10. Hukuk Dairesi 2019/506 E. , 2019/7252 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
No : 2016/78-2016/201
Dava, ek ödemelerden yapılan prim kesintisinin iadesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerekçelere göre sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Davanın yasal dayanağının, 5510 sayılı Yasa"nın 80/c, 506 sayılı Yasa"nın 77. maddeleri ile 27.06.1989 tarihli 375 sayılı KHK olduğu gözetilerek davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekildeki gerekçe ile hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Ne var ki; bu aykırılığın giderilmesi, yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, karar bozulmamalı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun Geçici 3. maddesi delaletiyle 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 438.maddesi uyarınca düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ: Hükmün gerekçesinin son paragrafı silinerek yerine, “Dosya içindeki kayıt ve belgelerden; davacının 03.03.2009-2012/Ocak arası dönem için ek ödemelerden yapılan kesintileri talep ettiği, davacının 2007/9 döneminden, kadroya geçtiği (4/1-c) 2011/8 dönemine kadar 506 sayılı Yasa ve 5510 sayılı Yasa"nın 4/1-a maddesi kapsamında ebe hemşire olarak çalıştığı, davacıya yapılan ek ödemelerden davalı Kurumca prim kesintisi yapıldığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık; ek ödemelerden sigorta prim kesintisi yapılıp yapılmayacağı hususunda toplandığından, uyuşmazlığın, 1.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Yasa öncesi ve sonrasına ilişkin düzenlemelere göre irdelenmesi gerekecektir.
Davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Yasa"nın 80/c, 506 sayılı Yasa"nın 77. maddeleri ile 27.06.1989 tarihli 375 sayılı KHK"dir.
5510 sayılı Yasa"nın yürürlük tarihinden önce uygulanması gereken 506 sayılı Yasa"nın 77/b, c maddesine göre; "prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkaktan sigortalılara o ay içinde ödenenlerin", "idare veya kaza mercilerince verilen karar gereğince (a) ve (b) fıkralarında yazılı kazançlar niteliğinde olmak üzere sigortalılara o ay içinde yapılan ödemelerin," brüt toplam primlerin hesabında dikkate alınır. Sigorta primleri hesabına katılmayacak istisnalar aynı maddede; yolluklar, çocuk ve aile zamları, ölüm, doğum ve evlenme yardımları ile ayni yardımlar olarak açıkça gösterilmiştir.
27.06.1989 tarihli ve 375 sayılı KHK"nin EK:3 maddesi " ek ödemenin hak kazanılmasında ve ödenmesinde aylıklara ilişkin hükümler uygulanır ve bu ek ödeme damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz" hükmüne haiz olup, ek ödemeden prim kesintisi yapılmayacağına ilişkin açık bir düzenleme getirmediğinden uygulanabilirliği bulunmamaktadır.
5510 sayılı Yasa"nın 80. maddesinde prime esas kazançların nasıl hesaplanacağı düzenlenmiş ve aynı maddenin c bendinde "...Diğer kanunlardaki prime esas tutulmaması gerektiğine dair muafiyet ve istisnalar bu Kanunun uygulanmasında dikkate alınmaz" hükmü öngörülmüştür. Bu düzenleme uyarınca zaten 375 sayılı KHK"nın uygulanması söz konusu olmayacaktır.
11.10.2011 tarihli 666 sayılı KHK "nın 1. maddesi ile 375 sayılı KHK"ye eklenen ek 9 maddesi ise " ..Kadro karşılığı sözleşmeli personel ile 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (II) sayılı cetvele dahil pozisyonlarda istihdam edilen sözleşmeli personel hariç olmak üzere, çeşitli statülerde istihdam edilen sözleşmeli personele, çalıştıkları birim ve bulundukları pozisyon unvanı itibarıyla aynı veya benzer unvanlı memur kadrosunda çalışan, hizmet yılı ve öğrenim durumu aynı olan emsali personel için belirlenmiş olan ek ödeme oranını aşmamak üzere, statüleri ile mali haklar kapsamında yapılan her türlü ödemeler dahil almakta oldukları toplam ödeme tutarları gibi kriterler birlikte veya ayrı ayrı dikkate alınarak bu madde hükümleri çerçevesinde ek ödeme yapılıp yapılmayacağını, yapılacak ek ödeme oranını sözleşme ücreti ile ilişkilendirilmeksizin belirlemeye, Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulu yetkilidir. Bu ödeme tutarı damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve sigorta prim kesintisine tabi tutulmaz. " hükmü getirilmiş ve bu maddenin yürürlüğü 666 sayılı KHK"nin 8. maddesinde 15/1/2012 tarihinde yürürlüğe gireceği düzenlenmiş olup, davacının 5510 sayılı Yasa"nın 4/1-c maddesi kapsamında çalışmaya başladığı tarih dikkate alındığında ilgili düzenlemenin de somut olayda uygulanma yeri bulunmadığından davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.” ibarelerinin yazılmasına ve hükmün bu şekilde DÜZELTİLEREK ONANMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 09.10.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.