasında tescil harici bırakılan dava konusu yer hakkında 4721 sayılı TMK"nın 713/4-5. maddeleri gereği yasal ilanlar dahi yapılıp gerekli süre beklenmeden karar verilmiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile karar verilemez. O halde; mahkemece, dava konusu yere ilişkin ... tespit tarihine en yakın tarihli uydu fotoğrafları ve önceki tarihlere ilişkin yine aynı nitelikteki uydu fotoğrafları getirtilmeli, daha sonra; yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, fen bilirkişisi ve ziraat bilirkişisinin katılımı ile yapılacak keşifte; yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın öncesi, niteliği, sınırlandırma krokisinde 110 ada 12 ve 24 parsel sayılı taşınmazların doğusundan geçen patika yolun kadim yol olup olmadığı ve davalı taşınmaz bölümünün bu yolun içerisinde olup olmadığı, zilyetliğin başlangıcı, sürdürülüş biçimi, imar-ihyaya muhtaç yerlerden ise imar-ihyanın ne zaman tamamlandığı, imar-ihyanın tamamlandığı tarihten dava tarihine kadar davacılar yararına 20 yıllık kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği süresinin dolup dolmadığı hususlarında olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, beyanlar arasındaki doğabilecek çelişkiler usulen giderilmeye çalışılmalı, ziraat bilirkişisinden çekişmeli taşınmaz bölümünün önceki ve şimdiki niteliğini, üzerindeki bitki örtüsünü, imar-ihyanın ne zaman tamamlandığını, yol olup olmadığını, tarım arazisi ise ne kadar süredir tarım arazisi olarak kullanıldığını bildirir, komşu taşınmazlarla karşılaştırmalı değerlendirmeyi içerir, çekişmeli taşınmazın değişik yönlerden çekilecek fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalı, fen bilirkişisinden ise keşfi takibe elverişli krokili rapor alınmalı, uydu fotoğraflarının ise jeodezi veya fotogrametri uzmanı bilirkişiye tevdi edilerek incelemesi yaptırılmalı, bu kapsamda çekişme konusu taşınmaz bölümü uydu fotoğraflarında gösterilmeli, bu yerin önceki ve şimdiki niteliğinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazinin kısmen veya tamamen ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine yönelik olarak rapor alınmalı, mahalli bilirkişi ve tanık beyanları bilimsel esaslara göre hazırlanmış bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, TMK"nın 713/4-5. maddeleri gereğince yasal ilanlar yapılarak üç aylık yasal ilan süresinin dolması beklenilmeli, bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Belirtilen ilkelere uygun olmayacak şekilde eksik araştırma ve inceleme ile karar verilmesi isabetsiz olduğu gibi kabule göre de; davacı çekişmeli taşınmazın 35-36 metrekare bölümüne yönelik olarak dava açmış olmasına rağmen taşınmazın 53,97 metrekarelik bölümü hakkında tescil kararı verilerek talepten fazlaya hükmedilmiş olması da isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden müdahiller ve davacıya iadesine, 13.11.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.