10. Hukuk Dairesi 2019/4656 E. , 2019/7313 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
No : 2015/583-2019/139
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün davalı kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- İstem, 01.07.1984-01.09.1999 tarihleri arasında davalı işverene ait işyerinde hizmet akdine tabi olarak geçmesine karşın davalı Kuruma bildirilmeyen çalışma sürelerinin tespitine ilişkindir. 28.08.1990-28.02.1992 döneminde askerlik ödevini yerine getiren davacının talebi Mahkemece 01.04.1988-01.09.1999 tarihleri arasında askerlik dönemi dışlanmak suretiyle kabul edilmiştir.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesi olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
Eldeki davada, dinlenen davacı, davalı ve bordro tanıklarının beyanlarından, taraflar arasındaki çekişme konusu tarihlerde davacının askerlik dönemi dışında kalan sürelerde hizmet akdine tabi çalışma olgusunun kanıtlandığının belirgin bulunmasına karşın, askerliğe hazırlık ve terhis sonrasında kabul edilebilir makul süre belirlenmeli ve bu dönemler hizmet süresinden dışlanarak hüküm kurulmaması isabetsizdir.
3- Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 297. maddesinin (2). fıkrasında “hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, mümkünse sıra numarası altında açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir”, hükmü öngörülmüş olup, davacının talep konusu dönemde davalı işveren tarafından bildirimlerinin bulunması karşısında infazda tereddüt oluşturacak şekilde bildirimler dışlanmadan hüküm kurulması, diğer taraftan mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verildiği ancak vekalet ücreti ve yargılama giderleri yönünden verilen karara uygun hüküm kurulmaması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Ne var ki; bu aykırılığın giderilmesi, yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, karar bozulmamak, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun Geçici 3. maddesi delaletiyle 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun 438. maddesi uyarınca düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ: 1-Hükmün tespite ilişkin ilk fıkrasının silinerek yerine “Davacının davalı ...’e ait davalı işyerinde 01/04/1988-21/08/1990 ile 06/03/1992-01/09/1999 tarihleri arasında kuruma bildirimi yapılan sürelerin dışlanması suretiyle hizmet akdi ile asgari ücret ile çalıştığının tespitine, fazlaya ilişkin istemin reddine,” kelimelerinin yazılmasına,
2- Hüküm fıkrasının 4. bendinin silinerek yerine “Davacı tarafından yapılan 776,35 TL posta giderinin kabul ve ret oranına göre 569,30 TL’sinin davalılar SGK ve ...’den alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına, 36,80 TL başvuru ve peşin harcın ise davalı kurum SGK harçtan muaf olduğundan, davalı ...’den alınarak davacıya verilmesine,” kelimelerinin yazılmasına,
3- Hüküm fıkrasının 6. bendinin devamına, “...davalı SGK vekille temsil edildiğinden karar tarihindeki AAÜT’ne göre hesaplanan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı SGK’ya ödenmesine” kelimelerinin yazılmasına ve hükmün bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 10.10.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.
