Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2007/9-892 Esas 2007/919 Karar Sayılı İlamı

Taraflar arasındaki “işçilik alacakları” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Kartal 3.İş Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 03.04.2007 gün ve 2006/1480-2007/291 sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 9.Hukuk Dairesinin 10.07.2007 gün ve 2007/19898-23055 sayılı ilamı ile; (“…Davacı  işçi 19.11.2001 tarihinde imzalan protokolün  geçersiz olduğunu ileri sürmüş ve 1.10.2000- 30.9.2002 tarihleri arasında yürürlükte olan toplu  iş sözleşmesinin 39.maddesinde  öngörülen  ücret artışından kaynaklanan fark  ücret isteğinde bulunmuştur. Davalı  işveren  protokolün  toplu  iş sözleşmesi  imzalayan yetkili kişiler tarafından imzalandığını ve geçerli  olduğunu  savunmuştur.
Mahkemece isteğin kabulüne karar verilmiş, hükmü davalı temyiz etmiştir.
            İşyerinde, 28.8.2000 tarihinde  sendika tarafından verilen yetkiye istinaden  16.2.2001 tarihinde imzalanan toplu  iş sözleşmesi 1.10.2000- 30.9.2002 tarihleri arasında yürürlükte kalmıştır. Toplu  iş sözleşmesini imzalayan sendika yetkililerinin bir kısmı ile işveren temsilcileri arasında 19.11.2001 tarihinde imzalanan protokolle, 1.10.2001 tarihinde yürürlüğe giren  ücret artış  hükmü tadil edilmiş ve ücret artışı  oranı düşürülmüştür. Yine 1.4.2002 tarihinde yürürlüğe girecek  olan ücret artışı hükmünde değişiklik yapılmıştır.
  Sözü edilen protokolü sendika adına imzalayanlardan 5 kişi 28.8.2000 tarihli  sendika yetki yazısında  münferiden ve müştereken  toplu  iş sözleşmesi imzalamaya yetkili kılınmışlardır. Toplu  iş sözleşmesi imzalama konusunda  verilen yetki sendika tarafından daha sonra geri alınmış değildir. Toplu  iş sözleşmesinde değişiklik  yapılması için  ise sendika tarafından   özel bir yetki verilmesine gerek bulunmamaktadır. Toplu  iş sözleşmesinde değişiklik  yapma konusunda sendika yönetim kurulunun bir karar alması da gerekmemektedir. Sendika yetkilileri tarafından anılan yetkiye dayanılarak 16.2.2001 tarihinde toplu  iş sözleşmesi imzalanmasının ardından 9 ay sonra değişen koşullara göre bazı hükümlerde değişikliğe gidildiği görülmektedir.
    Somut olayda, 19.11.2001 tarihinde toplu  iş sözleşmesini birlikte ve tek başına imzalamaya yetkili  olan  aralarında sendika genel  başkanı  işe şube yöneticisinin de bulunduğu 5 kişi protokolü sendika adına düzenlemişler ve işyerinde anılan protokol uygulanmaya başlamıştır. Bu konuda sendika ile işveren  arasında bir  uyuşmazlık ortaya çıkmamıştır.  İşçiler de  protokole yapılan uygulamaya karşı çıkmaksızın çalışmalarını sürdürmüşlerdir. Sonraki dönemlerde yeni toplu  iş sözleşmeleri imzalanmış ve işçilerin almakta oldukları  ücretleri  üzerinden  ücret artışları öngörülmüştür. Anılan sözleşmelerin imzalanması aşamalarında da 19.11.2001 tarihinde imzalanan protokolün geçersizliği sendika ile işveren arasında bir çekişme konusu olmamıştır. Böyle olunca bahsi geçen protokolün sendika adına yetkili kişiler tarafından imzalanmadığının kabulü doğru  olmaz.
 Mahkemece kararın gerekçesinde daha  önce aynı konuda kesinleşen mahkeme kararlarından söz edilmişse de, anılan protokolün  ileriye dönük  olarak sonuçlarını doğuracağı yönünde yerel mahkeme kararlarının onandığı Dairemiz  kararları da mevcuttur. Bu itibarla her dosyadaki delil durumuna göre çözüme gidilmelidir.
   Dairemizin kararlılık kazanmış  olan uygulamasına göre toplu  iş sözleşmesi imzalamaya yetkili kişiler tarafından düzenlenen protokolle toplu  iş sözleşmesi hükümlerini ileriye dönük  olarak değiştirilmesi  imkan dahilindedir. Somut olayda protokolün  ilk maddesinde 1.10.2001 tarihinde yürürlüğe girmiş olan ücret artışı hükmü tadil edilmekle bu değişiklik, geçmişe etkili olarak yürürlüğe konulamaz. Böyle olunca davacının 1.10.2001 - 19.11.2001 tarihleri arasında kalan dönem için protokolün sonuç doğurmayacağı kabul edilmeli ve anılan dönem için  ücret farkı  hesaplanarak hüküm altına alınmalıdır. Protokolün imzalandığı tarih sonrasında ise protokol hükümleri doğrultusunda yapılan işveren uygulaması yerinde olduğundan  19.11.2001 tarihi sonrası için ücret farkı  isteğinin reddine karar verilmelidir. Gerekirse bu yönde bilirkişiden ek hesap raporu alınarak bir karar verilmek üzere hükmün bozulması gerekmiştir...”) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

TEMYİZ EDEN : Davalı vekili

       HUKUK GENEL KURULU KARARI

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve direnme kararının verildiği tarih itibariyle HUMK.nun 2494 sayılı Yasa ile değişik 438/II.fıkrası hükmü gereğince duruşma isteğinin reddine karar verilip dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre ve özellikle toplu iş sözleşmesinin eki niteliğinde bulunan protokol uyarınca toplu iş sözleşmesinin yasaca cevaz verilen hükümlerinin ileriye dönük olarak değiştirilebilmesinin mümkün bulunmasına göre, Hukuk Genel Kurulu’nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.
S O N U Ç  : Davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının Özel Daire bozma kararında ve yukarıda gösterilen nedenlerden dolayı H.U.M.K.nun 429.maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, 28.11.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.