MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Dava dilekçesinde, kamulaştırmasız el atma nedenine dayalı olarak .... parsel sayılı taşınmaz bedelinin faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz istemlerinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı vekili dava dilekçesinde, davacı adına kayıtlı ....sayılı taşınmazın davalı idarece 2006 yılında Afyon-Konya karayolu yapımı sırasında 362 m² lik bölümüne el atıldığını belirterek, bedelinin tespit edilerek faiziyle birlikte tahsilini talep etmiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosyadaki bilgi ve belgeler ile bilirkişi raporunun incelenmesinden; 18.06.2012 tarihli fen bilirkişi raporunda, karayolları tarafından kamulaştırılmak istenen bölümün "B" harfi ile gösterilen 261,92 m² olduğunun belirtilmesi üzerine 17.04.2014 tarihli bilirkişi raporunda belirtilen yüzölçümü üzerinden dava konusu taşınmazın kamulaştırmasız el atma bedelinin hesaplandığı, mahkemece de bilirkişi raporunda belirlenen miktar üzerinden karar verilmiş ise de, hükme esas alınan 18.06.2012 tarihli fen ve 17.04.2014 tarihli tespit bilirkişi kurulu raporlarında, dava konusu taşınmaza davalı idare tarafından fiilen el atmanın olup olmadığına dair bir tespitin bulunmadığı, yine davalı vekilinin 13.01.2012 tarihli cevap dilekçesinde 05.07.2006 tarih 2006/49 sayılı kamulaştırma işlemi ile dava konusu taşınmazın 261,92 m² lik bölümü için kamulaştırıldığının belirtildiği anlaşıldığından; mahkemece, dava konusu taşınmazda kamulaştırma işlemlerine ilişkin kamulaştırma kararı, idarenin kıymet takdir raporu, noter tebligat belgeleri, kamulaştırma bedelinin bankaya bloke edilip edilmediği, paranın alınıp alınmadığı gibi hususları içeren kamulaştırmaya dair tüm belgelerin idare, taraflar, ilgili noter ve banka şubelerinden getirtilerek, tamamlanmış bir kamulaştırma işleminin bulunup bulunmadığı araştırılarak, geçerli bir kamulaştırma işleminin bulunmadığının anlaşılması halinde, dava konusu taşınmazda davalı idare tarafından fiili bir el atmanın bulunup bulunmadığı, el atma varsa el atılan bölümün yüzölçümü belirlenerek, kamulaştırmasız el atma bedelinin hesaplanması gerekirken, eksik inceleme ile davanın kabulüne karar verilmesi,
Kabule göre de;
2-Mahkemece, dava konusu taşınmazın arsa niteliğinde olduğu kabul edildiğinden, Kamulaştırma Kanununun kıymet takdiri esaslarını gösteren 11. maddesinin 1. fıkrasının özellikle arsalara ilişkin (g) bendi uyarınca, kamulaştırma gününden önce özel amacı olmayan emsal satışlara göre satış değerinin tespiti ve bu tespitte etkisi olan diğer unsurlar da dikkate alınarak 2. fıkra gereğince her unsurun gerekçeleri ve değere katkı oranları ayrı ayrı belirlenip dayanakları gösterilmek suretiyle değerlendirilerek kamulaştırma bedelinin hesaplanması gerekmektedir.
Emsalin kamulaştırılan taşınmazla aynı konumda olması, taşınmaza yakın mesafede bulunması, aynı nitelik ve özellikleri taşıması, benzer yüzölçümünde veya kamulaştırmaya yakın günlerde satılması zorunlu değildir. Aynı özellik ve nitelikleri taşıyan başka yerlerde bulunan ve kamulaştırma gününden önce satılan taşınmazlar da emsal alınabilir. Bu emsalin satış fiyatına Türkiye İstatistik Kurumu üretici fiyat endeksi uygulanmak suretiyle değerlendirme tarihinde oluşan fiyatları bulunduktan sonra, dava konusu taşınmazla karşılaştırılıp incelenerek aradaki farklılıklar belirtilip üstün ve eksik yönleri açıklanmalı, bu nitelik ve farklılıkların taşınmazın değerine olan etkilerinin ne olduğu belirtilmeli ve bu suretle yapılacak karşılaştırma ile dava konusu taşınmazın değeri belirlenmelidir.
Emsal kayıtlar tapu müdürlüğünden getirtildikten sonra bunun imar parseli olup olmadığı da sorulup saptanmalıdır. İncelenen emsal imar parseli olup da dava konusu taşınmazın bu nitelikte olmaması halinde, dava konusu taşınmazın yapılacak karşılaştırmadan sonra bulunacak değerinden, İmar Kanununun 18.maddesinin 2. fıkrası gözetilerek, düzenleme ortaklık payına tekabül edecek oranda indirim yapılması gerektiği de dikkate alınmalı, ayrıca 2942 sayılı Kanunun 4650 sayılı Kanun ile değişik 11. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi gereği emlak vergi değerlerinin de dava konusu taşınmazın emsalle karşılaştırılmasında gözönünde tutulması ve buna göre dava konusu taşınmaz ile emsallerin 2012 yılı itibariyle emlak vergisine esas tutulan asgari m² değerlerinin ilgili belediye başkanlığından getirtilip karşılaştırılarak, değerlendirmeye esas alınan oranlar fahiş ölçüde farklı olduğunda bu farklılık ve çelişkinin giderilmesi gerekir.
Mahkemece, yukarıda belirtilen açıklamalar doğrultusunda denetlenmeden hükme esas alınan bilirkişi raporu doğrultusunda karar verilmsi,
3-Alınması gereken peşin ve karar ilam harcının davalı harçtan muaf olduğundan davacıdan alınması,
Doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edenlerden davacı tarafa iadesine, 07.05.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.