Mahkemesi : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
No : 2017/654-2017/1005
Mahkemesi : İskenderun 1. İş Mahkemesi
No : 2015/560-2016/789

Dava, hizmet ve prime esas kazancın tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen dair verilen karara karşı davacı vekili, davalı vekili ve feri müdahil Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, feri müdahil Kurum vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine ve davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın temyizen incelenmesi davalı şirket ve feri müdahil kurum avukatları tarafından istenmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı vekili, davacının, davalıya ait ... Koleji ünvanlı işyerinde 01.06.2014 - 15.09.2014 tarihleri arasında genel müdür sıfatı ile aylık net 5.000,00 TL ücret karşılığı çalıştığını ve lise bölümünün eksiklik nedeni ile açılamaması üzerine 15.09.2014 - 15.06.2015 tarihleri arasında aylık net 2.000,00 TL ücret karşılığı çalıştığını ve sigortalılık işlemlerinin yapılması ile ücretlerinin ödenmesini istemesi üzerine işine son verildiğini belirtmek sureti ile davacının, davalı işverene ait işyerinde 01.06.2014 - 15.06.2015 tarihleri arasında kesintisiz olarak çalıştığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II-CEVAP:
Davalı vekili, davacının, davalı bünyesinde hizmet akdine dayalı olarak veya bir başka sebep ile süreli veya süresiz herhangi bir görev ile çalışmadığını, davacı tarafın iddialarının gerçeğe ve hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, davacının; davalının faaliyette bulunduğu binada daha önce faaliyette bulunan ... Koleji çalışanı olduğunu ve eğitim döneminin sona ermesine rağmen para alacaklarını tahsil etmesi amacı ile binanın bir odasının ... Koleji çalışanları tarafından kullanılmasına müsaade edildiğini, davacının yurt dışında bulunan davalı büyük ortağının ricası ile zaman zaman onun şahsi işlerine yardımcı olmak maksadı ile hareket ettiğini, üniversite mezunu ve emekli statüsünde olan davacının iddiaları ile ilgili olarak ...’na başvurması gerektiğini belirtmek sureti ile davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Feri müdahil vekili, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI:
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece davanın kısmen kabulüne,
Davacının ... sicil numaralı davalı iş yerinde 01/06/2014 tarihinden 14/09/2014 tarihine kadar kesintisiz, günlük 69,30 TL ücret ile çalıştığının tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine,” karar vermiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
Davacı vekili, ilk celse sunulan 2015 Ocak ayı ödemelerini gösterir listenin 46. sırasında davacının yer aldığını ve liste içeriğinin banka hesap hareketleri ile örtüştüğünü, davacının çalışmasının Mahkeme tarafından kabul edilmeyen dönemde eğitim danışmanı olarak kendisine bir oda verildiğinin bir kısım tanıklar tarafından beyan edildiğini, davalı şirkete bağlı olarak çalışan tanıklar ile bordro tanıklarının ortak bir ağız kullandıklarını ve yargılama safahatında sunulamayan davacının 2014 - 2015 eğitim döneminde çalıştığını gösterir facebook sitesine ait bazı fotoğrafların da değerlendirilmesi gerektiğini istinaf başvuru sebepleri olarak ileri sürmüştür.
Davalı vekili, davacının çalışma olgusunu ispat edemediğini, işyeri tanıtım dönemi olan 01.06.2014 - 15.09.2014 tarihleri arasında hizmet akdi ile davacı dahil istihdam edilen hiçbir personel olmadığını, lise bölüm müdürü olarak çalıştırılması planlanan davacının; lise bölümünün açılmaması nedeni ile fiili imkansızlıktan ötürü çalışmaya başlatılamadığını ve banka kayıtlarının da davacının 01.06.2014 - 15.09.2014 tarihleri arasında çalıştığını göstermediğini ve bu dönemin; tanıtım ve personel araştırma dönemi olduğunu istinaf başvuru sebepleri olarak ileri sürmüştür.
Feri müdahil vekili, resen araştırma ilkesinden gelen özen gereği sağlıklı bir araştırma yapılmadan karar verildiğini ve 6100 sayılı Kanunun 124 ve 6552 sayılı Kanun ile 5521 sayılı Kanuna eklenen 7/son maddesi uyarınca Kurumun davalı konumundan çıkarılması ve feri müdahil konumuna alınması gerektiğini istinaf başvuru sebepleri olarak ileri sürmüştür.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İskenderun 1. İş mahkemesinin 10.08.2016 tarih ve 2015/560 esas - 2016/789 karar sayılı kararının hmk"nin 353/1-b maddesinin (2) numaralı alt bendi uyarınca kaldırılmasına ve esas hakkında yeniden karar verilmesine,
Davanın kısmen kabulü ile davacının, davalı işverene ait 1066605.031 sicil numaralı işyerinde, bildirim yapılan 15.09.2014 tarihindeki bir günlük süre dışında 01.06.2014-15.06.2015 tarihleri arasında günlük 69,30 TL ücret karşılığı hizmet akdi ile çalıştığının tespitine,
Davalı vekili ile feri müdahil vekilinin, İskenderun 1. İş Mahkemesinin 10.08.2016 Tarih ve 2015/560 Esas - 2016/789 Karar sayılı kararına yönelik istinaf başvurularının, HMK"nin 353/1-b maddesinin (1) numaralı alt bendi uyarınca esastan reddine, karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı ve feri müdahil kurum vekilleri istinaf gerekçelerini tekrar ederek ve kararın hatalı olduğunu beyan ederek kararın bozulmasını istemişlerdir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Davacı tarafça, 01.06.2014 - 15.09.2014 tarihleri arasında davalıya ait ... Koleji ünvanlı işyerinde hizmet akdi ile çalıştığının tespiti istenmişse de, incelemeye konu dosya kapsamından; davacının 15.09.2005 tarihinden itibaren 4-c kapsamında emekli aylığı aldığı anlaşılmıştır.
Davanın yasal dayanağı, 5510 sayılı Kanunun Geçici 14/1-a. maddesi ile 506 sayılı Kanunun 3/II-C maddesidir. 506 sayılı Kanunun 3/II-C maddesinde kanunla kurulu sosyal güvenlik kurumlarından malûllük veya emekli aylığı almakta iken bu Kanuna tabi sigortalı bir işte çalışanların 78’inci maddeye göre belirlenen prime esas kazançları üzerinden 63’üncü madde hükmüne göre sosyal güvenlik destek primi kesileceği, bunlardan kendi kanunlarına göre görev malûllüğü aylığı bağlanmış olanlar Kurumdan yazılı istemde bulundukları takdirde, haklarında istem gününü izleyen aybaşından itibaren malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarının da uygulanacağı öngörülmüştür.
Davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Kanun"un Geçici 14/1-a maddesi "Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce iştirakçi veya sigortalı olanlar, vazife malûllüğü, malûllük ve yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlar ve bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışmaya devam edenler hakkında; bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında çalışmaya başlayanlar hariç olmak üzere sosyal güvenlik destek primine tabi olma bakımından bu Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerinin uygulanmasına devam edilir. Ancak; a) Bu Kanun"un 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışanlar için sosyal güvenlik destek primi oranı 80"inci maddeye göre tespit edilen prime esas kazançlar üzerinden 81 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen prim oranına yüzde 30 oranının eklenmesi suretiyle bulunan toplamdır. Yüzde 30 oranının dörtte biri sigortalı, dörtte üçü işveren hissesidir. Bu kapsamda sayılan kişilerden sosyal güvenlik destek primine tabi olanların prim ödeme yükümlüsü bunların işverenleridir. Bunlar hakkında sadece iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulanır.” hükmüne amirdir.
506 sayılı Kanunun 63/A bendi hükmüne göre yaşlılık aylığı almakta iken çalışmaya başlayanların yaşlılık aylıkları bu çalışma olgusuna dayalı ve onunla sınırlı olarak kesilmektedir. Ancak aynı Kanunun 63/B bendi kapsamında sigortalının istemi bulunması halinde sigortalı adına sosyal güvenlik destek primi ödenerek veya sigortalı adına tüm sigorta kollarından prim ödenmesi durumunda bunun sigortalının aylığı kesilmeden çalışma tercihini gösterdiği kabulüyle aylığı kesilmeden çalışmaya devam etmesi mümkündür.
HMK m. 31 gereğince, Hâkim, uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabilir; soru sorabilir; delil gösterilmesini isteyebilir. Davaya konu talebin somutlaştırılmaması halinde önce hâkim, m. 31 ve 119/1-e gereğince davayı aydınlatma ödevi ve ön incelemedeki görevi gereği, somut olmayan hususların belirlenmesini davacıdan istemeli, gerekirse tarafa açıklattırma yaptırmalı, bu eksiklik giderildikten sonra yargılamaya devam etmelidir.
Yukarıda açıklanan maddi ve hukuki ilkeler çerçevesinde, 15.09.2005 tarihinden itibaren 4-c kapsamında emekli aylığı almakta iken, 01.06.2014 - 15.09.2014 tarihleri arasında hizmet akdi ile çalıştığının tespitini talep eden davacı için, mahkemece davayı aydınlatma ödevi gereği 506 sayılı Kanunun 63. maddesinin son fıkrasının, sigortalılara 506 sayılı Kanunun 63. maddesinin A ya da B bendinden yararlanmak için bir tercih hakkı tanıdığı nazara alınmalı, edinilen bilgi ve elde edilecek sonuca göre karar verilmelidir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek, eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı ve fer"i müdahil Kurum vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun kabulüne ilişkin kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının yukarıda açıklanan nedenlerle HMK’nın 373/2 maddesi gereği temyiz edilen kararın sair hususlar incelenmeksizin, BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 09/10/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.