16. Hukuk Dairesi 2018/4724 E. , 2018/6354 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :... MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : ... TESPİTİNE İTİRAZ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; “davacıların murisi...’in çekişmeli taşınmazdaki payının tespit tutanağında belirtilenden daha fazla olduğunu kanıtlamak üzere davacı tarafa imkan tanınması, bu husustaki delillerinin sorulup saptanması, toplanmış ve toplanacak deliller birlikte değerlendirildikten sonra davacıların murisi ...’in tespitte belirtilenden daha fazla payının olduğunun ispatlanamaması halinde ... adına tespit edilen 1/2 payın kendisinin kabulü doğrultusunda davacılar adına tapuya tesciliyle yetinilmesi” gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, dava konusu 116 ada 1 parsel sayılı taşınmazın ... tespitinin iptali ile tamamı 5802 pay kabul edilerek 2908 payın davalı ... adına, 1447’şer payın davacılar ... ve ... adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili ile davalı ... vekili tarafından ayrı ayrı temyiz edilmiştir.
Mahkemece, ... çalışmaları sırasında çekişmeli taşınmazın yarı payının davalı ..., yarı payının ise davacıların babası ... adına tespit edildiği ve davacıların babası ...’in çekişmeli taşınmazdaki payının yarıdan fazla olduğunun davacı tarafça kanıtlanamadığı kabul edilerek yazılı şekilde karar verilmiş ise de, yapılan inceleme, araştırma ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Somut olayda Mahkemece Yargıtay bozma ilamına uyulmuştur. Yargıtay bozma ilamına uyulmakla taraflar yararına usuli müktesep hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozma ilamında işaret edilen hususların tam ve eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Ne var ki mahkemece bozma ilamına uyulduğu halde bozma ilamının gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Hükmüne uyulan bozma ilamında, çekişmeli taşınmazın fen bilirkişi raporunda sarı renkle gösterilen bölümünün davalı ...’nin kocası ...’a, bu bölümün dışında kalan kısımların ise kök muris ...’un evlatları ..., ... ve ....’a ait olduğu, ...’in payını çocukları olan davacılara bağışladığı, davalı ...’nin kocası ...’ın ise evli ve çocuksuz ölümüyle mirasının 1/2’sinin eşi olan davalı ...’ye, 1/2’sinin ise ...’ın kardeşlerine kaldığının sabit olduğu, uyuşmazlığın ...’in payının tespitte belirtilen 1/2’den fazla olup olmadığı noktasında toplandığı belirtilmiş ve bu konuda ayrıntılı inceleme ve araştırma yapılması gereğine değinilmiştir. Ne var ki, mahkemenin bu konuda yaptığı inceleme ve araştırma hüküm kurmaya elverişli ve yeterli değildir. Mahallinde yapılan keşifte dinlenen yerel bilirkişiler ve tespit bilirkişileri, davacıların babası ...’in çekişmeli taşınmazdaki payının 1/2’den fazla olduğunu, çünkü ...’in kardeşi olan ...’ın komşu köy olan Kılıçlı Köyü’nde babasından kalma taşınmazları bulunduğunu, kök murisin sağlığında ..., ... ve ... arasında taksim yapıldığını belirtmişler ancak maddi olaylara dayalı ayrıntılı açıklamada bulunmamışlardır. Buna rağmen mahkemece ..., ... ve ... arasında gerçekten taksim yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise taksim sonucu bu taşınmazın kime düştüğü, diğer hissedarlara hangi taşınmaz ya da taşınmazların isabet ettiği, ...’ın bu taşınmazdaki payına karşılık komşu köyden taşınmaz alıp almadığı hususları üzerinde yeterince durulmamış, yerel bilirkişi ve tespit bilirkişilerinden bu konuda ayrıntılı ve somut olaylara dayalı bilgiler alınmamış, her iki tarafça bildirilen tanıklar yöntemine uygun şekilde davetiye ile keşif mahalline çağrılıp dinlenmemiş, ..., ... ve ... adına taksimen tespit edilen başka taşınmazlar bulunup bulunmadığı belirlenmeden yetersiz bir incelemeyle karar verilmiştir. Öte yandan, yerel mahkemenin taksim hususundaki kabul ve değerlendirmeleri de kendi içerisinde çelişkiler taşımaktadır. Şöyle ki, mahkeme kararının gerekçesinin bir bölümünde ...’ın yapılan taksim neticesinde miras payını komşu köy olan Kılıçlı Köyü’nden aldığı belirtilmesine rağmen, kararın sonuç kısmında ...’ın taşınmazdaki payını davacıların babası ...’e bıraktığına dair bilirkişi beyanlarına itibar edilmediği belirtilmiştir. Mahkeme kararının gerekçesi görüleceği üzere kendi içerisinde çelişkili olup, hangi gerekçeyle yazılı şekilde karar verildiği de açık ve net olarak anlaşılamamaktadır.
Hal böyle olunca sağlıklı bir sonuca varılabilmesi için, öncelikle ..., ... ve ... adına ... sırasında tespit edilen başka taşınmaz yada taşınmazlar bulunup bulunmadığı hususu mahalli Tapu Müdürlüğü’nden sorularak, varsa bu taşınmazların ... tespit tutanakları ve dayanakları getirtilmeli, dosya bu şekilde ikmal edildikten sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek üç kişilik yerel bilirkişi kurulu, tespit bilirkişilerinin tümü ve taraf tanıkları ile bir fen bilirkişisinin huzuruyla keşif yapılmalıdır.
Yapılacak keşifte, yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından çekişmeli taşınmazın kime ait olduğu, ..., ... ve ... arasında herhangi bir taksim yapılıp yapılmadığı, taksim yapılmışsa hangi tarihte ve ne şekilde yapıldığı, çekişmeli taşınmazın yapılan taksimde kime düştüğü, diğer hissedarlara taksim sonucunda hangi taşınmaz ya da taşınmazların isabet ettiği, taksim anlaşmasının bozulup bozulmadığı, taraflar arasında taşınmazın kullanımına ilişkin olarak tespit tarihine kadar herhangi bir uyuşmazlık çıkıp çıkmadığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, bilirkişi ve tanık beyanları arasında çelişki olduğu takdirde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişki giderilmeli, tespite aykırı sonuca ulaşılması halinde tespit bilirkişileri tanık sıfatıyla dinlenilmeli, toplanan delillerin birlikte değerlendirilmesi sonucunda davacıların babası ...’in çekişmeli taşınmazda tespitten daha fazla payının olduğunun davacı tarafça kanıtlanamaması halinde ... adına tespit edilen 1/2 payın kendisinin kabulü gözönüne alınarak davacılar adına tesciliyle yetinilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek ve hükmüne uyulan bozma ilamının gerekleri tam olarak yerine getirilmeden yazılı şekilde karar verilmiş olması isabetsiz olduğu gibi, kabule göre de, üçüncü kişi...’ten satın alınan ve fen bilirkişi raporunda sarı renkle gösterilen kısma yönelik olarak davalı ... tarafından bağımsız bir hak talebiyle açılmış herhangi bir dava bulunmadığı halde davalı ...’ye ... tespitindeki payından daha fazla pay verilmesi, ayrıca aleyhine herhangi bir hüküm kurulmadığı halde davalı ...’nin harç, yargılama giderleri ve vekalet ücretinden sorumlu tutulması, yine ... tespitinin iptali yerine tespit tutanağının iptaline karar verilmesi de isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edenlere ayrı ayrı iadesine, 05.11.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.