16. Hukuk Dairesi 2015/19619 E. , 2018/6481 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :... MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : ... TESPİTİNE İTİRAZ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
... sırasında ... Köyü çalışma alanında bulunan 655 ada 22, 23, 33, 201 ve 652 ada 75 parsel sayılı 35.112.00, 108.151.00, 74.308.00, 39.885,00 ve 17.101,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar Asliye Hukuk Mahkemesinde dava konusu olduğundan söz edilerek malik haneleri açık bırakılmak suretiyle tespit edilmiş; 652 ada 75 parsel sayılı taşınmaz vergi kaydı nedeniyle ... ... mirasçıları ... ve müşterekleri adına tespit edilip tutanak 1993 yılında kesinleştirilerek tapuya tescil edilmiş, 1993 yılında taşınmazın ortasından kanal ve yol geçmesi nedeniyle 3 parçaya ifraz olunarak 176 parsel kanal ve yol niteliği ile ... adına, 175 ve 177 parseller ise tapu kayıt malikleri adına tescil edilmiş ve bilahare 175 ve 177 parseller 1995 yılında satış nedeniyle dava dışı ... adına kaydedilmiştir. Davacılar ... ..., ... ve ... tarafından davalı ... .... aleyhine; davacılar ... ve ... tarafından ... aleyhine ayrı ayrı açılan men"i müdahale davaları ile davacı ... ... tarafından ... ve müşterekleri ile ... ve belediye aleyhine açılan ve ..."nın müdahil olduğu tescil davası davaya konu olan parseller hakkında tutanak düzenlenmiş olması nedeniyle ... Mahkemesine aktarılmıştır. ... Mahkemesinde davacı ... tarafından tapu kaydına dayanılarak 655 ada 33 parsele yönelik olarak açılan tespite itiraz davası ile aktarılan davalar birleştirilerek yapılan yargılama sonucunda karşı davacı ve davacı ... ve müdahil davacı ..."nın 652 ada 75 nolu parselden ifrazen gelen 652 ada 175, 176 ve 177 nolu parseller hakkında açılan davanın görevsizlik nedeniyle reddine, çekişmeli taşınmazların tutanaklarının Tapu Sicil Müdürlüğüne gönderilmesine, karar kesinleştikten sonra dosyanın görevli ve yetkili .... Asliye Hukuk Mahkemesi"ne gönderilmesine; davacılardan ..., ... ve ..."ın davalılardan ..."a yönelik olarak 655 ada 33 nolu parsel hakkında açtıkları davaların sabit olmadığından reddine, çekişmeli 655 ada 33 nolu parselin... adına ... tespit yüzölçümü ve şekli ile tespit ve tapuya tesciline; davacılardan ..."in davalılardan ... hakkında açtığı davanın kabulü ile çekişmeli 655 ada 201 nolu parselin ... tespit ve yüzölçümü şekli ve hükümde gösterilen paylarla ..., ... ve ... adına tespit ve tapuya tesciline; davacılardan ... ve ..."nun, davalılardan ... ve ... hakkında açtıkları davanın kabulü ile çekişmeli 655 ada 22 nolu parselin ... tespit şekli ve yüzölçümü ile, 1/2"şer paylarla ... ve ... adına tespit ve tapuya tesciline; davacılardan ..."ın davalılardan ... hakkında açtığı davanın kabulü ile çekişmeli 655 ada 23 nolu parselin ... tespit şekli ve yüzölçümü ile hisseli olarak ..., ... ve ... adlarına tapuya tespit ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından 652 ada 175, 176, 177 parseller ile 655 ada 33 parsele ve vekalet ücretine yönelik olarak; davacı ... ve ... mirasçıları vekili tarafından 655 ada 33 parsele yönelik olarak; ... ve arkadaşları tarafından esasa yönelik olarak temyiz; davalı ... ... ve davacı ... ... tarafından ise yargılama giderlerine yönelik olarak katılma yoluyla temyiz edilmiştir.
Mahkemece, dava konusu 655 ada 33 nolu parselin ..."a ait olduğu 35-40 yıldan bu yana ... tarafından kullanıldığı, ..."ın bu yeri kayınvalidesi ... ve ..."in akrabalarından satın aldığı, kimsenin müdahalesinin olmadığı, bu yeri ... .... ve eşi ... Hanımın kullandıklarına şahit olmadıkları, maliki ... Hanım olan sıra 47, cilt 65, sayfa 132"deki tapu kaydının 33 nolu parsele uymadığı, 23 nolu parselin ise 1983 yılından sonra tapudan satın alan ... ve kardeşleri tarafından kullanıldığı ve onlara ait olduğu, 07.02.1983 tarih ve 20 sıra nolu tapu ile 13.08.1984 tarih 34 sıra nolu tapu kayıtlarının mahalline uyduğu, 22 nolu parselin ise 1966 yılından beri .. tarafından kullanıldığı, 14.04.1983 tarih ve 16 sıra nolu tapu kaydının uyduğu, ... bu tarlayı...."dan satın aldıkları ve 1966 yılından beri ... kullandığı, 201 nolu parsele uygulanan 22.04.1985 tarih, sıra 54, cilt 287, sayfa 64"deki tapu kaydının dava konusu parsele uyduğu; Tapu kaydında ise maliklerinin ..., . .., ... olduğunun anlaşıldığı gerekçesiyle 33 parsel yönünden zilyetliğe; 22-23-201 parseller yönünden ise tapu kaydına değer verilerek yazılı şekilde tescil hükmü kurulmuş ve davacılardan ..."ın ve müdahil davacı ..."nın adı geçen davalılar aleyhine açtıkları davaya konu 175, 176, 177 nolu parseller hakkındaki ... tutanaklarının kesinleştiği gerekçesiyle, bu parseller bakımından görevsizlik kararı verilmiş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır.
Şöyle ki Mahkemece; çekişmeli 652 ada 175, 176, 177 nolu parseller (ifrazdan önce 652 ada 75 parsel) hakkındaki ... tutanaklarının kesinleştiklerinin kabulüyle bu parseller yönünden görevsizlik kararı verilmiş olup, bu taşınmazların, davacı ... .... tarafından, davalılar ... ve müşterekleri aleyhine açılan ve yargılama sırasında ... ve Belediye Başkanlığının dahil edildiği, ..."nın asli müdahil olduğu, ilk olarak Asliye Hukuk Mahkemesinin 1972/516 Esas numaralı dava dosyası ile yargılaması yapılıp, temyiz incelemesi sonucu bozulmakla aynı mahkemenin 1994/531 Esasına kaydedilerek, 09.12.1994 tarihli görevsizlik kararı ile ... Mahkemesine devredilen tescil davasının konusu oldukları, gerek dosya arasında bulunan ve tescil dosyasına hitaben düzenlenen 18.09.1973 tarihli teknik bilirkişi ...."in krokisi ve bu kroki üzerine paraf edilen 05.12.1994 tarihli fen bilirkişisi ...."ın imzalı beyanından ve gerekse de 24.10.2002 tarihli fen bilirkişisi ... tarafından düzenlenen rapor içeriğinden açıkça anlaşıldığına göre, aktarılan davanın konusu olan bu taşınmazların tespit tutanaklarının malik hanelerinin sehven doldurulduğu ve dava konusu oldukları gözden kaçırılarak tutanakların kesinleştirilmesi hukukça değer taşımaz. Buna göre ... Mahkemesi, 3402 sayılı ... Kanunu"nun 30. maddesi uyarınca gerçek hak sahibini belirlemek üzere inceleme ve araştırma yapmak zorunda olduğundan mahkemece çekişmeli taşınmazların ... tutanaklarının kesinleştiğinden bahisle Asliye Hukuk Mahkemesine görevsizlik kararı verilmesi isabetsizdir.
Öte yandan, mahkemece, .... ve ... tarafından dayanılan ve aynı zamanda çekişmeli 33 parselin ... tespitine de esas olan, Haziran 321 D. ve 47 sıra numaralı maliki ... Hanım olan ve tedavül görmeyen tapu kaydının, ..."ların davasına konu olan 33 nolu parsele ait olmadığı gerekçesiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, bu taşınmazın hemen güneyinde bulunan ve yine aktarılan davaya konu olan 23 parsel sayılı taşınmaza mahkemece de uyduğu kabul edilen davacı ... ve arkadaşlarının dayandığı 07.02.1983 tarih 20 sıra numaralı tapu kaydının kuzey hududu ... Hanım okumakta olduğu gibi, yine çekişmeli 33 parselin kuzeyinde bulunup dava konusu olmayan 37 parsel sayılı taşınmaza ... çalışmaları sırasında uygulanan tapu kaydının güney hududu (yani 33 parsel yönünü) ... Hanım okumakta olup mahkemece bu hususta bir değerlendirme yapılmaksızın, ... Hanım tapusunun bu yere ait olmadığının kabul edilmesi de isabetsizdir. Ayrıca davacı ... ve arkadaşlarının tutunduğu 07.02.1983 tarih ve 20 sıra nolu ve 13.08.1984 tarih ve 34 sıra nolu tapu kayıtları, ... .... ... Hanım"a ait 180 dönümlük sicilden gelen hisse tapuları olup, dayanak tapu kayıt miktarı 165.360 metrekare olduğu halde tapu kayıt miktarından daha az miktarlı olan 108.151,00 metrekare yüzölçümlü 23 parsel sayılı taşınmaza uyduğu kabul edilerek hüküm kurulmuş ise de, dayanak tapu kayıt miktarındaki bu eksikliğin nereden ve hangi sebepten kaynaklandığı, eksikliğin hangi parsellerde kaldığı hususları tartışılıp değerlendirilmemiştir. Yine davacılar ... ve arkadaşlarının dayanağı olan tapu kayıtlarının geldilerinden 05.12.1979 tarihli tapuya dayanarak, davacının bayii olan önceki kayıt malikleri ... ... ve ... tarafından...., .... ve ... aleyhine Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 1980/148 Esas, 1982/375 Karar sayılı dosyasında açılan ve Yargıtay denetiminden geçerek kesinleşen Men"i Müdahale davasının 28.06.1982 tarihinde yapılan keşfi sonucu fen bilirkişisi ... Sazlı tarafından düzenlenen 06.07.1982 tarihli raporda, dayanak tapu kaydının krokide 1, 2, 3, 4, 5 ile gösterilen yerlere uyduğu belirlenmiş ve eldeki davada 17.06.2002 tarihinde yapılan keşif sonucu düzenlenen 24.10.2002 tarihli fen bilirkişi raporunda da, çekişmeli 655 ada 22, 23 ve 201 numaralı parsellerin tamamının davacı ..."ın bayiine ait 05.12.1979 tarihli tapu kaydının (intikal görmekle ... tapusunun) kapsamında kaldığı belirtilmiş olduğu halde, mahkemenin gerekçesinde, raporda belirtilen bu husus da tartışılıp değerlendirilmediği gibi Asliye Hukuk Mahkemesi"nin, 1980/148 Esas sayılı dosyasında yapılan keşifte, davacı ..."ın bayiinin tapu kayıt uygulaması yapılırken "tapunun ... ... Hanım veresesi yazar, doğrudur, kuzeyini ... Hanım veresesi işler, ... Hanım"dan intikalen...."a geçmiştir" şekildeki beyanı üzerinde de durulmamıştır.
Hal böyle olunca, doğru sonuca ulaşılabilmesi için, öncelikle aktarılan davanın konusu olan 652 ada 175, 176 ve 177 parsel sayılı taşınmazların tapu kayıt malikleri yöntemince davaya dahil edildikten sonra, çekişmeli taşınmazların başında, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları ve fen bilirkişisi huzuruyla yeniden keşif yapılmalı, keşif sırasında taraflarca dayanılan ve mahkemece taşınmazlara ayrı ayrı uyduğu kabul edilen ve çekişmeli taşınmazlara uygulanan tüm tapu kayıtlarının sınırları tek tek okunup, mahalli bilirkişi ve tanıklardan okunan sınırları zeminde göstermeleri istenilmeli, gösterilen bu sınırlar kroki üzerinde işaretlenmeli, bilirkişilerce gösterilemeyen hudutlar için taraflara tanık dinletme imkanı sağlanmalı, çekişmeli 33 parsel sayılı taşınmazın kuzeyinde bulunan dava dışı 37 parsele uygulanan tapu kaydı ile güneyinde bulunan çekişmeli 23 parsel sayılı taşınmaza uyduğu mahkemece kabul edilen tapu kaydının 33 parsel yönünü ... Hanım okuduğu dikkate alınmak suretiyle,...ların tutunduğu Haziran 321 tarih ve 47 numaralı ... Hanım tapusunun çekişmeli 33 parsel sayılı taşınmazı kapsamına alıp almadığı duraksamasız olarak belirlenmeli, çekişmeli taşınmaza uyduğunun anlaşılması halinde ... Hanım"ın dosya arasında bulunan veraset ilamına göre 1914 tarihinde öldüğü ve tapunun intikal görmediği dikkate alınarak, taşınmazın kim tarafından ne zamandan beri ne surette kullanıldığı, özellikle Asliye Hukuk Mahkemesinin 1980/148 Esas sayılı men"i müdahale davasının yapılan keşfinde, davacı ..."ın tutunduğu 07.02.1983 tarih ve 20 sıra nolu tapunun geldisi olan 05.12.1979 tarihli bayiine ait tapu kayıt uygulaması yapılırken" tapunun kuzeyi .... Hanım veresesi ..., .... Hanım veresesi işler, ... Hanım"dan intikalen..."a geçmiştir" şekildeki beyan üzerinde durularak 3402 sayılı Yasa"nın 13/B-c maddesi gereğince bu tapunun hukuki değerini kaybedip kaybetmediği tereddütsüz olarak belirlenmeli; yine davacı ... ve arkadaşlarının tutunduğu 07.02.1983 tarih ve 20 sıra nolu ve 13.08.1984 tarih ve 34 sıra nolu, ... ... .... Hanım"a ait 180 dönümlük sicilden gelen 165.360 metrekare yüzölçümlü tapu kaydının kapsamı tereddütsüz olarak belirlenmeli, bu belirleme yapılırken davacı ..."ın bayii olan ... .... ve ... tarafından davalılar ..., .... ve ... aleyhine Asliye Hukuk Mahkemisinin 1980/148 Esas, 1982/375 Karar sayılı dosyasında açılan ve Yargıtay denetiminden geçerek kesinleşen, Men"i Müdahale istemli dava dosyasına hitaben düzenlenen 06.07.1982 tarihli fen bilirkişi raporu ile kadastral paftanın çakıştırılması fen bilirkişisinden istenerek, taraflar arasında kesin hüküm oluşturan ilamın kapsamı tereddütsüz olarak belirlenmeli, özellikle kadastral kroki ile men"i müdahale davasına ait kroki çakıştırılarak, Men"i Müdahale davasına ait krokiye göre 33 parselin güneyde yer alan bir bölümünün de ..."a ait tapu kaydı kapsamında yer alan bölüme ait olup olamayacağı da değerlendirilmeli ve tapu kaydının kapsadığı alan belirlenerek, uyduğu belirlenen alanın kayıt miktarından daha az bir yer olduğunun anlaşılması halinde, dayanak tapu kayıt miktarındaki bu eksikliğin nereden ve hangi sebepten kaynaklandığı hususları da tartışılıp değerlendirilmeli; mahkemece çekişmeli 201 parsel sayılı taşınmaza uygulanan 22.04.1985 tarih ve 54 sıra numaralı tapu kaydının, hasımsız tescil ilamı ile oluşan 03.01.1952 tarih ve 7 sıra numaralı kayıttan geldiği dikkate alınarak, bu tapu kaydının kayıt maliki ile akdi ve külli halefleri dışındaki kimseleri bağlamayacağı da düşünülmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek, yazılı şekilde karar verilmiş olması isabetsiz olduğu gibi, kabule göre de Asliye Hukuk Mahkemesinin 1980/148 Esas, 1982/375 Karar sayılı men"i müdahale dosyasında davalı ... aleyhine açılan davanın reddine karar verildiği ve karar kesinleşerek taraflar arasında kesin hüküm oluşturduğu; davalı ... tarafından, davacı ... adına tesciline karar verilen çekişmeli 23 parsel sayılı taşınmaz hakkında açılan bir dava da bulunmadığı ve yine davalı ..."ın 23 parsel sayılı taşınmaza yönelik bir müdahalesinin bulunduğu da ispatlanamadığı halde, davalı ... aleyhine açılan davanın kabulüne karar verilerek, aleyhine yargılama giderine ve vekalet ücretine hükmedilmesi dahi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edenlere ayrı ayrı iadesine, 08.11.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.