MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalılar ... Sigorta A.Ş. ile ... Beton Sanayi ve Ticaret A.Ş. vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, davalıların işleteni, sürücüsü ve trafik sigortacısı olduğu aracın karıştığı kazada müvekkilinin yaralandığını ve malul kaldığını açıklayıp 60.911,80 TL maddi, 25.000,00 TL manevi tazminatın tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece toplanan delillere göre; davalı ...Ş. aleyhine açtığı konusuz kalan maddi tazminat talebini içerir dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, diğer davalılara yönelik maddi tazminat talebini içerir davasının kabulü ile 40.185,80 TL maddi tazminat ile 15.000,00 TL manevi tazminatın tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı ...Ş. vekili ile davalı ... Beton Sanayi ve Tic. A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı ...Ş. vekili ile davalı ... Beton Sanayi ve Tic. A.Ş. vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine, karar vermek gerekmiştir.
2-Dava trafik kazası nedeniyle cismani zarara dayalı maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davacı vekili, meydana gelen kaza nedeni ile müvekkilinin cismani zarara uğradığını açıklayıp tazminat talebinde bulunmuş, yargılama sırasında zarara neden olan aracın sigorta şirketince ödeme yapıldığı ve davacı taraf ile
sulh olunduğu belirtilmiş, mahkemece yapılan ödemenin tazminat miktarından indirilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Müteselsil borçlarda, alacaklının borçlulardan biri ile ibra sözleşmesi yapması halinde durumun özelliği veya borcun niteliği diğer borçlularında borçtan kurtulmalarını gerektirebilir. (BK.nin 145/2 mad.) O halde, ibra sözleşmesinin müteselsil borçlulardan biri ile yapılması halinde, ibra edilen miktarın diğer alacaklılar içinde geçerli olması, bu hususun ibra sözleşmesinden anlaşılmasına bağlıdır. (HGK.nin 16.6.2004 gün 2004/11-359 Esas 2004/366 Karar)
Davaya son veren taraf işlemleri 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun (HMK) 307-315 maddeleri arasında düzenlenmiştir. Buna göre sulh da davaya son veren taraf işlemlerindendir.
Somut olayda, yargılama aşamasında davacı vekili ile davalı ... şirketi arasında "Sulh Protokolü" başlıklı sözleşmede, “...dava dosyasına binaen davacı ... Gürsel"in maluliyetten kaynaklanan zararın giderimi amacı ile...aşağıdaki koşullarda anlaşmaya varılmıştır. 18.735,00 TL asıl alacak, 2.250,00 TL vekalet ücreti, 730,00 TL yargılama gideri, 466,00 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 22.181,00 TL davacı vekilinin...hesabına ödenecektir. İş bu ödeme ile birlikte ... Sigorta A.Ş. dava konusu poliçeden kanaklanan sorumlu olduğu limitlerini ve ferilerini... ödediğinden, davacı ...Ş. ve sigortalı açısından dava konusu poliçeler kapsamında ileri sürdükleri tüm hak ve alacaklarından feragat edecek ve dava feragat ile sonlandırılacaktır." şeklinde düzenlenme yapılmıştır.
Davacı taraf tam teselsülde olduğu gibi, zararının tümünün tazminini müteselsil borçluların hepsinden isteyebileceği gibi, birisinden de isteyebilir. 818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 145. maddesi (T.B.K. 166. md.) hükmüne göre, sorumlulardan birinin zararı ödemesi halinde, diğerleri bu oranda borçtan kurtulurlar. Ancak müteselsil borçluların borçtan tamamen veya kısmen kurtulabilmeleri, alacaklının bilfiil tatmin edilmiş olması halinde söz konusudur. Bunun aksinin kabul edilebilmesi için ya alacaklının teselsülden açıkça feragat etmiş olması yahut da böyle bir feragatin durumdan kesin olarak anlaşılması lazımdır. Yine, Borçlar Kanunu"nun 147. maddesinde (T.B.K. 166.), rücu hakkından yararlanan müteselsil borçlulardan her birinin ödediği miktar oranında alacaklının haklarına halef olacağı ve alacaklının diğerleri zararına, müteselsil borçlulardan birinin durumunu iyileştirdiği takdirde bu fiilin neticelerini şahsen tahammül edeceği düzenlenmiştir.
Somut olayda; davacı vekili tarafından, zarardan müteselsilen sorumlu olan araç maliki, sürücü ve araç sigortacısına karşı dava açılmış; dava devam ederken davacı vekili tarafından davalı ... şirketi borçtan tamamen ibra edilmiştir.
Açıklanan hukuki ve maddi vakıalar karşısında mahkemece; yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler, yapılan ödeme ve sulh sözleşmesi de dikkate alınmak suretiyle, davacı tarafından verilen 20.01.2015 tarihli ibranamenin diğer davalı araç maliki /sigortalı ... Beton Sanayi ve Tic. A.Ş."ye etkisi ve sirayet edip etmeyeceğinin değerlendirilmesi; değerlendirme yapılırken, davalı ... şirketi tarafından kaza tarihindeki teminat limitinin altında bir ödeme yapılsa da, kaza tarihi itibari ile trafik sigortası teminat limitinin 250.000,00 TL olduğunun gözetilmesi gerekmesine göre yargılama sırasında yapılan sulh sözleşmesinin davalıların hukuki durumlarının takdir edilmesinde değerlendirilmesi gerekirken, eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir.
3-Sebepsiz zenginleşmenin ve mükerrer ödemenin önlenmesi amacı ile dava konusu kaza nedeni ile davacıya, indirime tabi ödeme olup olmadığının araştırılması, indirime tabi bir ödeme var ise bunun tazminattan indirilmesi gereklidir. Mahkemece Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan davacıya, indirime (rücuya) tabi ödeme olup olmadığının araştırılması, varsa ödemenin niteliği, hesaplanan tazminattan indirilmesi gerekip gerekmediğinin araştırılarak sonucuna göre bir karar verilmek üzere hükmün bozulmasına karar vermek gerektirmiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekili ile davalı ... Beton Sanayi ve Tic. A.Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekili ile davalı ... Beton Sanayi ve Tic. A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Beton Sanayi ve Tic. A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... Sigorta A.Ş. ile ... Beton Sanayi ve Ticaret A.Ş."ye geri verilmesine, 24/10/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.